ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Galina Baburova. Mi om meles, se i keles

Galina Baburova

Mi om meles, se i keles

вепсский
Младописьменный вепсский
Idei tehta mugoine kirj sündui Vepsän kul’tursebral. Ningošt muštatišiden kogomust, mittušt voiži lugeda kaikutte tahtnik vepsläižil ei olend. Om kaks’ kirjad, miččid tegiba vodel 1986 suomalaižed tedomehed da vodel 1992 estilaižed tedomehed. No nene kirjad oma harvinaižed da päazjan ned om omištadud tedomehile. Tekstad niiš oma jügedad. Neniden kirjoiden pohjal oli-ki sädud uz’ kirj.
Ol’ga Žukova tarkašti kacui penikašt suomalašt kirjad da estilašt kaks’tomišt kogomust, kuna om keratud läz 7000 vepsläšt muštatišt. Hän valiči 500 parahimad muštatišt da ližazi niihe völ 275 toižiš lähtkišpäi da ičekeratud materialaspäi. Ol’ga ani laps’aigaspäi keradab fol’klorad ičeze kodiman tahon eläjil da läheližil, erasid muštatišid muštab ičeze babalpäi.
Verazmaižiden tedomehiden kirjoihe muštatišid om keratud päazjan pohjoižvepsän vepsläižil. Kirjoiš ned om kirjutadud paginkelel. Konz paindas fol’klortekst, ka kaitas se paginal, ei vajehtagoi tekstad. Uz’-žo muštatišiden kogomuz om tehtud nügüdläižiden vepsläižiden kirjkelen normiden mödhe. Sikš ku se om omištadud miččele taht lugijale. Mugoine kogomuz voib kävutada kaiktäna: školiš, üläopištoiš, kodiš. Om kaitud sigä vaiše erasid vaihišton erigoičusid.
Ol’ga eci da keradeli kogoho muštatišid voden. Äjan hän lugi teoretišt materialad. Sid’ hän päti jagata keratud materialad temoile. Niid kirjas om 19. Ol’ga meletab, miše temoile jagata muštatišid om paremba kaiked. Muga kogomust om kebnemba kävutada lugijoile. Om muštatišid, miččed ei mülünugoi nimiččele temale. Ned om pandudToižed-palaha. Kaik muštatišed om kätud venän kel’he. Kändmine, Ol’ga Žukovan sanoiden mödhe, om kaikid jügedamb rad necen kirjan keradamižes. Om muštatišid, miččil om analogoid toižiš keliš, erased ei toštkoi. No Ol’ga sanub, miše ei kaiken om hüvä, konz muštatišel om analog toižes keles. Sikš ku ühteiččed znamoičendoiš ned voiba olda ani erazvuiččed, a hänel oli taht ozutada vepsläšt erišt filosofijad. Sikš enamba kaiked Ol’ga kändi läheli originalad. Toivon, miše nece kirj tuleb mel’he eriigäižile ristituile. I ei vaiše vepsläižile. Ved’ muštatiž om mugoine melentartuine fol’kloran žanr. Siš om kaitud rahvahan melevuz’, ned ozutaba rahvahan kacundad miruhu”, – sanub Ol’ga. A mugažo toivom, miše nece muštatišiden kogomuz pigai linneb kaikuččel tahtnikal. Sen tiraž om 2000 ekzempl’arad. Läheližel aigal Petroskoiš da Karjalan küliš tehtas uden kirjan prezentacii.