Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Šipainiekku
Šipainiekku
Livvi
New written Livvic
Šipainiekku
(vienankarjalakse kalitta , lyydikse kalitt , veps . kalitk , suom . karjalanpiirakka ) on perindölline karjalaine , vepsäläine da suomelaine avvonaine ruispiirai , kudaman syväimekse pannah riisu -, brossu - libo ozrukuaššua , kartohkua libo talkunua .Šipainiekkua pastetah sežo pohjas-ven'alazet Arhangelin , Voulogdan da Leningruadan alovehel , ven'an kieles piirual on калитка-nimi .
Yleistiijot
Liygiläzet sanotah šipainiekkoi vie näppipiirualoikse .Näppipiirualoi — šipainiekkoi — tavan mugah pastettih pyhinpäivin libo pruazniekkoin .Karjalazet emändät luajittih pyöryžiä , piduliččua , nelli - libo kaheksakolkastu šipainiekkua .Ei pastettu šipainiekkoi , eigo ni keitinpiirualoi Äijäksepäiväkse , ei pyöritetty värtinästy sidä päiviä vaste .Piiraivärtinäine kai tavoiteltih peittiä loitomba , ku ei puuttus silmih , uskottih , ku puuttunou , sit kezäl maduo rubiet nägemäh .
Šipainiekku kyzyy kaheksua , sanotah karjalazet .Se tarkoittau sidä , ku niilöin pastajes pidäy olla kaheksua luaduu ainehtu : jauho , vezi , hapainmaido , maido , suolu , kannates , voi da syväin .Enne šipainiekkoi pastettih rugehizes jauhos , nygöi ližätäh nižujauhuogi , piiruat sit roijah valgiembat da pehmiembät .Karjalazet syväimekse pandih ozru - da brossukuaššua , talkunua libo kartohkua .Kartohkoi šipainiekkoih niškoi keitettih kuorineh .Enne šipainiekkoi pastettih päčin pohjal , nygöi jo proutivoloil räkes päčis .
Pastandu
Maidoh , vedeh libo hapainmaidoh pannah näppine suolua da jauhuo , luajitah sagei tahtas .Tahtahas luajittih vual'ušku , se katkatah palazikse da täpytetäh jauhoh .Kuoret ajellah jogahine omah luaduh , liygiläzet luajitah piduliččoi kuorii .Piirualoi yhtistetäh kahten käin edusormil .Syväimen piäle pannah jiäčänke sevoitettuu kannatestu .Šipainiekat pastutah terväh .Päčispäi otettuu niilöi mollembis puolis voijellah sulatetul voil , voidu ei žiälöijä .
Suomen perindöt
Suomes šipainiekkua pastettih enimyölleh Pohjas-Karjalan raja-alovehil .Jälles II muailman voinua , konzu suuret joukot rahvastu oli siirretty Suomen päivännouzupuolelpäi muijale Suomeh , piiruadu ruvettih pastamah muijalgi muas .
Suomi on patentuinnuh šipainiekat Jevroupan liitos vuvvennu 2003.Sie registriiruitun receptan mugah šipainiekkoin tahtahas pidäy olla vähimyölleh 50% ruisjauhuo .Syväimekse voibi panna vaiku riissuu , ozrua libo kartohkua , ga Suomes on olemas receptua , kudamis syväimenny käytetäh morkouhkua , marjua libo brossua .Nengomil piirualoil Suomes tavan mugah on oma nimi .Rugehizii marjupiirualoi , kudamii pastetah Suomen Kainus , sanotah rönttözikse .Puaksuh Suomes eläjät syvväh šipainiekkoi munavoinke .
Mielenkiinittäjiä tieduo
Karjalan tazavallas Sortavalan linnas vuvves 2014 algajen pietäh jogavuodistu Karjalazen šipainiekan festivualii .Sen programmah kuulutah muasteripajat , jarmanku , konsertu , erilazet kižat da kilvat lapsih da täyzi-igäzih niškoi .Jogahine festivualih tulluh voi oppie omii neroloi karjalazen piiruan pastandas .
Tverin alovehel vuvves 2015 algajen pietäh perindöllizekse roinnuttu kanzoinvälisty karjalazen piiruan Kalitka-nimisty festivualii .Festivualin programmu on monipuoline , tärgienny sit on karjalazen kul'tuuran ezile tuondu .
Šipainiekkoin pastokilboi pietäh Suomes , ezimerkikse , Rääkkylän linnas .
Šipainiekku
Livvi
New written Livvic