Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Tamara Ščerbakova. Pie kallehennu omua eländyaigua
Tamara Ščerbakova
Pie kallehennu omua eländyaigua
Livvi
New written Livvic
Eli
suures linnas pereh .Lapset kazvettih , opastuttih , a ruaduo ei maltettu löydiä .Tuatto oli ylen bohattu , perehel oli hyvä suuri kodi nostettu .Muamal-emändäl oli nelli abuniekkua : ekonomistu , syömizien keittäi , astieloin pezii da pertilöin kabrastai .Tytär da poigu huogavuttih , vastavuttih ystävien kel , tansittih da pajatettih , a muudu ruaduo ei olluh nimittumua .Irina-tytärdy ei miellytännyh tämänmoine elos , himoitti midätahto ruadua , kedätahto avvuttua .Muamah ainos kieldi ruadajii avvuttamizes , sanoi :
– Tuatto heile hyvän palkan maksau , anna iče ruatah , a sinä konzu miehele menet , suat lapsen da rubiet minun vunukkastu äbäzöimäh da kazvattamah .
– Minä olen opastunnuh inženierakse , maltan syömisty keittiä , maltan käziruadoloi ruadua : ommella , niegluo , kazvattua kazviloi . En malta vai avvuttua lähimäzii , vastai tytär .
Nedälin istui Irina pahas mieles , toizen istui ‒ eigo tahtonuh nähtä ystävii , eigo omii rodnii .Muamo kyzeli hänen mielii , vastah tytär kačoi igävil silmil , a kyzymykseh ei vastannuh , vaiku kyzyi lähtie meččäh kois ruadajan neidizen kel .
Rubei muamo tytärdy matkah keriämäh , taričči ottua syömisty , sobua .Tytär terväzeh kerävyi , ei ottanuh nimidä vai sanoi : tulemmo terväh kodih , vaiku tiijustammo , kui kallehennu pidiä omua eländyaigua .
Oli tulemas heinykuu , räkkiaigu .Lähtiettih neidizet matkah meččytroppua myö , linduzet ei pajatettu , ei olluh aigua , pidi poigazii syöttiä .
‒ Kačo An’oi , pikoi pienet linduzet maltetah pezii luadie dai omii lapsii kazvattua . A minul ainos käskiettih vai valmistu syvvä da kaikel valmehel eliä , sanoi Irina .‒ Nygöi meile tiä mečäs kai muuttuu , iče lövvämmö yöpaikan dai ildusyömizen .
Vastah An’oi kyzyi :
– Irina-kallis !Ole hyvä , sano minul , kuibo myö lövvämmö syömisty ?Enne minä syötin sinuu valmehekse keitetyl syömizel .Kusbo nygöi lövvämmö liemen da pastetun kanan , kuduadu sinä syvvä suvaičet ?
– Meile lihasyömizet nygöi pidäy unohtua , toinah ollah net ylen magiet , a pyhän aigua ei sua argie syvvä da vie parembi olis olla nälläs .
– Minul jo nygöi on nälgy dai sinä onnuako syvvä tahtot .
– Myö jo suuren kodvan astummo , pidäs kodvaine huogavuo , a sit ielleh mietimmö midä ruadua .
– Kusbo minä sinul perinpostelizen levitän ? Šulkuod’d’ualazen kus lövvän ?Uudimen ken meile naluadiu ku pin’oit meidy ei syödäs ?
– Kačo , täs ihan rinnal on puaksu pajutuhjoine , se roihes meile uudimekse ,a koivun vihandoil viččazil katammokseh , net meidy pin’olois peitetäh .
– Yöl roih vilu . Kenbo lämmiä sinul andau ?
– Sinä vieret minun rinnale , rinnakkai roih lämmin !
– Kuibo se muga ? Enne minä en voinnuh yhtes pertis sinun kel syvvä , a nygöi rinnakkai muata vieremmö !
