ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Erkki Tuomi. Tuliko Kalevalah “Šinivalaš”?

Erkki Tuomi

Tuliko Kalevalah “Šinivalaš”?

карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Kalevala-pos’olkan vanhemmat, yhteiskunta ta opaštajat ollah vakavašti huolissah piirin teiniikäsien uuvveštaharraššukšeštanoin šanotuistakuoloman ryhmistäsosialiverkoštoissa šekä online-pelilöistä, missä lapšie pakotetah luatimah miärättyjä tehtävie, kumpasista viimeni käšköy peluajua tappua iččieh uhalla tappua heijän heimolaisie tahi kaverija.
Kalevalan keškikoulun opaštajien šanojen mukah, tänäpiänä noin kymmenen teini-ikäistä ollah epäilykšen alasina ošallistumisešta šemmosih pelilöih. Prosessih jo šekauvuttih oikevukšienvalvojat laitokšet ta piirin prokuratura. Novosti Kalevali -lehti ta piirikeškukšen Yhtenäini valvontapalvelu kiännyttih vanhempien puoleh pyynnöllä šeurata teini-ikäsien toimintua internetissä ta erityisešti sosialiverkoštoissa. Šemmoset ilmotukšet ilmeššyttih koulušša ta pos’olkan eri paikoissa.
Omien yštävien, ikäkaverien, luokkatoverienepäkummallisista harraššukšistailmotetah ni iče teini-ikäset. Hyö kerrotah, jotta eryähillä lapšilla miellyttäy tällä keinoin kut’kuttua omie hermoja ta näyttyäjylkeiltäikätoveriloih verrattuna.
Pedagogit ta psihologit šanotah, jotta lapšien kiinnoššušta šemmosih vuarallisih resurssiloih voit šelittyä teini-ikäsien mielenluavun reaktijona yksinäisyöh, etähykšeh vanhemmilta, yštäviltä, sosialitoiminnalta šekä šyventämisellä internettih. On yhteyš šiihki, jotta yhteiskunnašša on sosialini eriarvoisuš, jakauvunta pohattoih ta köyhih, ta erittäin teräväšti tämä eriarvoisuš näkyy juuri teini-ikäsien kešen.
Šuojeluna tämmösistä vuarallisista harraššukšista opaštajat ehotetah, jotta vanhemmat ei ainuoštah rajotettais lapšien oluo internetissä ta tarkissettais, mimmosilla saittiloilla hyö käyväh, ka löyvettäis internetillä arvosan korvuamisen jatkuvašša yhtevyöššä teini-ikäsen kera šekä hänen ošallistumisella tovelliseh eikä virtualiseh elämäh.