1 |
Southern Ludian (Svjatozero)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Household, Tale |
Elettih oldih mužikke i akke
([Фома Беренников])
|
-
Akke ukole sanow:
– Mäniižit tänäpäi nagrište kyndamäh.
-
Mužikke sanow:
– Voib lähtäi.
-
Mužikke sanow:
– Nygy minä olen bohatteri.
-
Kieran viipaindal, – sanow, – tapuoin kuussadat saldattat i seiččei bohatterit.
-
Akale sanow:
– Anda sinä minule pala paltinat.
-
Häin mänöw saarilluo i sanow:
– Midä kučuit, milostivoi gosudar’?
-
Sigäläine bohatteri kaččow i sanow:
– Kačo väget suittaw, pidäw hot’ minule silmät kattai, eikä avuoin silmin on strašno kuolta.
|
2 |
Southern Ludian (Svjatozero)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Household, Tale |
Pedri-cairi
(Царь Петр)
|
-
Yhtyw saldattah:
– Terveh, – sanow, – služivuoi.
-
– Terveh, terveh, – sanow.
-
– Minä, – sanow, – yöstyin.
-
– sanow.
-
– Ka, – sanow, – yöstyit, ka edgo voi nosta puuh?
-
Saldatte sanow:
– En voi minä nosta, minä olen ylen äijäl väzyny, edgo sinä voi nosta kui?
-
Saldatte sanow:
– Nygyöi, surme-kalme, pidäw oppida, midä on?
-
– Vot nägyw, – sanow, – kodi ylen ogromadnuoi mečäs.
-
– Anda, – sanow, – babuške, meile syödä.
-
– Ei, – sanow, – ole meil, dit’onok, ni midä syödä.
-
– Kui, – sanow, – ei ole ni midä syödä nengomas taluois, – sanow.
-
– Kačo, – sanow, – sanod, vanhe ristitty, ei ole midä syödä, a on gusse tukkunaine padas.
-
Leibäd, – sanow, – tuo, babuške.
-
– Oi ei ole, – sanow, – želannuoi, leibäd.
-
Saldatte sanow:
– Syö, dovarišše, vačče täyz nygyöite.
-
– Nygöi anda, – sanow, – buabo, meile osoblivuoi, spokuoi meile otdi̮haita.
-
– Vot, – sanow, – mängäd ylähäkse čardakkah, vierkätte magata.
-
Hypnii nuorin poige:
– Oh, – sanow, – lähten minä, terväh heid rešin.
-
Toine sanow:
– Midä häi šigä vie tolkuinnow?
-
Kolmas tägä sanow:
– Mändih i vai tolkuitah šigä, ei ruata.
-
– Vot, tovarišše, – sanow, – minä uinonnužin, ka i sinä uinonnužid igäkse – tägä, kačo, kolme piäd on.
-
Lähtetäh alahakse, saldatte sanow:
– Kus teiden kazne on, ozuta.
-
– Ei ole, želannuoi, meil, – sanow, – ni miitutte kaznad!
-
– Kui, sanow, – ei ole teil?
-
– Vot, – sanow, – želannuoi, läkkä ozutan.
-
Pedri-cairi i sanow saldatale:
– Vot, saldatik, ota sinä min voined kandada, a minule ei pidä, minul on omad kuldad.
-
– Vot, – sanow, – staruuha, ozuta meile nygyöi dorog, kunne pidäw puwttuda.
-
Tuldah hyö hyväh dorogah, ottaw cairi bumagad i peron i kir’uttaw kuldaižil bukvil bumagan i andaw saldatale i sanow:
– Tule nengomal aigal, nengomah kohtah minulluo.
-
I sanow:
– Tämän bumagan kera mene kunne tahto kabakkah, trahtierih, jamščikuoilluo, ni kus ei pidä den’gad maksada.
-
– Ničego, soldatik, – sanow.
-
– Midä, – sanow, – saldatik, pidäw sinule nygy?
-
– Minule, – sanow, – ei pidä ni midä, vai ku uvoli minut krepostnuois pravas!
|
3 |
Southern Ludian (Svjatozero)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Household, Tale |
Pedri-cairi
(Царь Петр)
|
-
– Leibät, – sanow, – kazvaw hyvin, ka pervoi koren’ červi jed’at.
-
– A kuzbo, – sanow, – kirvehen nengoman otit, ostitgo vai pajas azutit?
-
Izvoščikale sanow:
– Aja dälgeh starikale.
-
Cairi sanow:
– Ničego, älä varaida ni midä.
