Texts
Return to review | Return to list
Lyydinkard’alan eri dialektoid opastetah kylis da lidnois
history
October 02, 2024 in 11:23 Александра Родионова
- created the text
- created the text: Kard’alaižiin X kerähmön rahvahale minä sanelin lyydin piäpaginluadun opastundas Kard’alas. Lyydiläižed eletäh Anuksen, Priäžän, Änižen da Kompohd’an piiris. Suurembad lyydiläižin eländ kohtad oldah: Kujärv, Pyhärv, Priäž, Tivdii, Dyrkänmägi, Kendärv da muga edelleh. Lyydiläine rahvazd’ouk on kaikis pieni toižin kard’alaižin kesken, niidy on olemas kolme-viiž tuhad, i lyydikš maltau pagišta vaigu kolmesadad miest. Se on ylen atkal statistik. D’oga vuoz’ lyydin kielen tiedäjin miär vähenöy. Pagišta omad kiel’t maltau vaiku muga sanottu vahne polv. Myö elgendäm, gu kiel’ eliš, sidä pidäy opastuda d’o lapsusaigas. Kard’alan Tazavaldas on nell’ kohtad, kus opastettih daigi nygyy opastutah lyydin piäpagiluadud. Ezmäine koht on Petrouskoi. Voin hedi sanoda, gu Petroskois lyydin piäpaginluadun opastund on organizuittu ylen hyvin. D’o moni vuotte Kard’alan Tazavaldan rahvahin siebrudentalois d’oga nedälid pidetäh lyydin piäpaginluadun kursad, vuodes vuodessuai intres sih kurssoih kazvau, i siga tulou opastumah kiel’t kui kielen tiedäi vahnemb polv, mugažo nuoremb polv, ken tahtou opastuda muga sanottu ezi-ižin kiel’t. Nygyy siebrudentalois d’o organizuittu kaks’ d’oukkod. Nämmäd kursad pidetäh Kard’alan tazavaldan kanzalližen da alovehelližen politikan ministerstvan kandatukses. Toine koht on Kujärv. Kujärv on vahne algperäine lyydiläine eländkoht, kus nygyygi eletäh todelližed hyväd kielen tiedäjäd. Siga opastuttih lyydin kiel’t moni vuott Lyydinkodis: lyydikš opastettih lapsile kielikerhos pyhäpäivin (pyhäpäivän škola – moine nimityz sil oli). Mugažo oli i perehopastund: konz opastai Nadežda Koval’čuk kävyi eri perehis, kus elettih lyydiläižed i pagiži buaban libo diedoin ker, a lapsed voidih kulta omad kiel’t da vähäižin rubettih ičegi pagišta. Žiälis, gu nygyy moižed kielen opastundad Kujärves ei ole. Voin mainita, gu Kujärven školas täl vuodel zavodiže lyydin piäpagin luadun opastund školas. Kolmandž koht on Pyhärv. Siga lyydin piäpaginluadud opastuttih kerhoiš, iče opastin sidä Zoomas kaks’ vuotte. Pyhärv on vahne todelline lyydiläine kylä, kudambal on oma rikaz hištorii da oma čoma dialekt. Minä iče pagižen pyhärven dialektad. Oliš hyvä, gu siga opastutaiš kiel’t lapsile päivkodis da školis. Olen sidä miel’t, gu Pyhärvel on hyvä potencial sih niškoi. Nelländž koht on Kendärv, i siga kiel’t, ozaks, opastetah aivin d’o kymmene vuotte i školas (kiel’kerhoiš), i «Pien'ed lyydilaažed»- nuorižokeskučas. Školas lyydikš opastutah ninka 19 last kaks’ čuassud nedälis. Kielen opastajan on Natalja Kruglova. Lopuks voin sanoda, gu myö tahtožim, gu säilytä kiel’, pidäy opastada sidä d’o päivkodis i d’atkada opastundad školan dälges yliopistos. Kard’alan tazavaldan kanzalližen da alovehelližen politikan ministerstvan kandatukses Periodikan-kird’kodis oli piästy ilmah ”Oledik sina kad’alaine?” paginsanakniigan, ”Lugem lyydikš” opastundkniigan, mollembad kniigad kursoin da kiel’kerhon opastujad käytäh omil urokoil. No myö elgendäm, što pidäs luadie vie toižedgi opastundkniigad ezmäižes yhtendehtošt kluassah sai. I tämä on ylen tärgei diel lyydin piäpaginluadun opastundah niškoi.