ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Natalja Antonova. Kalastajil maksau eččie

Natalja Antonova

Kalastajil maksau eččie

карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Luadogan da Oniegan järvilöis da niilöih koidujis vezistölöis jo sentämän vuvven ei sua pyydiä verkoloil veziresursoin puolistamizen periä. Ni yhtel verkol ei sua. Tavattuusuuret štruafut. Ongo se oigei ijän kaiken järvirannas eläjih ristittyzih nähte?

Tämän kyzymyksenke uvvessah kuigi viizi vuottu tagaperin matkain Karjalan mua-, kalastus- da mečästystalovuon ministerstvah. Tiijän hyvin sen, ku karjalazii kalastajii se dielo ylen äijäl huolestuttau. Luadogas da Oniegas ymbäri olijoin kylien rahvas tovel ollah putin beketis. Enzimäi opittih vie rähkistelläkseh, vastustua vähäzel, ga paikallizet virguniekat vihjattih Piiterih da Moskovahpäi, kus piälystetäh nämmii kyzymyksii da vastatah yksimielizesti. Kerran ei suasit ei sua. Rahvahan mieldy alendettih. Jogahine kalastai elätteleh tämän probliemanke kui maltau.
Yhtelläh eččie maksau. Paikallizes ministerstvaspäi minuu hozi työttih toizeh ečindykohtahKalastuksen federuallizeh profiiliagentstvah, ga ehtittih sanuo sen, ku putilleh luajittuloi pakičuksii da kirjazii rahvahaspäi eibo ole olemas... Ku niidy olis eri kylispäi da hyvin abrikuittuloi, yksi toizen peräh da vie ualkirjutuksineh, federualat ruvettas niidy kaččomah. Toizin sanojen, kalastajil ei pidäs pyydiä peitoči da varaten, a pidäy oppie panna väit yhteh da ruveta rohkiesti eččimäh ielleh.
Enzimäzikse, yhtes tiedomiehenke pidäy luadie kirjalline sellitys mindäh verkoloil pyvvändy järvirannois eläjäl rahvahal ei ole pahanruandu, a kuuluu elaigah da talovuoh. Kala on perindölline piäsyömine, sidä syvväh äijin. Se on jo meijän geenois. Karjalazethäi jo sadoi vuozii suahah kalua perehel syödäväkse verkoloil. Ongeh puuttuu vai kažiloih da talven aigua vačan mujuandah. Verkoloile suadih sen verdua min pidäy perehel, ei enämbiä. Valdivon da paikkukundoloin dielo olis hommata kaiken sen kunnolleh, avvonazesti, ku jogahine suas syöndäh niškoi sen min tarviččou. Pahanruandu on kontroliiruittavu tsiviilizesti.
Toizekse, kalastajat voidas kirjuttua täs probliemas ei yhteh kohtah, a kerras enämbäh. Hozi prezidentassah! Sanommo, paikallizih da federuallizih ministerstvoih, agentstvoih, andua tiediä täs mediahnostua suuremban hopun. Konzu kirjutat yhteh kohtah, reaksii voi olla hil’l’aine, nägemätöi. Konzu lekahutat leviembästi da vie lehtimiehet autetah, sit dielo eistyy. Kirjazet voidas olla eri kylispäi, midä enämbisidä parembi.
Toine vaihtoehto on igävy meih niškoi, ga reaaline. Vuvvel 2020 pietäh valdovolline rahvahanlugu. Karjalazii Ven’ua myöte onnuako jo ei kerry enämbiä 50 000 hengie. Tämän mugah myö puutummo Ven’an vähäluguhizien kandurahvahien joukkoh. Meih niškoi roitah l’goutat kui vepsäläzilgi. Paikkukunnoil pidäy sit miärätä karjalazele kalastajale järvipalaine, kus häi voi ruveta pyydämäh verkol kvoutan mugah. Se rubieu koskemah vai karjalazii, ei kaikkii toizii rahvahii, ket karjalazien rinnal eletäh järvirannois. Minun mugah, ga puhtas roduriijan kylvändy. Pošti kaikis karjalazis kylis puolet dai enämbätgi jo ollah tostu kanzua.
Toizin sanojen, pidäy da maksau eččie. Tämä on kehitynnyön yhteiskunnan dielo.