-
– Vot, – sanow, – imperatorskoje veličestvo, hebod, – sanow, – minä ni ostanu en, ni kodis en kazvatannu, a nain, tuli mučoile muamah, i muamalleh tuli neče hebo.
-
A vot, – sanow, – starikke, ku on sinul hebo hyvä, edgo voiš viedä minud Moskovah zautren’n’ail.
-
Kodvaižen magaži i nostattaw starikan:
– Läkkä, – sanow, – d’eduška!
-
Kodvaine proidiw, nostattaw starikkad:
– Davai, – sanow, – läkämme nygy.
-
– Vot, – sanow, – imperatorskoje veličestvo, jesli minä en panne čugunad, ka meid kuadaw.
-
– Andagat, – sanow, – hot’ silmät čiistidä, nägy ni midä ei.
-
– Midäbo pidäw, – sanow, – dieduška, tuondas sinule?
|
4 |
Northern Ludian (Kondopoga)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
No, oli mužik da ak
([Нерассказанный сон])
|
-
A hän sanow:
– А Taras äijän tiedäw, da ei sanu ni midä.
-
No i sanow šigä omile, ked hällää oldaa šigä, ei yksin vit’ aja: "Mengät, – sanow, – katsogat, ken šigä ringuw".
-
Taras sanow nämile sluwgile:
- Laskegat työ mindaa – sanow, – kodvaiželkse, antkat milei oružu da kaks saldattat.
-
– Laskemme, – sanow, – ka, tulow cuari ka meid, midä lienöw meil?
-
– Ei, – sanow, – ma tulen enne cuarii!
-
No i sanow saldatoile:
– Olgat kodvain’e täz, а ma lähten katsun, midä šigä ringutaa.
-
– Oi, – sanow, – hyvä miez, mit’e meilä tämä jagada?
-
– A vot, – sanow, – minä ambun, kudam pul’kan löwdäw, sen i šuapk.
-
– Oi hyvä miez, mit’e meile tämä tulup, – sanow, – jagada, kelle dostanižow?
-
– A vot, – sanow, – ku minä ambun metsää, kudam löydää pul’kan, sen i tulupp!
-
"Nu vot, – sanow, – brihat, olgat šid, ma lähten vie kävyn", – sanow.
-
– A ambun, – sanow, – ka löwkkät mängät, ken pul’kan löwdäw, sen i kovru.
-
– Vot, – sanow, – kun miit’tien minä veššiežen tuon podnosannu, ka moižen ku sa tuonet, ga äskin ma lienen šinun taga miehel.
-
– Vot, – sanow, – et sa ole hitri̮ja, on šilai ken tahto hitri̮jamb šinuudas.
-
No i myösten häle sanow:
– Vot vie, – sanov, – ma šilei andan zadanjan miit’tien.
-
– Ota, – sanow, – da hil’l’akašti ota.
-
– Et, – sanow, – sa ole hitri̮ja, on šilai ken tahto hitri̮jamb šindaa!
-
– No i vie, – sanow, – andan zadan’jan, vie yhten.
-
Sen spruavinet, no äskin, – sanow, – minä lähten šinun taga!
-
– Voinet meijän ubehel, – sanow, – ajelda, äske ma lähten šinun taga.
-
– Vot, – sanow, – n’engomadgi t’eil oldaa ubehed?
-
Tuli, kyzyw:
– No mit’e se, – sanow, – kuga Taras?
-
– А Taras, – sanow, – endižid pagižow.
-
– Pidäw lähtä, – sanow, – hot’ katsuda, millai häi on.
-
Mäni, sanow:
– Nu, midä, Taras?
|
5 |
Northern Ludian (Kondopoga)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
No el’et’tii uk da ak
([Немая жена])
|
-
No i matuška työndää:
– Mäne, – sanow, – puustaa meččää, n’engomaa kohtaa, keriče lambahid!
-
– A vot n’enga i n’enga, – sanow, – läkšiin, mamoi työnž mindai lambahit keričemmää.
-
– Ei d’o šindai, – sanow, – työndännyh lambahit keričemmää, šindää työnž hukile šyödäväkš.
-
Vot, mänet, – sanow, – tuldaa tobd’at puut, nouze puuh, a burakoine da keričemet pane puun ale.
-
Tulow, – sanow, – kahteksa hukkad.
-
– Händy hot’ kuna työndä, ga ni kuga ei ole, – sanow, – hällää surmua!
-
Ka tulow starikaine vastaa, se že starikaine:
– Kuna, – sanow, – nuori mučoihut, läkšid?
-
Vot tuldaa, – sanow, – kahteksa kon’dijad.
-
– Et, – sanow, – piäze täs ni mit’e, et piäze täs!
