VepKar :: Texts

Texts

Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help

Kiiselii keitettih, huttuu keitettih

Kiiselii keitettih, huttuu keitettih

Livvi
Syamozero
Keittigo Aksinja Konstantiinovna konzu kagrastu kiiselii?

Keitin, vie nügöi maltazin keittiä, gerkul’esas nügöigi keitän.

Keitettihgo enne aganois kuitahto?

Aganois keitettih. Agan, kačo, ku d’auho taiginah pannah. Aganua ei l’ükättü iäres. Agan pannah, sevoitetah tože. Kaksi-kolme päivie muijjotetah. Sid uutetah siitaz l’äbi. Enne pandih kattilah, a nügöi ei kattilah panna, nügöi kostrul’kah pannah. Nu vot. Sit kiiselii keitetäh, sit kiiseli ül’en hüvä se rodiihez. Tože maijjon kel süödih. Da eräz vie kai voin kel söi. Nu toko ei kaikin. Huttuu tože keitettih. Nu.

Ole hüvä, sano.

Tože vezi pannah tulel, se vezi burhau, keitetäh, suolua pannah. Sit sevoitetah sinne jauhuo rugehistu. I [roih] kuassaine notkei. I kagrastu [jauhuo] pandihgi ennevahnas sie. Kagraz azuttih jauhuo. Kagrastu jauhuogi pandih, sit keitettih huttu. Tožo süödih, voih painettih. Kannateksen sliuhkaz azuttih, painettihgi sliuhkah, kannatekseh. Tožo huttu. Vero d’äl’l’el ül’en.

Enimütelleh huttu keitettihgo murginakse, vai mikse aigaa?

A enimüttäh keitettih ildaizekse da sid i huondeksel. Nu konzu l’eibie ei piädünüh, ga keitettih i murginakse, ga murginakse ei muga [puaksuh] keitettü, [enämbäl] ildaizekse keitettih da huondeksil. Kürzie, kürzü nazivaičehez, se tože pastettih, da i nügöi pastammo.

Kuibo se pastetah? Sanos.

Se pastetah: tože maidoh sevoitetah, kürzü se nazivaičehez, maidoh sevoitetah notkiekse. Sid se notkei moine roihez, riehtil’äl pannah da päččih. Stolal l’ükätäh, libo voijja, riehtil’äl pane, libo muga voih paina. Hod voidamattah, tože hüvä [on] ül’en.

Pastoigo, Aksinja Konstantiinovna, konzu tahto sienipiiraadu?

Sienipiiraidu, kačo, pastoin.

Kuibo se laijjah?

Se tože moizes taiginaz, l’eibütaiginaz otammo. Da sit täpütämmö rieskan, da siendü sinne südämeh da sid kumuammo kumalleh. Da sit se ül’en hüvä, tože päčis pastammo.

Pastoidgo kurniekkaa?

Kurniekkua vie kai nügöi pastan.

Kuibo se laitah? Sanos.

Nu se tože moizes, sid samaizez l’eibütaiginaz otetah da sid sotkietah stolua vaste. Kalat pestäh ül’en hüvin, da kalat kurniekkah [pannah]. Sit kurniekkah, neče, [kaloih] suolua vähäine, da kurniekku päččih da, küpsenöü, da ül’en hüvä roihez. Tože. Kurniekkua, kaikkie maltan pastua, midä vai enne lienne pastettu. Nu vot.

Laittihgo teile čuppoi?

Čuppoi tože, da i nügöi minä luajin vie.

Kuibo sidä pastat? Sanos.

Sidä tože, enne kagraizez d’auhos pastettih, a nügöi i toroi sortas d’auhos [pastetah]. Sit tože, tože riehtil’äl notkiem [tahtahan] panemmo da pastammo sen kuoren. Nu vot toroi sortas, enne kagraizes, nu da sid ozraizes krupas. Maidoh, päččih padaizeh libo kostrul’kaizeh [krupat] panet da sid oijjendad luzikal, otad da oijjendat sih, kuorel sil da kaksin kieroin kiänäd, da kolmanden vie mudžahutad. Sit sen [otat] edeh da sit tože voih libo sliuhkah painat. Sul’činuo tože [pastoimmo], sul’čin se jo erästü loaduu oli. Sul’čin se ajeltah rugehizez d’auhos, tože se voitah voil. Pastetah, voitah pastahuu. Sit tože gu čupoin n’ütüi. A se vai kiärittih randaine da toine kiertih, da keskel mudžahutettih. Vot sih luaduh.

