Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Natalja Gromova. Kenbo olet, Teppo?
Natalja Gromova
Kenbo olet, Teppo?
Livvi
New written Livvic
Kotkatjärvi on
suuri järvi Anuksen piiris , enne oli äijy kyliä sen randoi myöte .Monet kylät hävittih , rahvas mendih elämäh toizih kohtih , ga pietäh tallel vahnoi fotokuvii , kirjazii .Yhtelläh parembi kaikkii ezinehii on kerdomus endizeh elokseh näh .
Tepoiniemen kylä on vahnu kylä Kotkatjärven rannal .Konzulienne ammui sie oli kuuzitostu vai seiččietostu taloidu , eli läs sadua hengie .Paikallizet rahvas ainos tahtottih tiediä , kenbo pani armahale kyläle moizen nimen , kuspäi tuldih rahvas sinne ?Tepoiniemi on St’epannavolok ven’akse .Minun sevoitar Matvejeva L’us’a saneli , ku lapset šuutittih školas , buite kyläläine St’epan oli rodivunnuh pieluspiälizeh – “navoločkah ”, sendäh pandihgi moine nimi kyläle .
Tänä kezän myö vastavuimmo meijän muaman sevoittaren kel da mustoitimmo meijän suvun histouriedu .Suvun vahnin Tokarevan Iivan kerdoi kyläh näh , saneli perehen starinua meile .Tepoiniemeh rodivunnuh Van’a-diädö nygöi eläy Anuksenlinnas , häi puaksuh mustelou endizii aigoi .
Tottu sanotah karjalazet : joga taloin pihas lähtöy dorogu Piiterih .Ylen ammui , konzu suari Pedru Enzimäine tahtoi siirdiä laivasto Valgiel merelpäi Oniegan järvele , häi käski luadie Osudarevan dorogan .Äijy miesty käskiettih sih ruadoh Karjalah .Koskemattomis mečis läbi menijiä dorogua luadimas oli karjalastu dai Ven’an eri čuppuloispäi tulluttu miesty .Oligi rahvastu Tambovan alovehelpäi .
St’epan-Teppo , Tokarevka-Tokarev
Kaksi vellie oli Tokarevkakyläspäi , vahniman vellen nimi oli St’epan , a toizen vellen nimie ei ole tietois .Ruado oli jygei , vellekset tahtottih välläle da pajettih iäre .Hyö nostettih koin niemen n’okale .Koin alužimen kivi tänäpäigi nägyy muan piäl .Tämä Teppo (St’epan ) da hänen velli oldihgi Tepoiniemen kylän perustajat da enzimäzet eläjät .Vellet naidih karjalazis neidizis , tambovskoi Tokarevka-kodimuas rodih sugunimi heijän perehile – Tokarevat .Myöhembi suguh rodihgi tostu sugunimie died’oloin nimien mugah : Nifantjevat , Leontjevat , Artamonovat .Net kai ollah suuren Tokarevan roduu !On žiäli , ku monet heis ei tietä sih nähte …
Ezimerkikse , Nevvostoliiton urhomies Iivan Iljič Artamonov on Tokarevan roduu , häi rodivui Tepoiniemeh .
Tepoiniemen kylä rubei levenemäh , sinne tuli elämäh uuttu rahvastu .XVIII-vuozisuan lopus kyläh tuli elämäh Jeroi Čiučoi perehinneh (Jeremei ven’akse ) Matčeilan kyläspäi .Ennevahnas Kotkatjärvi ei olluh suurennu kogonazennu kylänny , sil aigua oli moni piendy kyliä , Matčeilu oli nygözen Kotkatjärven ozannu .Čiučoisuvun jälgeläzet ollah Vorobjovat nygöi .
Meijän buaban čidžoi Vorobjovan Nast’oi meni miehele omah Tepoiniemeh , hänen ukko oli Tokarevan Vasselei .Heil oli äijy lastu , Van’a-diädö on yksi heis .Sanakse , perehes oli moni kaksostu .
