Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Ole lekkehel da pyzy hyväs voivas
Ole lekkehel da pyzy hyväs voivas
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Enzimäine
karjalankieline hengitysvoimistelendukursu nägi päivänvalgien internetas .Sen kannatti jengahusti KT :n Kanzallizen poliitiekan ministerstvu Nuori Karjala -organizatsien kauti .Projektu ei ole tavalline .Hengität , sportuičet , vönyttelet nivelii , kuundelet karjalua , otat mustoh uuttu – kai net yhteltiel .Pagizutammo sen uudizen alguhpanijua , meijän kolliegua , “Omas Muas ” ruadajua Antonovan Natoidu .
– Natalja , jällečel on kuda-midä hyviä da ihan uuttu karjalankielisty kerdynyh , mille olet pannuh allun .
Mennyt keviän yhtes Nuori Karjala -organizatsienke annoitto hovun Karelicationräp - al’bomale .Se rodih hyväkse nuorižole .Enzimäine yksittäine kielipezä avavui sinun avul Vieljärveh Karjalan Kielen Kodih tänä keviän .Sit on hyödyy lapsile , perehile , kylän eläjile .Nygöi tuas kevätuudine – voimistelendu karjalakse .Kui se juohtui mieleh ?
– Mieles oli jo ammui .
Minä seiččei vuottu kävyn Petroskoil toimijah Naizien tervehys -joukkoh , kus piemmö eriigähizien naizien joukol fizkul’tuurua .Vönyttely hengityksen kauti – nengoine on sen pohju .Enzimäi iče harjavuin luadimah , sit luadijes piäs ruvettih pyörimäh karjalankielizet sih kursah liittyjät harjaituksien nimet , sanondat , sellitykset .Ellendänhäi hyvin , ku karjalankielizet käyttöalat pidäy levendiä kaikkeh luaduh .Tädä ruadajes ainos tallel pidäy olla uuttu ideidu , vägie , aigua da vedriet aivot .Se fizkul’tuuru ližäi minule inspiratsiedu täh erähäh karjalankielizeh projektah .Tiezin , ku Karjalan Kielen Kodi kehitti jo kuuzi kursupalua , enzimäi kačoin net tarkah .Anna se minun roitteh seiččemes .
– Mainičit , ku tämä fizkul’tuuru on piettävy eri-igähizih naizih niškoi .
Mindäh ei miehih ?
– Se on ynnälline filosoufii da metoudiekku , kui joga sijasgi .
Vuvvennu 2000 tuttavuin Petroskoil eläjäh trener-opastajah Eduard Husnutdinovah .Ijäkäs mies andoi nevvuo naizile , kuduat ei voidu eri vijoin täh kohtustuo .Mies opasti heile mittumii harjaituksii maksau luadie naiselemien hyväkse .Tämä kursu auttau naiselemile liikahtuakseh , rouno piästäs jämpistyksien läbi .Eduard Salihovičal kirjalgi on pandu , ku hengitysvoimiste-lendu autoi kahtukymmendy kolmie naistu mahavuo .Kaikis vahnimal oli 43 vuottu da häi vuotti lastu 15 vuottu .Minä iče omin silmin näin naizii , kudamile tämä fizkul’tuuru autoi jiähä jalloil jälles mittumiitahto ozattomuksii , sanommo , jygiet pakundat , murrandat , avuariet .Toizekse , hengitysvoimistelendu hyvin pädöy tervehyön profilaktiekkah .Eihäi maksa vuottua suurembii priiččoi eläjes , pidäy vai ainos pidiä omas ičes huoldu , kui hengellizesti , mugai fyyzizesti .Naizet ollah enämbäl huolestunnuot omas tervehyös , mindäh sendäh hyö suajah da kazvatetah lastu , perehty pietäh kunnos .Älgähes miehet suututtahes , ga suuremban vuitin elaijan vastuzii pidäy omil olgupiälöil naine , emändy .Oman ičen tervehys da jalloil olendu andau tiediä kogo hänen perehele .Meijän miehet tavan mugah ku ajateltaneh sportua , sit mieles enimile ollah ulgolihaksien suandu , trenažouruzualat .Omii taudiloi hyö nuorete huijusteltaheze , peitetäh .Sanakse , liijakse kingiet ulgolihakset ei olla hyväkse , net pietelläh kisloroudan puutundua syväinelimih jämpistyndiä .Roih vai liževöidy taudii .Toizin sanojen , tämä minun leyhkettävy hengitysvoimistelendu on juuri naizile tarkoitettu mindäh sendäh auttau piästä naistaudilois libo muite auttau pidiä omua rungua da tervehytty kunnos .Čomus , näbei rungu , kirmevys da hyvä mieli ollah rinnal .
