Texts
Return to review
| Return to list
“Loninan lugendad” ühtenzoitiba vepsän man navedijoid
history
November 21, 2024 in 15:53
Нина Шибанова
- created the text
- created the text: Šoutjärves kudenden kerdan mäni “Loninan lugendad” -kodirandan konferencii.
“Loninan lugendad” -kodirandan konferencii tehtas kerdan kahtes vodes. Ezmäižen kerdan se mäni vodel 2014. Konferencijal keradase vepsän rahvahan kul’turan da kelen navedijoid. Täl vodel se mäni 22. redukud i oli omištadud “Vepsän kul’tursebran” 35-voččele jubilejale.
Azjtego zavodihe Šoutjärven vepsläižes etnografižes muzejas, kus muzejan radnikad vediba ekskursijad kaikiden ühtnikoiden täht. Sid’ “Vepsän kul’tursebran” pämez’ Larisa Čirkova andoi kitändkirjeižid aktivistoile, kudambad radaba vepsän kul’turan kaičendan poles. Siloi äi lämid sanoid oli sanutud “Vepsän kul’tursebran” tegijoile Zinaida Strogalščikovale, Nina Zaicevale, Svetlana Pas’ukovale, a mugažo sebran enččile da nügüdläižile abunikoile. Eriži Larisa Čirkova znamoiči Änižröunan školiden vepsän kelen opendajid. Sid’ mäni “Sanu, luge, kirjuta!” -uden openduzkirjan prezentacii. Ol’ga Mironova, üks’ kirjan avtoroišpäi, starinoiči sen keradamižes da tarbhudes. “Sanu, luge, kirjuta!” -openduzkirj oli tehtud “Vepsän kul’tursebran” projektan aigan Karjalan Pämehen grantoiden fondan rahatugel.
Prezentacijan jäl’ghe konferencijan ühtnikad tundištihe uden art-objektanke, mitte oli tombai azotadud läz Šoutjärven muzejad. Nece art-objekt om vepsän kul’turan simvol – kul’turan, mitte kaičese kacmata aigan hotkaha joksendaha. Vestatusen avtor om “Venäman taidehpirdajiden sebran” Karjalan erišton pämez’ Vladimir Zorin. Art-objekt oli tehtud “Joksmust vaste. Pohjoižvepsläižed” -projektan aigan.
Möhemba zavodihe azjtego, mitte kerazi Šoutjärvehe äi ristituid susedkülišpäi, Petroskoišpäi da Piterin agjaspäi, – “Loninan lugendad” -kodirandan konferencii. Se mäni školas. Ezitusiden temad oliba lujas melentartuižed da erazvuiččed. Konferencijal eziniba muzejiden radnikad, tedomehed, žurnalistad, artistad, školiden opendajad da openikad. Täl vodel äjan pagištihe vähäluguižiden rahvahiden oiktusiš, vepsläižiden lugumäras, vepsän rahvahan istorijas, literaturas da fol’kloras, no päazjan ezitused oli omištadud sille, midä “Vepsän kul’tursebran” aktivistad tegeba vepsläižen kul’turan da kelen kaičendan täht ičeze radsijoil: ken teatras, ken školas, lehteses vai muzejas.
– Nece om hüvä sü tehta ühthevedod, analiziruida meiden radod, – sanui “Vepsän kul’tursebran” pämez’ Larisa Čirkova.
– Konferencijal oli äi melentartuižid ezitusid. Paiči vanhembid konferencijal eziniba lapsed-ki. Minun openik Darja Žirova 11. klassaspäi starinoiči meiden školan istorijas. Minun openikad oma minun ülenduz. Olen ihastusiš, konz minei ozastub sündutada lapsiš armastust vepsän rahvahan kul’turaha, – sanui Šoutjärven školan vepsän kelen opendai Ales’a Anušenkova.
– Mö kazvatim noriden aktivistoiden uden sugupol’ven. Meletan, miše nece om lujas tärged. Hö tuliba meile abuhu i, toivon, jatktaba meiden radod edemba. Mugažo vahvištoitim sidoid toižiden vahäluguižiden rahvahidenke. Nügüdläižiden tehnologijoiden abul tehta se om völ kebnemb, – sanui “Vepsän kul’tursebran” varapämez’ Zinaida Strogalščikova. – Neniš voziš mö oppim ičemoi oiktusid da nügüd’ voibištelemoiš niiš.
Piterin agjan vepsläižed mugažo jagoihe ičeze mahtištol vepsän kul’turan kaičendas da popul’arizoitandas. Konferencijale tuli Pöudon školan vepsän kelen opendai Nadežda Fokina. Hän starinoiči, kut heiden školas lapsiš sündutadas armastust kodikel’he ližaurokoiden abul.
Uskon, miše nece konferencijan vastuz oli tarbhaine sen kaikiden ühtnikoiden täht. Se toi äi melentartuižid tedoid i sünduti uzid tärktoid melid. Tal’vkun lopus “Vepsän kul’tursebran” ühtnikad keradasoiš praznikaližele ehtale, miše tehta ühthevedod 35-voččes rados da märita planoid tulijaks aigaks.