-
Vie midä luadida:
– Vot, – sanow, – meren randal minun sizar’ eläw.
-
Mäne, – sanow, – kyzy, hällää on rawdaine bird.
-
– Ei, – sanow, – šindai, linduine, työndänny raudašt birdat tuomaa.
-
Šindai työnž, – sanow, – moižele sie Jagibuabale, vai mi on, šin’n’a šyödäväkš.
-
– Vot, – sanow, – ma lähten halgod halgaidan, sa milei lämbitä kyly!
-
Oli, – sanow, – milai mamoil anttu pridani̮jaks skuatert’, ma ištuzen skuatertile da skuatertil i, – sanow, – mänen piäliče".
-
Midägi ku rubež, matuška sanoi:
– Liharokkupada, – sanow, – nosta, da pane liharokkupada rahvahale stolal!
-
A Jagibuaban tytär sanow, kn’agin:
– Vot, – sanow, – sa liharokkupadan nostat, – sanow, – šulkuižel perednikäl, а ma stolan taga ištun, ka ewle ed’ei midä panda!
-
Hän sanow:
– Da sa oled umni̮i da hyvä!
-
Vaste stolan taga ištut, – sanow, – da näge, d’o kačut riideldä da pagišta.
-
А ma kolme vuottu elin, – sanow, – ka en ruohtinu ni kelle sanat sanuda!
|
6 |
Southern Ludian (Svjatozero)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Bohat’t’eri-mučuoi
(Жена-богатырша)
|
-
Neidižele sanow:
– Eigo voi meile murginuoita i heboid šyöttädä täs sinullo?
-
Sanow:
– Minä sobat kerädän i lähten avaidan veräin, voitte ajada saraile.
-
Briha sanow hänele, ku rubettih suad’bodieloluoid pagižemah:
– Edgo tule minule mučuoikse?
-
Neidine sanow hänele:
– Pidäw kiere oppida ozad.
-
I mučuoile sanow, iččeh akale, sanow:
– Vot miez on, ka vot on miez – kymmene syltte yhtes čuasus leikkaži i kai kieras tuoi!
-
Tuli perttih i naižele sanow:
– Vot on mies, ka vot on miez – yhtes takas tuoi vuodeks halgot!
-
Selgidäw i akale sanow:
– Proššai, – sanow, – sinä miud elä tiedä, minä sinudaiž!
-
Häin sanow: "Minä lähten sen miehelloh, ken on šigä kyndäi"?
-
I sanow:
– D’umal abuh, diedo!
-
Häin sanow:
– Tule, pidäw, poige!
-
Vot moločče i sanow:
– Minä nain perevozas.
-
Tošpäin, – sanow, – leikkažin i tuoin takas kakskymmen viiž syltte halgot, tulin, – sanow, – perttih: "Vot on moločče, ka vot on moločče – vuodeks halgot tuoin".
-
A häin sanow: "On nengomid moločuoid äi, ka lewhketä ei".
-
Kuundele, – sanow, – minä rubedan nygy sanomah.
-
Vot, – sanow, – miez, meid oli kakstošt vel’l’este, minä olin nuorin kaikis, kahekstošt puudad viessad oli minus, a toižet oldih d’ugedembad i vägevembäd.
-
Myö, – sanow, – duumaimme: emme rubei ruadamah, a lähtemme kiškomah ristityid.
-
Vot, – sanow, – lähtimme myö toižeh muah kiškomah.^ Kiškuoimme kakstošt takkat kuldad da hobd’ad.
-
Vot tulimme, – sanow, – sinun mučuoilloh perevozah – pidäw toizele puolele piästä.
-
Häin perevozii, – sanow.
-
Häin sanow: "Min voin čagaril nostada, se mille andagat viendäs"!
-
Pani čagarih d’uaščikan ylen suuren i sanow: "Pangad nygyöi d’engad"!
-
Häi sanow: "Ni kopeikkad en anda, työ kiškuoitte ristityid"!
-
Starikke sanow:
– Mäne kodih, i min pidänöw, sen ole; kunne käskenöw, sinne mäne!
-
Mies tuli kodih i sanow:
– Akke, minä sinun dielon tiedustin, hot’ talusvedet käske d’uoda, ga d’uon.
|
7 |
Northern Ludian (Kondopoga)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
El’et’tii ende uk da ak...
([Морозко])
|
-
Dai kieran ižäle sanow, työndytäw:
– Pane kuna tahto, minä, – sanow, – en rubeda händää, hänen ke elämää.
-
Dai sanow:
– Ma tulen, tulen, – tyt’tärele sanow, – tulen minä.
