Texts
Return to review
| Return to list
Kuin karielazet šanotah ristikanžoih näh
history
October 24, 2023 in 14:42
Нина Шибанова
- created the text
- created the text: Tulin mie gostih buabon luoh. Buabo rubei miula šanelmah oman kylän verekšet vies’t’izet: “Ka, - šano buabo -, Rima on tulišuu, kaiken kylän goreutti. Äijän pahua šanua šano hein näh, a iče on, nin kopeikasta uaduh kočahtau. Tytär heillä on riähkäpežo pruazniekkana pezi lattiet”.
Karielan kieleššä on äijä šanua da šanondua, kumbazie rahvaš šanotah omah rukah keholgah näh tiettyöššä aziešša. Nämä virkehet hormakieleššä šanuočetah frazeologizmakši. Ylen äijä karielan kieleššä on žemmuzie frazeologizmoida ristikanžah näh, rahvahan tabah näh, ammattih näh.
Niin šomah tyttöh näh karielazet šanotah: šoma kuin kežäheinäne, čirozešta hallattu tyttö, šoma kuin kangašmarja. A tuhmah ristikanžah näh šanotah: kuin kalman labie, muailman pöllätuš, počin turba. Hoikkah näh šanotah: hoikkane kuin heinäne, laiha kuin broni, laiha kuin kirikön rotta.
Ei hajukkahah näh šanotah: pakšupiä, huaba mieli, käbypiä, värčillä pökšätty, piä tahakšešta, kuin puušta langennun da vähäzeldi pölläštyn, eu täyvytetty piälakka. Röbiskyö, tyhjän pagizijua šanotah: paginoissa eu padah pandavua, hyvä šavuharakka, šammalšalku, kielikello. A kun ristikanža on hoppukaš, šilloin häneh näh šanotah: tulikero. Ristikanžah näh, kumbane äjiän da rigeneh muattiečou, šanotah: muattišalku.
Karielazet ollah ylen uurakkahat, ruadajat rahvaš. Laiskah ris’t’ikanžah näh šanotah: peigalo keššellä kämmendä, kindahat šellin käzissä, tuhkanäppi, laiska täi on korvajuurešša. Uurakkahah, ruadajah ris’t’ikanžah näh kuulemma: näpin n’okkazet ollah terävät, kiberi peigalo, n’abušuoni šoittau (ruavošša). A kun ken jäi opaštumatta, to häneh näh šanotah: jäi muššakši butilkakši. Kylissä vielä i nyt voit kuuluštua kaikenmuozie virkehie. Kuunnelgua!