Boiko, Tatyana

Кисель варили, загусту варили

Russian
Варила ли ты, Аксинья Константиновна, когда-нибудь овсяный кисель?

Варила, и сейчас сумела бы сварить, из геркулеса и сейчас варю.

А варили ли раньше из высевок [оболочек зерна] как-то?

Из высевок варили. Оболочку зерна, смотри-ка, как муку в опару кладут. Оболочку зерна не выбрасывали. Оболочку зерна кладут, замешивают. Два-три дня заквашивают. Затем через сито промывают. Раньше клали в котёл, а теперь в котёл не кладут, а кладут в кастрюлю. Ну вот. Затем кисель варят, он получается очень хороший. Также его с молоком ели. Да иной ещё и с маслом ел. Но только не все. Загусту тоже.

Будь добра, расскажи.

Также кладут воду на огонь, эта вода бурлит, кипит, кладут соль. Затем замешивают туда ржаной муки. И получается жиденькая кашка. И овсяную муку клали раньше. Из овса делали муку. Овсяную муку клали и варили загусту. Также ели, макали в масло. Сметану из сливок делали, макали в сметану, сливки. Тоже загуста. И еда закончена.

В большинстве случаев загусту варили к обеду или к какому времени [приёма пищи]?

В основном готовили к ужину да ещё и утром. Ну когда хлеба не оказывалось, так варили и к обеду, но к обеду варили не так часто, чаще к ужину варили и утром. Пресные лепёшки, так они называются, их тоже пекли, да и теперь печём.

А как их пекут? Расскажи-ка.

Их пекут так: тоже в молоко замешивают, лепёшка называется, в молоко замешивают жидко. Оно [тесто] получается таким жидким, кладут его на сковороду и в печку. На стол выкладывают [лепёшку], либо обмажь её на сковородке, либо так обмакивай её в масло. Даже без смазывания очень вкусная получается.

А пекла ли ты, Аксинья Константиновна, когда-нибудь пироги с грибами?

Пироги с грибами, конечно, пекла.

Как их делают?

Для них тоже берём хлебную квашню. Делаем пресную лепёшку, кладём грибы для начинки, [прищипываем] и переворачиваем. Тоже печем в печке и получается очень вкусно.

Пекла ли рыбники?

Рыбники даже сейчас пеку.

А как его пекут? Расскажи-ка.

Тесто для него тоже берут из хлебной квашни и месят на столе. Рыбу очень тщательно моют и кладут её в рыбник. Потом в рыбнике в рыбу [добавляют] немного соли и [кладут] рыбник в печь. Испечётся и будет очень вкусный [рыбник]. Рыбники, многое другое умею печь, всё, что раньше пекли.

Делали ли у вас овсяные блины?

Овсяные блины даже сейчас пеку.

А как его печёшь? Расскажи-ка.

Их тоже раньше из овсяной муки пекли, а сейчас и из муки второго сорта пекут. Тоже жидкое тесто кладём на сковороду и выпекаем корку. Ну вот из муки второго сорта, а раньше из овсяной муки и ячневой крупы. В молоко в печку в горшок или кастрюльку кладёшь крупу, затем ложкой берёшь кашу и размазываешь её по корке, сворачиваешь её надвое, [сворачиваешь] третий раз и прижимаешь. Берёшь его и обмакиваешь в масло или сливки. Сульчины (сканцы с крупой) тоже мы пекли, это иного вида пирог. Сканец раскатывают из ржаной муки, также смазывают маслом. Выпекают, смазывают маслом. Также как с овсяным блином, сворачивали один край, потом другой и посередине прижимали. Вот таким образом.