-
Hän se sanow, neičukaine sanow:
Ne stukai moroz, ne br’akai moroz,
Ja gola da i bosa, bez pojasa!
-
Hän myöstei sanow:
Ne stukai maroz, ne br’akai moroz,
Ja gola da i bosa, bez pojasa!
-
Hän sanow:
Ne stukai moroz, ne br’akai moroz,
Ja gola da i bosa, bez pojasa!
-
A emindim se sanow:
– Mäne, – sanow, – tuo nygy kodii, kylmän on ka, panemme hot’ händää muaha.
-
A täl emindimäl oli koiraine se, emindim se šigä kyrzit huondeksel paštaa, a koirane se:
– Haw, haw, haw, – haukkuw, – otcovsku dočku ka tuodaa, – sanow, – šulkuz da garusaz, haw, haw!
-
A emindim se:
– Elä, – sanow, – vaikastu, – sanow, – minä pläškaidan sindai täl riehtipualikal, plaškaidan ka vaikastut, – sanow.
-
– Nygyde ewle serebret da zolotoit, – sanow, – nygyde ori kylmänny kai kuolijakš ka, muga vai, – sanow, – tuodah.
-
A neičukaine, toine tytär se, taričezow:
– Vot, – sanow, – mindai, mamoi, suottagad šin’n’a, suottagad mindaa šin’n’a!
-
– Pakkaine, – sanow, – lienöw (sizärele šile, sizärdimele rasskažiw ukon tytär) pakkaine, – sanow, – ku stuigaškadow, ka sa vaikkane ole, elä, – sanow, – ni midä elä sano.
-
Emä se:
– Elä mäne, elä mäne, anda, – sanow, – šigä bohatuw, anda tytär suoritah.
-
A myöste huondeksel kyrzäd sе rubedaa paštamaa emindim se ka, koiraine se ištuu stolan al da sanow:
– Haw, haw, emindimän, emän tytär, – sanow, – grobas tuodaa, (näge) kuollut tuodaa, kylmänyt!
-
– Älä sa vaikastu, – sanow, – ga andan riehtipualikal otsaa, ka vaikastut šin’n’a!
|
8 |
Northern Ludian (Kondopoga)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
No el’etii uk da ak...
([Пряхи у проруби])
|
-
– No kuna, – sanow, – milei nygyt’e lähtä?
-
A tämä ak hällei n’evvoi:
– Mäne, mäne, – sanow, – n’eččii kriežäižee, šigä tuloo, – sanow, – sloja.
-
Vai šihi slojaa, – sanow, – piel kosketa, hän i avedaw kun vorotat i sa piezet, – sanow.
-
I emindim se ot’t’:
– Katso, – sanow, – mit’t’une Maša bohatt tuli, mäne vai nygy minun Lenoo.
-
– A ma, – sanow, – ku vär’t’tin kirboni da hypnin lähtegee, tuli lehmid ar’t’t’el’ milee.
-
No i heboid tuli ar’t’t’el’ uut, – sanow.
-
Ma tože heid vitsal, vitsal, – sanow, – en rubennu.
-
Sid mänin, – sanow, – taloižee, šid ak oli lapsen suonu, käšk kylyn lämbitädä.
-
Rubedan minä, – sanow, – hänel kylyd lämbitämää!
-
– Ptička-plotička, anda milei veretno, – sanow.
-
Tuldaa lehmäd:
– Neičukaine, neičukaine, lypšä meid, – sanow, – andame parahan lehmäižen.
-
– Lämbitä, – sanow, – kyly da talu meid kylyy.
-
Rubedan šitoit t’eit, – sanow, – milai on mamoin maidol kädet pestyd!
-
Ak ot’ händää:
– Mäne, – sanow, – n’eččii kohtaa, šigä šilei dorog avedaa.
|
9 |
Southern Ludian (Svjatozero)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Kewhe Lavri
(Бедный Лаври)
|
-
Vel’l’eh sizärele sanow:
– Minä lähten burlakakse, elod suamah.
-
Cairin poige nägi, kačow kartočkad – ylen čoma oli kartočke, sanow:
– Ozuta minule kartočkad.
-
Cairin poige sanow:
– Anda sizär minule mučoikse, enämbe ei pidä sinule heinäd niittädä.
-
Häin i sanow vel’l’elleh:
– Ei pidä ottai, veikuoi, häin panow meid vedeh, veneh ei kestä!
-
A sizäreh sanow:
– T’otoi, midäbo velli kirgui?
-
Sanow:
– Kirguw: ota robehine kädeh, pane kaini pluat’t’e piäle, hyppiä vedeh!
-
– Sanow, raukke, sinule vel’l’es: pane villaine pluat’t’e piäle, ota robehine kädeh i hypni vedeh!
