Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Valentina Saburova. Opaššušharjotukšella Kentošša
Valentina Saburova
Opaššušharjotukšella Kentošša
Karelian Proper
New written karelian
Tänäpiänä
on talven ešimmäini päivä .A Kuittijärvi vielä on ualtojen vallašša .Mieleh tuli 1964 vuosi .Šilloin mie opaššuin nellännellä kurššilla Petroskoin pedagogisešša opistošša .
Opaššušvuuvven alušša koko meij än kuršši työnnettih harjotukšilla puolekši vuuvvekši Karjalan eri kouluih .Kun olin Kalevalašta , niin miun työpaikakši miärättih pieni koulu Kentošša .Hyvinhän mie šielä pärjäsin .Kotie vain oli ikävä , ta kun še koti vielä oli niin lähellä , järven toisella puolella .Pimiekuun alušša koulušša oli šyyšloma ta miut piäššettih kotih käymäh .
Nikolai-veikkoni ta miun potruška Petuškovan Gal’a tultih Kalevalašta milma käymäh mouttorivenehellä .Oli jo melko pimie kun läksimä kotirantua kohti .Kuittij ärvi pauhasi , myö venehen pohjašša vinkuma kauhušta , mel ko kova tuuli oli järvellä .Kotih myö kuiteski piäsimä ta en kerinnyn ni huomata , kun lomanetäli jo hupšahti männä .
Tällä aikua šiäki muuttu .Šykyšy vaihtu kunnon talvekši – tuiskut , pakkaset .Äšen järvi kerkisi jiätyö , ta vielä niin hyvin , jotta jo heposilla ajettih Alajärveh .
Miun veikon toveri Pavel Jakubovskii oli lespromhosin nuorisoliiton šihteri .Hänen piti lähtie Kenttoh pitämäh kokoušta .Mie ihaššuin , jotta šain matkatovarissan .Piättimä , jotta šukšilla on helppo piäššä perillä , oli tuo – vain 15 kilometrie , ta ei še ainaki Puavilalla ollun enšimmäini kerta .
Reput šelkäh , šukšet jalkoih , kepit käsih ta eteh : Enonšuuta kohti , šieltä Alajärven kautti Kenttoh .Hyvähän še on miettie , vain et tiij ä kuin voipi tapahtuo .
Olima hiihtän jo melkein yli Kuitin , jo rantaki ieššä päin näky .Vain kun äkkie nousi šemmoni tuisku , jotta ei näkyn eikä muata , eikä taivašta .Myö kuitenki hiihtimä eteh päin .Arvelima , jotta kun piäšemmä mualla , niin meččä šuojuau meij ät tuulešta .Ta niinhän še käviki .
Vähäsen levähtimä rannalla ta matkah .Hiihämmä tunnin , hiihämmä toisen – eikä tietä , eikä taloja .Onnakko ekšymä .Jo alko pimetäki .Totta še pitäy yötila valmistua .
Myö löysimä kuatunuon puun ta šen juurella alkoma kantua puita ta okšie , jotta riittäis koko yökši polttamista .Ei meilä šyömistäki ollun , vain vähäsen priänikkyä ta karamellie , vesipullo , emmähän ajatellun , jotta näin käypi !
Tuisku lauheni , taivahalla tähet välkytäh ta kuu paistau , okšat ropivošša ričaissah , hukat ulvotah .Še vois näyttyä melko romanttiselta , još ei ois niin nälkä ta kylmä .
Hyvä , jotta matašša oli toššut .Heittimä šukšikehkät kuivamah ta toššut jalkah .Kun vain alko valota , šaima šukšet jalkoih ta läksimä hiihtämäh .Miun tovarissa ieššä sel’l’ua talluamašša , mie peräššä .Eläpäš pakaja , ka Puavila ihaštunuona huomasi šukšien jälet .Myö hyvällä mielin hiihtämäh jälkie myöten .Kotvasen ajan piäštä arvakkua , kunne tulima ?Omalla yöpaikalla .
Puavila yritti noušša puun latvah , jošpa šieltä näkyis mitänih , ka ympärillä oli šynkkä meččä .
– Još myö emmä rupie liikkumah , niin voimma kylmyä tukkuh , šano Puavila .
Täyty liikkuo .
Päivällä alko kuuluo helikopterin iäni .Myö ihaštuma , arvasima , jotta meitä jo ečitäh .Niih aikoih Uhtuošša oli rajavartij onjoukko ta heilä oli helikopteri .Vaikka kuin myö olisima karjun ta viuhuttan käsillänä , ka ei hyö meitä huomattu .No myö ainaki huomasima minne päin še koneh lenti .
Ei ollun toista varianttie , piti hiihtyä .Onnekši myö piäsimä tiel lä , mistä oli vejetty puita .Ajattelima : "Tottakai še miät minnenih tuou ".
Tuaš jo alko pimetä , kun ieššä päin myö näkimä taloja .Vaikka niitä oli muutoma tyhjä talo , ka meilä šeki oli ilokši .Heittimä šukšet , mänimä enšimmäiseh taloh ta kiukuan pohjalla šytyttimä nuotivon .Meilä jäi vain yksi tikku .Löysimä pläkkipurkin , panima šiih lunta šulamah , jotta šaisima lämpimyä juomista , vaikka vähäsen .
Myö istuma vaipunehina , emmä jo paissaki voinun .Ka šiitä kuulima , jotta ken tullou taloh .Mie šanon :
– Nyt še kontie tulou .
Ei , meij än pelaštajathan ne oli : miun Nikolai-veikko ta Tol’a Bučnev .Hyö löyvettih meij ät jälkie myöten .Heilä oli eväštäki meitä varoin , šaima šyyvvä tai juuvva .
Myö olima tullun Kaklalahteh .Kun olisima kaččon toisella puolella järvie , niin näkisimä Kuušiniemen valot , ka eihän meilä ollun šiihki voimua .A kuiteski myö vielä hiihtimä Kuušiniemeh .Ta šieltä jo autolla meijät šuatettih kotih .
A koissa ...Rahvašta täyši pirtti , itetäh , voivotetah .Pappa šänkyštä ei piäše noušomah , hänellä jalat kieltäyvyttih tottelomašta kun ajatteli , jotta myö upposima .Šielä Enonšuun lähellä on šemmosie paikkoja , missä jovet ei jiävytä .Monta ihmistä on šinne hukkun .Onnekši myö mänimä toiseh šuuntah .
Ainaki vuorokauven mie makasin ta šiitä sovhosin heposen kyyjissä mänin Alajärven kautti Kenttoh jatkamah opaššušharjotušta .
P .S .Miun punukka Kat’a eläy Murmanskin alovehen Kirovskissa .Kerran hiän läksi kynšienhoitoh , a šielä muas terina oli tyttö Luušalmešta .Neiččyöt alettih paissa ta kertuo ket hyö ollah ta mistä .Toisen kerran Kat’a tuaš tuli kynšienhoitoh šen tytön luo ta hiän kerto :
– Mie šoitin Luušalmeh ta kerroin , jotta tuttavuššuin Kat’a Saburovah Kalevalašta .Niin ämmöni kyšy , eikö še Kat’an ämmö ole Valentina Tilikainen , ken oli opaštajana Kentošša ta vielä ekšy meččäh .
Niin jotta ei ainuoštah miula oli jiänyn muistih tämä tapahuš !
Opaššušharjotukšella Kentošša
Karelian Proper
New written karelian
–
–