Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Pekka Mittojev. Muššanlahen arvuamattomat šalat
Pekka Mittojev
Muššanlahen arvuamattomat šalat
Karelian Proper
New written karelian
Muštalakši , mi
šijaiččou Keški-Kuitin šuvipuolella on vähätuttu paikka 1941–1944 vuosien šotahronikoissa , šilloin kun Karjalan pohjosešša oli jatkun Neuvoštoliiton ta Šuomen välini šotilallini konfrontatijo .Šuomelaisissa arhiivadokumenttiloissa , taistelutoimien päiväkirjoissa tuo paikka on mainittu vain monieš kerta .
Vuuvvešta 1941 alkuan Muštalakši-paikka , šamoin kuin ni Jyvyälahen ta Enonšuun kylät , kumpasien välillä tuo lakši šijoutu , oltih šuomelaisen kolmannen jalkaväkidivisijonan vallan alla .Šuomelaiset melkein heti oli rakennettu puoluššušrakentehet koko Keški-Kuitin šuvirannikkuo pitin ta šillä šalvattih Punaarmeijan šotajoukkoloilta piäšy Ylä-Kuitilla , Vuonnisen ta Vuokkiniemen kylih .Ei ni Muštalakši ollun poikkehukšena .
Šykyšyllä 1941 vuotena Puna-armeijan 54.tarkka-ampujadivisijonan šotajoukot yritettih murtua tuo puoluššušlinja .Šyyškuušša-šajekuušša näillä paikoin piettih kovie taisteluja , kumpasien aikana molommin puolin oli kuatun šatoja šotilahie .Šuomelaini armeija , kumpani kerkisi rakentua lujan puoluššušlinjan , mäneššykšellä torju puna-armeijalaisien hyökkäykšet ta šiitä šuahen Puna-armeijan šotajoukot heitettih rintaman murron yritykšet tällä kohtua ihan šotatoimien loppuh šuaten Karjalan rintamalla .
Näin Muššaššalahešša šijoutunuon šuomelaisen varuškunnan tehtävät oli vähän muututtu : varuškunta piti šilmällä vaštuunalaista alovehta , jotta partisanijoukot ei voitais piäššä šuomelaisien šeluštah ta šamoin varteičči rannikkoalovehta pal’l’aštuakšeh Uhtuolta päin Šuomen armeijan šeluštah kulkijie tuholaisryhmie ta yksityisie tuholaisie .
Eryähäštä šemmosešta tragisešta tapahtumašta löytyy mainintoja Šuomen šota-arhiivoista .Kevätkuušša 1942 etulinjan valvojat ilmotettih , jotta šuomelaisen šeluštan šyrjäštä kohti Muštualahta liikkuu kakši tuholaista lumipuvut piällä .Niijen tehtävänä oli piäššä Keški-Kuitilla Uhtuon šuuntah .Tiijošša oli ilmotettu , jotta tuholaiset kuletah hiihtämällä Muštahlahteh päin .Niijen peräh oli työnnetty hiihtäjäšotajoukko .Varuškunnašša kaikin oltih varuillah .
Muššanlahen lähellä hiihtäjäjoukko tavotti tuholaisie .Yksi ašettu puoluššukšeh ta rupesi ampumah šuahakšeh piettyä tavottajat ta jotta hänen tovarissa kerkieis männä .Šiinä taistelušša yksi tuholaini oli tapettu , a toisen onnistu männä Muššanlahen jiällä .
Kuitenki šiinä häntä jo vuotettih .Konehkivyärin varotuššarja šai tuholaisen laškomah alaš jiällä ihan lahen rannalla .Šuomelaiset haluttih ottua hänet elävänä vankiksi .Ka šiitä ilmeni , jotta tuholaini ei meinua antautuo elävänä .Ta kun tuholaini ymmärti , jotta hiän ei piäše mänömäh jiätä myöten , a tavottaja hiihtäjäjoukko on jo ihan lähellä eikä hiän piäše tiältä minnekänä , kuulu käsikranatin räjähyš .Tuholaini valičči kuoloman antautumisella …
Arhiivadokumenttiloissa oli ielläh kirjutettu , jotta šuomelaiset šotilahat oli tutkittu kuolluijen tuholaisien ruumehie .Ilmeni , jotta ne oltih kakši neičyttä , noin 19–20 vuotisie .Heijän mukana ei ollun dokumenttija , kuitenki vuatteijen ta ašehien mukah tuli šelväkši , jotta ne ei olla partisanija , a tiijuštelu-tuholaisjoukkojen šotilahie .Heijän šäkkilöistä paičči evähie ta ammukšie löyty vielä naisien siviilivuatteita ta viärennettyjä šuomelaisie dokumenttija .Ilmeisešti tämä joukko oli mänöššä šuomelaisien šeluštašta omalla puolella .
Dokumenttiloissa on lyhyt kirjutuš , jotta tuholaisien jiännökšet oli hauvattu lähellä šitä tapahtumapaikkua .Tarkempie tietoja hautamispaikašta ei ole šiinä annettu .
Muššanlahen arvuamattomat šalat
Karelian Proper
New written karelian