– Midä hyvytty sit andau se hengittämine da midä mostu kummastuttavua sit on ?
Ongo sih kui jygei opastuo ?
– Sanotah , ku maltai oigieh hengittiä jatkau igii .
Oigei hengittämine sportuijes ližiäy nägyvii tuloksii , se enämbäl dai parembah luaduh ruatuttau elemistyö migu tavalline fizkul’tuuru .Harjaituksii luadijes pidäy maltua ylen ruttoh ottua ilmat nenän kauti da mugaže ruttoh piästiä net iäres suun kauti , kodvazekse jättiä tyhjänny vačan dai kouhkoit .Moine vauhti rutostau kisloroudan puutundua vereh , nivelistöh , lihaksih , syväinelimih .Mugai jo pietytgi ilmat , hiilidioksidat (CO2 ) lähtietäh elimistöspäi teriämbi .Kai se kirmendäy meijän metabolizmua , syväinelimien ruandua .Se on mennyöl vuozisual elänyön Aleksandra Strel’nikovan metoudiekku .Täs pidäy maltua pietellägi hengie , sanommo , kymmenekse sekundakse da sit tuaste ruveta hengittämäh tävvel väil .Kursas on sentämän verdua hengitysluaduu .Enzimäi pidäy ruatuttua kouhkoloi , sit tazoittua hengitys .Huogavundu da hengityksen tazoittamine ollah kursan tärgevimii kohtii .Tämä fizkul’tuuru ruatuttau kogo elimistyö da rungua , se on enne kaikkie tervehysfizkul’tuuru .Sih vojii opastuo terväh .Minul meni läs kahtu kuudu aigua kuni sain ellendiä kai erikohtazet .Tottu paistes enzimäi minuu nagratti , ajattelin mibo tyhjii tämä on , kunne nygöi puutuin .A konzu rubein käymäh da opastumah , äski ellendin , ku se on tolkukas käyndy .Konzu jogahine nivel rubei särizemäh ruatutandua , konzu selgy heitti kiviständän , a rungu vedristyi , hyviä mieldy liženi .
– Sinä sanelet , ku naizil ollah omat tavvit da nedugat .
Videokursan kaččojes sinä opit sellittiä kai net .Mainičet , ku pohjazes eläjil ollah muite muis olijat hiät .Mitbo net ollah da milleh hengitysvoimistelendu auttau ?
– Tiettäväine , ei sua sanuo , ku tämä kursu on panatseja da piästäy juuri kaikes , ku ruvennet sidä pidämäh joga päiviä da hätkin .