-
Mäni karavul, rodiheze puoli yöd – avaidui därvi kaksaile piäi, tulow neidine dorogad myöte i vieröw vel’l’elleh piäle i itköw gu koivud kuadaw i sanow:
– Hoi vellirukke, minud menetid dai iče menid!
-
Vieriškändi vel’l’eh piäle i itköw, gu koivut kuadaw, i sanow vel’l’ele:
– Nygyöi, kačo, lopun kieran tulin, enämbäd en tule, – vedehižen kera venčale mänen!
-
Hyö punaltaheze kodih, tuldah cairilluo, andettah cairile butilkaižed:
– Vot, – sanow, – täs on kuol’aid veded, täs on eläväd veded!
-
A sizäreh sanow:
– Oh, vellirukke, minud gu ei olnuis, ga igän magannužid!
|
10 |
Northern Ludian (Kondopoga)
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
No elet’tii ende uk da ak...
([Брат и сестра у ведьмы])
|
-
Ižäle sanow, što hätken minä sinunke soan elämää, – sanow, – što davai hävitämmä kunagi heid, brihaččuižen i neičukaižen.
-
Brihačuižele sanow:
– Huonduksel nouzet, – sanow, – i otetaa meid melsää halgod pilimää.
-
Pidäw lähtä meile halgod, – sanow, – luadimaa metsää.
-
Läkkät vai, hyvä päivä on, – sanow da.
-
Emä se sanow:
– Vaibuitto lapsužet, – sanow, – viergät oddohalla, – sanow, – viergät!
-
Neičukaine sanow (juohtut’t’):
– Ma lykiin kivužid, vuota, eigo popaditta n’ed kivužed vastaa.
-
Ka emä, emindimä se hämästyw što:
– Kačo, – sanow, – vit’ hatus tuoi heid, metsä tuoi kodii!
-
No tošpäin ižäle sanow:
– Pidäw loitembi viedä, – sanow, – täs lähil olimme, – sanow, – nygöi puututii tagaze.
-
Neičukaine brihačul sanow:
– Ana tämä leib milei, palain’e.
-
Emä sanow:
– Midä hill’ah matkadatte, – sanow, – tulgat boičembi!
-
– A katsumme, – sanow, – mit’e lindužet, – sanow, – katoksil vietettäw, näge kyläl.
-
– No viergiät, – sanow, – viergiät, vaibuito, oddohnigat, oddohnigat!
-
– Vuota, leibäd, – sanow, – kroššin, emmä voigo myö leibii myö popadita.
-
No jo kolmanden päin uut emindim sanow:
– Vie lähile vieit, pidäw, – sanow, – viedä, kuga pimedemb metsä on, – sanow, – näge hyö puututaa.
-
– No, tänäpä, – sanow, – naverno meit jo jiet’etää.
-
No i zastavii, neičukaine sе ni mit’e ei voi magata, ka emindim sanow:
– Midä že et magada, – sanow, – oddohni, eika et pieze kodii tagazin.
-
– sanow.
-
Neičukaine braniw:
– Elä jalo, – sanow, – vähembäl, – sanow, – eika kuuldaa.
-
– Elgät pageko, tulgat, ma teid šyötän, juotan, dorogaa vien, – sanow.
-
– A Grin’ale, – sanow, – (midä panow viedraa) vie šin’n’a!
-
A neičukaine se aino hällää view šin’n’a šyömišt parembat, parembat, view da brihačuižele sanow:
– Kui Jagibuab kyžyškädöw šillas sormed oppida, sä anda balkaine (Andoi hälle balkaižen šin’n’a).
-
Sa čokkaida balkaine, – sanow.
-
Mäni:
– Nu anda vai, – sanow, – sor’m, jogo lihoid?
-
Hän mujelow:
– Midä že, – sanow, – pahoin sa šyötät händää?
-
– No, davait’eko, – sanow.
-
A neičukaine brihačule sanow:
– Ku labidale vieretäškädöw, ka sinä čiihoita kädet i jalgat, – sanow, – štobi̮ päččii et mahtuiž.
-
No, labidan pani:
– No viere labidale, – sanow.
-
– Ozuta sa, - neičukaižele [sanow].
-
– Baboi, ozuta, – hyö Jagibuabal kyzytää, – ozuta vai se meile, – sanow.
-
No šiid jo lietii jo tobjad, nygy brihačču se da neičukaine sanotaa:
– Myö d’engoi t’eile emmä ankkoo, ed ajane iäre tädä, – sanow, – akkad, ka myö sinunke emmo rubeko elämää!
|