ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Ol’ga Dubitskaja. Priäžän pengerel

Ol’ga Dubitskaja

Priäžän pengerel

карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Pyhänpiän, 9. sulakuudu, Priäžän kylän joudoaijan da luomisruavon keskukses kuului karjalan pagin, sie oli Pengerel-spektaklin enzi-ildu.

Pengerel-ozutelman kirjuttajannu on priäžäläine kirjuttai da runoniekku Aleksandr Saveljev. Se on enzimäine Aleksandr Saveljevan ozutelmu.
Pengerel-spektaklis ozutetah erästy karjalastu kyliä, kus jogahizel oli oma talovus, ga silminnägyvis kai hävii. Enzimäi salbavui škola, sit kluubu da sen jälles laukku.
Kyläh jiädih elämäh Klava-buabo da kaksi mužikkuaMiikul da F’odor. Rahvas tullah kyläh vaiku kezäkse. Kyläläzien vastavundukohtu on Klavabuaban koin penger. Pengerel taratetah kuulumiziimužikat da akat paistah elaijas, poliitiekas, omas karjalan kieles. Paginal ollah oma tervehys, Ven’an da kogo muailman uudizet.
Täs spektaklis kai probliemat on ozutettu juumoran kauti. Tämänmostu elaigua eläy jogahine Karjalan kylä sendäh, ku probliemat ollah yhtenjyttyzet kaikkielei ole ruadopaikkua, oman piän elättämizekse rahvahal pidäy kerätä muarjua. Kyläläzil ei ole valdua omis kylis, meččiä kuatah, mečästykseh da kalastukseh pidäy olla luba, ku myönnet omassah kerättyy muarjua libo gribuamaksa verot.
Kaikkiedah spektaklis on kymmene akt’ouruakolme naistu, kolme brihaččustu da nelli miesty. Kai net ollah karjalazet: ken Priäžäs, ken Vieljärves, ken Kolatsellälpäi. Ruavahat rahvas paistah karjalakse perehis, brihačut opastutah karjalan libo suomen kieldy školas, sanou ozutelman kirjuttai Aleksandr Saveljev.
Daniil Muhorin sanou, häi on hyväs mieles, ku on mahto yhtyö spektaklih:
Minun rouli ei ole suuri, ga yksikai hyvä, kaččomattah sih, ku spektaklis minä pagizen ven’akse, minä ozutan brihaččustu, kudai tuli kyläh kezäkse.
Ozuttua piäroulii en tahto, ku pidäy panna mustoh äijy sanua. Olen hyväs mieles, ku sie ruavahat rahvas paistah karjalakse.
Enzimästy kerdua myö kerävyimmö 1. ligakuudu, tahtoimmo luadie Huikkua pajuo, karjalaine -spektakli. Ga sit kyzyimmö Aleksandr Jakovlevičua kirjuttua uuzi ozutelmu. Minul pidi äijän ruadua ozuttelijoinke, harjoittelin heijänke akt’ouruneruo, sanou Aleksandr Pšennikov, Pengerelspektaklin ohjuaju.
Kaččomah spetaklii tuli äijy rahvastu Priäžäs, Vieljärves da Pyhärvespäi.
Tuliekse aigua tahtommo ozuttua tämä spektakli Vieljärves, Jessoilas, Nuožarves, sit Anuksen da Kalevalan piirilöis, jatkau mies.
Sit niilöil, ket ei kačottu spektaklii mennyt nedälil, on mahto kaččuo sidä myöhembi.