Texts

Return to review | Return to list

Kaičuz

history

October 14, 2021 in 19:05 Nataly Krizhanovsky

• changed the author of the source
  from Gul’a Polivanova
  to

July 02, 2020 in 12:41 Нина Шибанова

• created the text
• created the text: (Vepsläine sarn) Penes vepsläižes küläs, čudokahan nimenke Muražmät, eläjid jäi vähä. Kezaks völ tuliba vunukad da kezapertineläjad, a toižel aigal harvas pertin päl nägüi savuine. Muga oli i necil vodel. Külän röunas seižui pen’ pertine, miččes eliba Pavelded da Matr’on-bab. Heile ühtes oli severz’ vozid, miše sanuda opak! Voinan proidiba, sömännäl’gän nägiba, kolhozas radoiba, lapsid lendiba da vunukoid kazvatada abutiba – hüvän elon eliba, ei hondombad toižid, da tuli bed, kuspäi ei varastadud… Meren tagapäi meiden maha tuli sur’ pahuz’, a nimi hänen oli Gaved’. Vaiše ristituhu tartub – zavodib ristit läžuda. Hibj kaik palab, paha rügitez hengen täptab i surman tob… Ӓi rahvast kaiked madme koli, a völ enamba bol’nicoihe putui… Lendlese Gaved’ man päl da ecib – keda völ kaumha vedäda. Vaiše suriš lidnoiš da küliš ristitud saupsihe ičeze pertiš, irdale lähttes sud krepiškanziba, sil’mäd očkiden taga peitäškanziba, käzile sormikod paneškanziba, a jäl’ghe irdad muilanke käded da rožan čomašti pezeškanziba – nikut Gaved’ ei voi sada rahvast. Hurgab sinnätänna irdadme, a tehta ei voi nimidä! Tedišti Gaved’, miše penes küläs Muražmät-nimel eläba vaiše vanhad ristitud i meletab: ”Nene vanhušid nimidä ei tekoi da ei el’gekoi – heid i koletan!”. Ištuihe hän raudaižele aidverajan pangale da varastab ajandad. A pangan necen osti Oleksii, Pavel-dedan poig, edel ajandad külähä. Amu jo toivoti Oleksii, da aigad edel ei olend. Ištub Gaved’ pangal da meletab: ”Om minai zapasas kaks’ nedalid, a voib olda, i enamba! Vaiše minei i minutad täudub, miše pangalpäi Matr’on-babkale libo Pavel-dedkole hüppähtada, a jo sid’-se minä tegen ičein mustan radon! Zavodin röunaspäi da i kaiken rahvahan küläs koletan!”. Tuli Oleksii külähä, azoti mašinan kazvatajiden pertinno da sab sumkad produktoidenke. Gaved’ ihastelese: ”Pigai tuleb minun aig!”. A Pavel sumkad pani pordhile, iknaha kolkotaškanzi, mamanke da tatanke pagiži iknas päliči da mäni kohendamha aidverajan. Jäl’ges völ kerdan pagižiba i Oleksii ajoi kodihe. A kazvatajad sumkad otiba, söndan da zelläd saiba, käded čomašti peziba da magatamha panihe – eht jo tuli. Ištub käred Gaved’ pangal, da iče ičezenke pagižeb: ”Nimidä-nimidä! Kaks’ nedalid pertiš ei voigoi ištta!”. Toižel päiväl varastab Gaved’, konz ken-ni vanhoišpäi pangas pal’hal kädel otase, da rožan kosketab. Meleti, miše vedele mäneba jogele – a heile lapsed kaivon iknan al amu jo kaivoiba! Haugod oma drovännikas rindal, koirale vunukad suren voljeran tegiba – vaiše elä! Proidi nedal’. Gaved’ vägen kadotab, pangadme odva ujelese, käreidab! Varastab, miše Pavel-ded mäneb sobatan jogen randha kül’betid lämbitamha. A vanhad päčiš nogen sordiba, Matr’on-bab mecoin suugal päčin pohjan pühki, suren padan vet lämbiti da päčiš i pezihe! Ende küläs vepsläižed muga pezlihe! Möst Gaved’ jäi niminke! Toine nedal’ pigai lopiše, varastab Gaved’, konz laukha ken-ni mäneb! A baboi da dedoi kartohkoid keitäba, senüt lukuiženke žariba, hambhaižed čaškaspäi saba – söba da maguštelese! A karzin mitte čoma lapsil om tehtud, da kuverz’ söndad sinnä sügüzel om pandud: morkofk, nagriž, ret’k! Lačus – kapust, toižes – bol, koumandes – garbol! Bankad ogurcoidenke da marjkeitosenke seižuba, kuti saldatad paradal! Pertiš, päčin taga lukuine ripub, a viivodal – kuivatud babukad! Voib ei üht kud eläda i nimittušt laukhišt himij ad ei söda! A päiväine necil kevädel paštab joga päivän – kut voib ristituile abutab! Matrön-bab se kalitoid, se koloboid, se skancoid paštab. Ku ningoi az’ – Pavelded se kurnikan zatrib, se bol’nikan, se pirgoid tauknanke. A erasišti olut stokanaižen kukerdab, taljankan otab da akanke pajoid rästaba! Libo samvaranno ištuse ani iknan kohtas – čajud plikutaba, iloižil toine tošt näritaba! Gaved’ kacub, da hibused röstab, eskai venc male lanksi, a tehta-se nimidä ei voi! Voib olda, völ elänuiži Gaved’ pangal päivän-toižen, ku ei üks’ az’. Vanhembal vunukal Viktoral sündui poig, i nimuden lapsudele andoiba Pavel, kuti pradedal! Zvoniba lapsed, miše sobatan lähteba kaik sväzile – amu jo openzihe Pavel-ded skaipadme pagišta! I torelk pertin päle amu lapsil da vunukoil pandud om, i telefonad sotovij ad osttud – a tö kut meletit! Voinan aigal Pavelded sv’azistan radoi, äjan mahtab da tedab! Ku ningoi az’ – pani Matr’on-bab parahiman sädon, a Pavel-ded sai ičeze kitelin. Medalid da ordenad heläidaba muga, miše täpsi Gavedil korvad. Niiden hoštatesespäi sogeni Gaved’ da i koli – muga i kuivi pangale! Eläba vanhad Matr’on da Pavel, ei sand heid nimitte Gaved’– oli heil kaičuz! Sur’ da vägekaz – lapsiden da vunukoiden armastuz da hol’! Olgha ningoine kaičuz linneb kaiken i kaikuččel vanhal kazvatajal, i konz tuleb paha Gaved’ – nimittušt hubad ei tege. Kaikat ičetoi läheližid!