– Oi , sinä kodvan taratat , minä olen jo uinuomas , katammokseh oksazil da huogavumah , havačummo sit pagizemmo !
Sil aigua myöndymatkaspäi tuli koinižändy , kyzyi Irina-tyttäreh näh .Muamo dai käskyläzet ei maltettu tuatal vastata nimidä , hyö vuotettih Irinua da hänen aburuadajua kodih .Niken ei tiedänyh , kunne tytöt kavottih .Tuatto sanoi :
‒ Enne kodih tulendua minä näin unen da muga selvästi minul oli sanottu , ku minun tytär Irina lähti eččimäh kallehembua elostu , myö emmo maltanuh lastu putilleh opastua da kazvattua .Toven sanot , minun armas , myö ainos iče abuniekoin kel kai ruavot ruavoimmo , a lapsii abuh emmo kuččunuh , tyttärel vikse rodiihes paha eländyaigu tuatan kois , lähti parembua eččimäh .Kusbo nygöi myö hänen lövvämmö ?
A tytöt huogavuttih da havačuttih jo ihan yödy vaste .
– Kunnebo nygöi myö menemmö ! Eigo syömisty , eigo juomistu ole da vie yönilmu on tulemas vilu , sanoi abuniekku .
– Ehtässäh magaimmo , nygöi juostojallal lähtemmö järvie eččimäh , sie lövvämmö juomistu dai syömisty .
– Kuibo niidy myö lövvämmö ?
Irina vastai :
– Juokse minul peräh , vilu jo rodihes dai nälgy on .
Ylen terväh rubei kuulumah vien hälineh , da linduloin čibineh , vičikkölöin keskes rubei nägymäh järvivien pindu , se buiteku oli rauhalline , a vien bauhu kuului .Tytöt hil’l’azeh käzikkäi , ihan ku ystäväzet , siirryttih edeh päi , nähtäh suuri joukko kezoidu kylbijiä joučendu .Net čukeldeltihes , suuril siivil viiputeltih , vienbauhuu nostettih da vie midätahto lykittih rannale .Anni arbai , sanou :
– On vikse randupuoleh tulluh suuri kalaparvi , jouččenet kalastetah .Nygöi on jo aigu pienil poigazil pezis lähtie .Muamat niidy vardoijah , a tuatat syömisty valmistetah .Olis hyvä , ku meile annettas yksi siigaine .
– No sen myö voimmo kyzymättäh iče ottua , sanoi Irina .
Meni lähembi da kiirehel koppai suuremban elävän kalan , a se kaččou silmih da hyväl iänel sanou :
– Passibo ku otitto minun , en maltanuh nikui sidä uskuo !
– Oi ! A sinä etgo ole siigu ?
– En ole ! Puolen yön aigua muutun ristikanzakse , ku työ löydänettö tulen , sit minä voizin poltua kalanahkan da ....
Enämbiä ei sanonuh ni yhty sanua , buiteku muurehtui libo uinoi .Kusbo myö voizimmo löydiä tulen ?Oma kodi on loitton , a lähäl eläjii ei kuulu .Opimmo kerätä tukun kuivii oksii , löydyi kala , löydyy tuli , sanoi An’oi da rubei keriämäh tukkuh kuivii oksii da kuuzien , pedäjien käbylöi .
Jouččenet hillettih , a sit kavottih , jätettih vie nelli kalua virumah rannale , tytöt seizotah kyynälet silmis , ei tietä kui kalaristikanzal avvuttua .Mustoteltih malittuloi , An’oi korgiel iänel rubei lugemah :
“Tuatto meijän , kudai olet taivahas ,
Pyhitetty olgah sinun nimi .
Tulgah sinun Valdukundu da vägi
Ihan kui taivahas mugai muan piäle .
Anna meile tänäpäiväine leiby ,
Jätä meijän vellat ,
Kui myö jätämmö velguniekoile meijän .