Maksau olla mieldy kaikkeh .Tiettäväine , naizel pidäy olla hyvä päivykuri , hyvät syömizet da hengitysvoimistetäyzi uni .Pidäy hozi oppie pietelläkseh niilöi .Vitamiinoin da minerualoin syöndy on tärgei .Kuavakse , videos suatto nähtä äijy harjaitustu nivelih , jalgoih , polvih niškoi .Osteoporouzat , artrouzat , suonien viendy toven ollah pohjazes eläjien naizien tavvit .Piälimäine viga täs on vien da kaltsien vähys – 90% kaikis toizis vijois .Ihan yksinkerdazet pruamuzlat : puhtastu minerualuvetty pidäy juvva päiväs kaksinkolmin litroin da syvvä kaksin-nellin kaltsiikapsulua .Sanokkua kohti , ken muga ruadau ?Semmite sportuijes pidäy olla kai net .Toizin , ga rungu kuivau dostalin , kaltsien taguizet sillähgi vähyös suletah .Konzu luut ročketah , tiijä ku ei tävvy kaltsiedu .Sil vai suat uuttu taudii .Sellän , sivuloin , niškan valehuot , handrouzat myös ollah aijankohtazet kaikile rippumata kus elät .Luonnonmugazesti ristikanzalhäi pidäy liikkuo nelläl käbäläl .Kaksijalgahizikse puuttuhuu da sellän oijendettuu suammo tirpua selgynedugoi .Meijän harjavukset ruatutetah joga selgypiihytty , lujendetah selgylihaksii , venytetäh kučistettuu selgiä .Venyttehyy rungunivelet oijendutah , nesteh piäzöy parembi kulgemah .Reiziluuloin kaglukset , händyluu , reijet , niärävykset , käzien randehet , pägiet , pohkiet , vačču , tagapuoli , labaluut – joga kohtaine piälakaspäi algajen varbahissah heittyjes ollah kiini täs .Sanotah , venytetyt nivelet on nuoruon da kestävyön merkit .Verenpainetaudi , peräpahku , ummoites , piänkivistys , rynnas - da selgyhandrouzat , protruuziet , radikuliittu , depressii , liigu paino , jämpistys – kaikes täs vois hil’l’akkazin piästä da auttua omua elimistyö .
– Kui puaksuh pidäy voimistellakseh ?
Midä nevvotah tiedäjät da maltajat rahvas ?Kui vois valmistuo täh kursah ?Saimmo tiediä , ku sinä piet tädä kursua Petroskoin naizile , ket suadih äijin lapsin .
– Tämä meijän voimistelendukursu on kehitetty paiči Strel’nikovan Kitain tiedoiniekoin tiedoloin mugah .
Omat tiijot da maltot sih pani iel mainittu Eduard Husnutdinov , kudai Turkmeenies ruadoi universitietan fizkul’tuurutiedokunnan johtajannu mondu vuottu .Suat Petroskoil eläjät naizet käydih hänen harjaituksih .Erähät naizet ruvettih opastamah voimistelendua toizile .Eduard Salihovičal se on paras lahju , ku on jatkuo .Muga , minuu kyzyttih pidämäh sidä kursua lapsekkahien perehien organizatsies .Naizet kävväh hyväs mieles , sanotah , ku suahah lebävysty täs .Myö nevvozimmo pidiä hengitysvoimistelendua kaksi-kolme kerdua nedälis .Se minun videokursu kestäy yhten čuasun kaksikymmen minuuttua .Se olis pädevy aigu nivelien da lihaksien hiilutandah , ruatutandah da huogaitandah .Meijän fizkul’tuuran jälles ei pie viruo-huogavuo kielenmielettäh , se päinvastah andau vägie .Huogavummo ruadajes .
– Natalja , midä lopukse tahtozit toivottua karjalazile naizile ?
– Älgiä kaččokkua tädä kursua liijan vaigiekse takakse da älgiä pöllästykkiä kerras .
Tiettäväine , ei kai harjaitukset andavuta enzimäzel päiväl dai enzimäzel kuulgi .Pidäy algua vähäzin , suottozelleh .Piädielo on harjavuo hengitysluaduh , sit jo harjaituksih .Aijan mendyy suatto luadie endisty enämbäzen da kuuletto , kui teijän rungu havačui da passiboiččou teidy .Täs pitkäs kursas voitto luadie ičele lyhyömbän , sanommo , kaksikymmen minuuttua kestäjän da pidiä sidä hozi joga päiviä .Nimittumua kielduo hengitysvoimistelendas ei ole .Sidä luajitah invaliidat , ijäkkähät , kohtuizet naizet .Vai heile ei maksa luadie jygiembäzii , parembi sil aijal huogavuo da hengittiä rauhah .Sanakse , tämä kursu ei ole vai karjalazih niškoi .Ihan kudai vai naine suau painaldua näppändy , seizattuakseh mattozeh da ruveta luadimah .Harjaitukset ollah selgiet , hyvin nägyjät .Mustakkua : kus ollah čomat kanazet , siegi ollah koriet kukkizet !Hyviä startua !
Ole lekkehel da pyzy hyväs voivas
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский