ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Šallun Anni. Vieljärven kyläh avattih Kielipezä

Šallun Anni

Vieljärven kyläh avattih Kielipezä

карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Karjalan Kielen Koin kevätsezounu sai jatkuo raviel uudizel. Kielipezän avuandu stuanivui 3. sulakuudu. Se algoi ruandan lahjoituksil. Kaikil karjalazil on suuri suavutus: on suadu aigah yksittäine kielipezä. Se on enzimäzii kogemuksii Ven’an Karjalas. Priäžän administratsii uskaldau auttua kielipeziä suurel hyvänluajindufondan projektal.

NOVVAMMO OMAS KOIS OLENDUA
Vieljärven N’apukat -nimine kielipezä ruadau vaste vie tostu nedälii, ga uudine levii jo loitokse.
Täkse aigua se on ainavo kogo Karjalan tazavallas, kudai ei toimi paikankunnan hantuzis. Kielipezä on yksittäine hommu. Sen haldivoiččii on yhteiskunnalline organizatsiiKarjalan Kielen Kodi”. Sen johtokundalaine, Vieljärveh rodivunnuh Natalja Antonova sanelou kullankallehes uudizes:
Varustuimmo täh dieloh läs vuottu aigua.
Enzimäi tahtoimmo luadie kielipezän paikallizen päivykoin filialannu, kudai fyyzizesti toimis KKK:n tilois. Jyry pakui, konzu tiijustimmo min äijän pruamuzlua pidäy noudua paikkukunnallizes päivykois olles. Meil sih on jygei pyrgie. Tossapäi, tavoitimmo iče luadie kaiken, ku lapsil täs olis olla ei pahembi ku valdivollizes päivykois. Novvammo puhtahuttu, lämmiä, valgiedu, välliä. Tahtommo ku tiä olis ku kois rouno. Karjalan Kielen Koin enzimäzel kerroksel on čoma vessel perti kielipezäh niškoi. Ikkunat ollah suuret, sähkölämmitykset ollah azetetut lageh. Alloimmo toimie rahvahan lahjoituksil. Enzimäi piimmö kyzelyn kyläläzien keskes, sellitimmö mih niškoi pidäy kielipezä. Javoimmo tiijotukset laukkoi myöte, sit piimmö pienen seminuarazen jo Koin seinis. Toin kielipezäh ylen äijän lapsien kniigua da kaikenmostu materjualua, ynnällisty kaksi kontii. Varua on kerätty vie vai vuvven aijakse. Kiirehel kamul rubiemmo keriämäh ielleh.

KAZVATTAJAT OPITAH PYZYÖ KIELIPEZÄN SIÄNDÖLÖIS
Allukse kielipezäh käyndy on vahnembile ilmai.
Sygyzys algajen roijah maksot, ga yhtelläh pienembät migu tavallizes päivykois. Natalja Antonovan sanoin mugah, kai kielipezäh käyjät lapset ollah ei ainavonnu lapsennu perehes. Kaksi lastu on perehespäi, kuduas on kuuzi brihaččulastu. Kodikielenny heile paistah anglien da ven’an kieldy. Muut nelli lastu ollah ihan karjalazis perehispäi, ga karjalua kodikielenny ei paista niyhtele. N’apukkazienkeskes on nelli brihaččuu da yksi tyttöine. Kaikis nuorimal lapsel on puolitostu vuottu, kaikis vahnimaleviizi. Kai nämmä lapset libo ei kävvä paikallizeh päivykodih libo lähtiettih siepäi iäres kielipezäh puuttujes.
Vieljärven kielipezä ruadau viizi čuassuu päiväs, nygöi vie ilmai päivyuniloi. Lapsii tuvvah jo kaheksal. Täs syvväh huondesveron da murginan. Syömizet keitetäh iče kazvattajatvieljärveläzet inehmizet L’ubov’ Popova da Galina Markova. Hyö ollah palkatut täh ruadoh virrallizesti. Mollembil inehmizil on erialan opastus da livvin malto. Heijän enzimäine kieli roindua myöte oli karjal. Inehmizet sanotah, ku paistah karjalua tavallizes elaijas nygöi jo harvah, vai toiči susiedoinke da sugulazienke. Naizien vahnembat, kudamienke oldih harjavunnuot pagizemah, ollah jo tuonilmazih mennyöt. Kodikielenny omis perehis Galinal da L’ubal on jo ven’a. Yhtelläh hyö ollah valmehet nostamah käyttöh kai omat kielentaguizet. Inehmizet maltetah kirjuttua da lugie karjalakse hyvin, školas opastuttih suomen kielehse nygöi auttau äijäl. L’ubov’ Popova loppi Petroskoin yliopiston suomelas-ugrilazen liinien vuvvel 1992, Galina Markovapedagougizen opiston vuvvel 1990. Nygöi vie heijän paginois lapsienke toiči n’apsahtah ven’a, ga inehmizet ylen äijäl tavoitetah pietelläkseh tovellizen kielipezän siändölöis. Niilöin mugah, ruadajes pidäy olla vai ainavo kielikarjal. Kazvattajien ruadopäivän kuri on luajittu nenga, ku heil olis aigua ičel varduokseh kieleh.

PRIÄŽÄN ADMINISTRATSII USKALDAU AVVUTTUA KIELIPEZIÄ JENGAHUSTI
Se ei ole fantastiekkua!
Priäžän administratsii on suannuh aiga hyvän projektan Vierahii lapsii ei ole olemas -hyvyönluajindufondaspäi da meinuau kannattua Vieljärven kielipeziä jengahusti erähäl sual tuhandel. Projektu rubieu kestämäh puolitostu vuottu. Se pidäs algua jo tänä keviän. Projektujengah suau ostua bobii, tarbehellizii vehkehii, tavaroi da materjualoi, meebelii, pidiä opastusseminuaroi da pidoloi. Yhteisruavos vastuau Priäžän administratsien varapiämies Tatjana Seppänen.
KKK:n oraganizatsien piälikkö Ol’ga Gokkojeva pidäy hyviä mieldy kielipezän avuandas. Häi toivou, ku nygöi Kodi rubieu ruadamah kui ruavahembih, mugai pienihgi niškoi. Enne häi pidi ailahan kaglas, mindäh sendäh ei ozavunnuh suaha Koin seinih nuorembua polvie.
Kielipezä rubieu ruadamah peräkkäi kolme kuudu. Sit pietäh kezälomaväli. Elokuun puolesvälis tahtotah algua ruadua jo tävven päivän: kaheksas algajen kuudessah ildua.