Älä anna meidy muanitettavakse ,
Piästä meidy pahas .
Sinulhäi on valdu , vägi da kunnivo
Ilmazen ijän .
Amin !”
– Kenbo sinuu opasti molimahes ? kyzyi Irina .
– Muamo opasti , häi tiedäy kai malitut karjalan kielel .
Toine kerdu neidizet lugiettih malittu yhtes , odva vai ei itkietä , muga on žiäli kalarukkua , se ni kuolluh , ni hengis viruu , vikse puolen yön aigua vuottau .
Algavui tuuli , ruvettih kerävymäh mustat pilvet .Anni kirgai :
– Kunnebo myö vihmas peitymmö ?
‒ Löydyy peittopaikku . Luvemmo vie yhten malitun , Jumal meidy avvuttau .
“Jumalan-Muamo Neidine ihastu
Armahtettu Marija Jumal on sinun kel .
Kiitettävy olet sinä naizien keskes ,
I kiitettävy on siemen vačan sinun ,
Sentäh ku sait Spuasan hengilöin meijän .
Kunnivo olgah Tuatal da Poijal da Pyhäl Hengel
I nygöi , i enne i ijäs kaikes-ijän kaiken .
Amin .”
Ilmestyi tulenišku , valgeni joga kohtaine , a sit muga kovasti jyrähtih , tytöt langettih čuurun piäl ku stoikal niitetyt .Algavui vihmu , ihan ku korvois kuadoi , kenlienne rubei tyttölöi pystyi nostamah .
Se oli briha , uskomatoi , kazvol korgei , tukat muzavat , a silmät , ihan ku puhtas sinine taivas , kodvan kaččonet , sit sinne uppuot .An’oi silmät salbai .
– Kuspäi tänne piäzit minun armas Herrumies ?
– Omil mielil , ruadoloil da käzil sinä minuu goris piästit !
– Maltoingo minä sen ruadua ?
– Maltoit da ylen hyvin . Omal ruavol da malittuloil Jumalas abuu saitto , tulenišku viritti kuivat oksat , minä piäzin kalanahkaspäi , ehtin sen poltua da vie avvutin omua ystäviä Johorua .
– Johor , tule tänne , midäbo vičikös seizot ?
An’oin rinnal azetui toine nuori hyvänägöine briha , tervehti da kiitti neidizii .
– Passibo suuri teile , ku maltatto ruadua da tulitto hyväl aijal meidy piästämäh . On minul vie kyzymys :
– Irina , miksebo sinä Daniilua Herrumiehekse sanoit ?
– Minä näin unen . Minul oli käskietty opastuo ruadamah , muuttua parembakse oma elos , sit minul löydyy ijäkse kaikekse , minul lepitty , Herrumies .Vaiku näin omin silmin Daniilua , dai arbain : häi on minun armas sulhaine .Daniil oijendi käin neidizele da sanoi :
– Minä en uskonuh , löydyy neidine , kudai iče meččäh lähtöy , nälgäh da viluh , rubieu oksii keriämäh da tuldu eččimäh , sil piästäy minuu uvvessah mieroh elämäh .Nygöi meile pidäs mennä Irina sinun tuatan da muaman luo , sie toinah suuri pahamieli perehes on ?
– Nygöi menemmö , kenbo meidy voibi kieldiä ? Neidizet da brihat käzikkäi kiirehtettih kodih , a sie ni vuottua ei maltettu , istuttih ikkunan tyves da meččydorogua vardoittih .
Hyväl mielel vastavuttih , nedälin aigua pruaznuittih , a sit mendih omah kodih elämäh , omil käzil ozua kudomah .Ruavottah da malituttah putin elos ei ilmesty , a ku maltanet ruadua , uskonet Jumalua , oza sinuu löydäy , hos i ollou peitetty syväh järveh .
Pie kallehennu omua eländyaigua
Livvi
New written Livvic
–
–
‒
–
–
–
“
–
–
–