Van’a-diädö – Tepoiniemen lapsi
Brihačču Van’a Tokarev on rodivunnuh vahnembien kodih juuri obrazan uale .Hänen Nast’oi-muamo ellendi , ku tuli lapsensuanduaigu da tartui lauččah .Hyvä on , ku Nast’oin sizär Marpu ehti abuh , vastesuadu lapsi ei pakkunuh lattiele !
Poigaine oli rouno ku bul’čukku – yhty korgevuttu da levevytty .Ravei da näbei brihačču maltoi ruadua kaikkie jo lapsusaijas .Hänel kui toizilgi Tokarevoil peigoi ei ole keskikämmendy .Tokarevat ollah hyvät kirvesmiehet da puusepät , nerokkahat kalastajat .Lapsuos Van’al oli “kalastusdovariššu ” – pieni kanaine , kudai hänenke yhtes kävyi kalah .Kuni brihačču ongitti , kana käveli randua myöte šingojes randučuuruu .Erähiči rodih ozattomus .Van’a tabai lahnan , ga järven randu on jyrky , ylen suuri kala pakui šiiloih !Kuni poigu kävyi kuččumah abuh muamua , kanaine n’okki čyöttyö da lainoi sen ongen kel .Tuli järilleh kalastai , a kanaine-rukku on hengetöi jo .Van’a-diädäl tässähgi on pahua mieldy sen periä .
Kylän peitt ožuksii
Voinan aigua Tokarevan pereheh tuli hädä .Vasselei vihaniekan tagavos Tepoiniemes olles työndeli partizuanoile tärgielöi tiedoloi (Vasseleil oldih kibiet jallat , sendäh händy ei mobiliziiruittu armieh ).Vasseleil oli manduattu , kudaman andoi hänele Andropov .Tämän kaiken Van’ale saneli hänen Nast’oi-muamah .Juuri häigi peitti sen manduatan lippahah , kudai oli heijän kois .
Konzu talvel 1943 Zinaida Grigorjevan joukon partizuanat tuldih Tepoiniemen kyläh , kylän stuarostu istutti heidy stolah da pani samvuaran kiehumah .Iče meni iäre koispäi da käski Vasseleile mennä kuččuo suomelazii saldattoi .Vasselei ei lähtenyh .Pellol olles häi nägi , kui stuarostan tytär lähti Kotkatjärven kyläh .Vasselei ehti tulla abuh da sanoi partizuanoile manduattah näh .Partizuanat hypättih ikkunaspäi , lähtiettih pagoh .Tepoiniemeh tulduu vihaniekat ruvettih ambumah .
Grigorjevan Zinoi da Jegorovan Mikko piästih järven toizele rannale jiädy myöte da peityttih meččäh , talvikuul suomelazet tapettih heidy Pyhäjärven lohkol .
Tokarevan peittodokumentu hävii .Pahantahtojat tuldih kodih peitoči , avattih lippahan da varrastettih manduatan .
– Vot on , se on olluttu da mennytty , nygöi ei ole ni yhty tovestustu , ku en minä ole viäry , sanoi silloi Vasselei akale .
Kenlienne oli andanuh valdivole viärät tiijot , “kielletty agentu ” Tokarev Vasselei Timofejevič pandih kiini .Tyrmäh häi kuoligi .Myöhembi Vasselei reabilitiiruittih , ga Tepoiniemeh häi jo ei tulluh …
Äijy peittožuttu on Tepoiniemen kyläl .Sendäh pidäy kyzellä da pagizuttua sen lapsii , kuni heidy vie eläy .
On Tepoiniemes Timoinguba .Enne sie seizoi kodi järven rannal , kus eli Timoi , Tokarevan Timofei , Van’a-diädän died’oi .Mies meni , nimi muale jäi .
Kiitämmö sinuu , alguhpanii Teppo , meijän kyläs !Kiitämmö sinuu , Timoin bunukkua Iivanua , mustelmis .
Kenbo olet, Teppo?
Livvi
New written Livvic