VepKar :: Texts

Texts

Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help

Aleksandra Lesonen. “Kanteletar” kajahti Koštamukšešša

Aleksandra Lesonen

“Kanteletar” kajahti Koštamukšešša

Karelian Proper
New written karelian
Tuiskukuun alušša XX Kanšainvälini šuomelais-ugrilaisien kanšojen Kanteletar-kulttuurifestivali piettih Koštamukšen Družba-keškukšen tiloissa. Tänä vuotena festivalin teemana oliPruasniekka karjalaisešša kyläššä”. Festivalin mukava ta monipuolini ohjelma kešti viisi päivyä.

Kanteletar-festivalin juhlallisih avajaisih ošallissuttih viranomaset. Festivalin monivuotisena piäpartn’orina on Karel’ski okatiš -yhtijö, a tapahtuman peruštajana on Koštamukšen kaupunkin hallinto. Vierahie tervehittih lakienluajintakokoukšen deputatti, Karel’ski okatiš -yhtijön johtaja Maksim Vorobjov šekä kaupunkin varajohtaja Sergei Novgorodov.
Pruasniekka alko vesseläštä polkašta, min esitti Koštamukšanka-ryhmä. Kollektiivin ohjuajana on Valentina Karhunen. Hiän musiikintutkijan Irina Semakovan kera niise ollahKantelettarenjärještäjinä.
Konsertin jälkeh keškukšen aulašša avattih lapšien piiruššukšien näyttely, šen teemana tällä kertua oli kanteleh. Näyttely on omissettu Kalevala-eepossan enšimmäisen painokšen 185 vuotisjuhlalla.
Šamana päivänä Družbakeškukšešša piettih Kantele-GO-projektin forumi šekä Kantele-muasteri-oppija. Niistä tapahtumista tarkemmin lukekkua Oma Mua -lehen enši numerošša.

FESTIVALIN TEATTERIPÄIVÄ
Festivalin toini päivä alko Karjalan kanšallisen teatterin taikallisella ta mukavalla näytelmälläJoka päiväeklein”.
Koštamukšen ihan pikkaraisie eläjie keräyty kaččomah spektaklie. Artistat omalla esittämistavalla tuotih äijän iluo ta nakruo lapšilla. Toičči pienet kaččojat henkähettih ta karjahettih pahekšuon näytelmän henkilöistä.
Spektaklin piärooliloissa on kolme kaverie starinamuašta, kumpaset vuotetah Uutta vuotta. Ennein juhlua hyö riijelläh ta Uuši vuosi ei tule, šen varaštau ilkie Skrizla. Vain šen jälkeh, kun yštävät ymmärretäh, jotta vain kaikin yheššä hyö voijah myöššyttyä pruasniekka jälelläh, hyö pärjätäh kaikkien vaikeukšien kera ta ilosešti juhlitah Uutta vuotta.
Näytelmän käsikirjutukšen valmisti Kanšallisen teatterin artista Ol’ga Portretova, ohjuajana on Kanšallisen teatterin näyttelijä V’ačeslav Pol’akov, kuvataiteilijana Jegor Kukuškin ta šäveltäjänä V’ačeslav Terentjev.

FESTIVALIN TANŠŠIPÄIVÄ
Voipiko olla pruasniekka ilman tanššija?
Vet tanšši aina oli tärkienä ošana karjalaisien elämäššä. Missä vielä nuoret pojat ta tytöt nuapurikylistä šuatais tuttavuštuo toini toiseh? Missä vielä nuoret miehet voitais näyttyä, kuin reippahat ta miehekkähät hyö ollah, ta kuin hienot ollah tytöt? Kyllä, tanššiloissa.
Tanššit oltih joka pruasniekan keškipaikalla. Ennein, šamoin kuin nytki, tanššittih piirileikkijä. Kanteletar-festivalin kolmantena päivänä kaikkie kučuttih tanššimah. Orkesteri šoitti ta Viena-ryhmän tytöt laulettih, kaikki nuoret ta aikuhiset vierahat pyörittih kruugašša, räpytettih ta kisattih. Illačušša tanššittih valššieki, mitä ruvettih tanššimah Karjalašša 1900-luvun alušša.
Tämmösen tanšši-illan jälkeh voit varmašti šanuo, jotta tanšši yhistäy ihmisie.

FESTIVALIN JUHLAPÄIVÄ
Kantelettarennelläš päivä oli kaikkien rikaš tapahtumilla.
Huomenekšella piettih perintehellisie kyykkä-kilpailuja. Kilpailomah tuli kyykänpeluajie Koštamukšešta, Kalevalašta, Lietmajärveštä ta Borovoista. Kilpailuissa oli kakši ikäryhmyä: piäryhmä (nellä joukkuo) ta koululaiset (kolme joukkuo). Molommissa ikäryhmissä voitettih Koštamukšen joukotJuniortaKykkämukša”.
Päivällä Družba-keškukšešša järješšettih käsityöjarmankka. Šiih ošallistu kanšallisien pukujen ompelijie, puunveštäjie, nahkamuasterija, tikuttajie, tuohešta kutojie, šavenvalajie. Jarmankalla šai löytyä kaikenmoista tavarua! Esillä oli erilaisista materialiloista ta erilaisissa tehnikoissa luajittuja koruja, kanšankukloja, tauluja puušta ta keramiikašta ta äijän mitä vielä. Jarmankkah otti ošua nerokkahie käsityömuasterija Koštamukšešta, Karhumäještä, Priäžäštä, Kalevalašta, Ontajärvešta ta Jyškyjärveštä.
Nellännen päivän kirkkahimpana tapahtumana oli galakonserttiPruasniekka karjalaisešša kyläššä”. Koštamukšen piälavalla keräyty luomisryhmie Karjalan eri paikoista. Šuuren konsertin avasi Kantelistien orkesteri, kumpaseh liityttih niise Kantele-Go-nuorisoforumin ošanottajat.
Konsertissa šai kuunnella kantelehen ta toisien kanšallisšoittimien iänijä. Oli äijän erilaista musiikkie ta tanššija: vesselöjä ta rauhallisie, perintehellisie ta nykyaikasie, kaunehie, epätavallisie, kirkkahie. Ka kaikki ne liityttih Karjalah.
Konsertin ošallistujien luvettelo oli pitkä. Niin, šiinä esiinnyttih Kuhmon Runolaulu-akatemijan johtaja Pekka Huttu-Hiltunen, Petroskoin ta Kalevalan kantelistit, laulu- ta tanššiyhtyvehet Petroskoista, Šoutjärveštä, Jyškyjärveštä, Kontupohjašta, Vuokkiniemeštä, Virošta ta tietyšti Koštamukšešta.

FESTIVALIN LEIKKIPÄIVÄ
Festivalin viimeni päivä alko virolaisen Supr’adki-ryhmän muasteri-opista.
Musiikki šoitti ta ryhmän artistat kučuttih tanššimah ta leikkimäh lapšie ta aikuhisie.
Šen jälkeh Družba-keškukšen pienellä näyttämöllä esiinty Aurinko-teatteriryhmä Rukajärveštä, kumpani täytti viime vuotena 25 vuotta. Ryhmäššä on yli kymmenen lašta – 3.–7. luokkien opaštujat. Kollektiivin ohjuajana on Jelena Konstantinova. Aurinkontoimintah aktiivisešti ošallissutah ni lapšien vanhemmat. Ryhmän ohjuaja ta lapšet iče luajitah kukloja. Koštamukšešša nuoret artistat näytettih Puarma ta kosat -starinua.
Šemmosena oli XXKanteletar”. Še jiäy muistoh omilla taitavilla artistoilla, ainutluatusilla esitykšillä, tanššiloilla, lauluilla ta varmašti kantelehen šoitolla.