Texts
Return to review | Return to list
Vuattu
history
June 16, 2025 in 21:40 Нина Шибанова
- changed the text of the translation
Ва́та (от нем.^ Watte) — распушенный волокнистый материал, получаемый из натуральных (хлопок, шерсть, лён) или синтетических волокон. В медицинских целях используется хлопковая и льняная вата, в строительстве — минеральная вата, в текстильной промышленности — проклеенная вата, служащая в качестве подкладочного материала для одежды и наполнителя для одеял. В качестве впитывающего материала вата стала применяться в военной хирургии в конце XIX века. Впервые использовать гигроскопические повязки на основе хлопковой ваты предложил хирург Дж.^ С.^ Гэмджи в 1880 году. История Слово «вата» было заимствовано из немецкого языка (Watte), в который оно попало из арабского (заимств.^ wáḍḍa). До ассимиляции иностранного слова в русском языке вату называли хлопчатой бумагой. В 2012 году была высказана одна из версий, что слово проникло в русский язык из японского в XVII веке. В первой половине XIX века земские врачи рекомендовали вставлять хлопчатую бумагу (вату) в уши для профилактики заболеваний ЛОР-органов. До середины XX века в медицине в основном использовалась хлопковая вата, затем вместе с ней стала распространяться вата вискозная. В 2011 году в России воссоздано производство льняной ваты, в том числе для медицинских целей (хирургия, косметология, гигиена). В конце XX века появились новые предметы личной гигиены из ваты — ватные палочки (вата, накрученная на кончики палочек; патент 1927 года), ватные диски (вата, спрессованная в диски; патент 1937 года), женские гигиенические прокладки (поглощающее изделие одноразового пользования; патент 1971 года). Разновидности По способу получения различают: вату естественного происхождения (шерстяную, шёлковую, пуховую, хлопковую, льняную, пеньковую и др.^) и искусственного — (асбестовую, стеклянную, металлическую, шлаковую, базальтовую). По назначению вата бывает: медицинская (используется в хирургии, косметологии, гигиене и др.^), текстильная (используется в качестве утеплителя и подкладочного материала для одежды и наполнителя для одеял, одежды), мебельная (используется в качестве наполнителя для декоративных подушек и пр.^), минеральная (используется для создания огнеупорных материалов, утеплителей, термоизоляции, гидроизоляции, для создания фильтров в химической отрасли и пр.^). Изготовление В производстве ваты естественного происхождения используются такие химические реагенты, как: гидроксид натрия высокой концентрации, ПАВ, серная кислота и другие химические реагенты. Основные технологические процессы производства медицинской хлопковой ваты — это отварка, беление, кисловка, многочисленные промывки и сушка. Сырьё из хлопка подвергается варке в щёлочи под давлением и затем обрабатывается гипосульфитом натрия. В результате волокно приобретает белизну и характерные свойства — способность быстро смачиваться и поглощать жидкости. В итоге, растительные волокна расщепляются, разрыхляются и очищаются от примесей, а полученная волокнистая масса формируется в холсты на машинах разрыхлительно-трепального агрегата; бесформенная масса волокна, составляющая холст, на чесальной машине превращается в съём ваты определённой толщины. Главная сложность в производстве льняной ваты — отбеливание волокна. Ранее оно обрабатывалось с помощью хлорсодержащих химреактивов, а с 2005 года с целью отбеливания стали использоваться составы на основе перекиси водорода. Первое подобное производство было открыто в России в 2011 году. Основой для производства минеральной ваты являются горные породы вулканического происхождения, в первую очередь, базальты и габбро, асбест и синтетическое связующее (фенолформальдегидные смолы). Шлаковату получают из расплава доменного шлака, а стеклянная вату — на основе расплава стекла. Применение В медицине Благодаря своей прекрасной впитывающей способности, вата стала незаменимым материалом в перевязочных, процедурных и хирургических отделениях, в стоматологических, физиотерапевтических и офтальмологических кабинетах. Кроме того, хлопковая и льняная вата широко используются в косметологии (при проведении различных косметических процедур) и гигиене (ватные палочки, диски, женские гигиенические прокладки и тампоны). В строительстве Различные виды минеральной ваты характеризуется значительной устойчивостью к высоким температурам и воздействию химических веществ, также она обладает хорошими тепло- и звукоизоляционными свойствами. В связи с этим, она широко применяется для изготовления теплоизоляционных и звукоизоляционных изделий для нужд жилищного строительства, транспортном машиностроении. Минеральная вата на основе базальта и асбеста используется в качестве теплоизоляционного материала при возведении некоторых промышленных объектов для изоляции поверхностей с температурой до +500 °C. В текстильной промышленности Зимняя одежда для военнослужащих (телогрейки и шаровары, кафтаны), в которой в качестве утеплителя использовался определённый вид ваты, была популярна еще в прошлом веке. Однако после 2000 года на смену вате пришли более современные утепляющие материалы. Специальная вата, с нанесенной клеевой эмульсией (ватилин), используется в качестве подкладочного материала в изготовлении одежды, а также в производстве наполнителя для одеял. Широко использовалась вата и в качестве наполнителя для мягкой мебели.
June 16, 2025 in 21:40 Нина Шибанова
- changed the text
Vuattu (germuanien kielespäi Watte) on pörhäkkö kuiduaineh, kudamua suajah puhtahis (puuvillu, villu da pelvas) libo sinteetiekkukuidulois. Liečetiijos käytetäh puuvillu- da pelvasvuattua, rakendamizes — minerualuvuattua, kuvondutevolližuos — kleittyy vuattua, kudamua käytetäh sobien aluskangahannu da od'd'ualoin täyttienny. Imuainehennu vuottua ruvettih käyttämäh sodahirurgies XIX vuozisuan lopus. Enzimästy kerdua gigroskouppizii kiärimizii puuvilluvuatan pohjal kehoitti käyttiä hirurgu Dž.^ S.^ Gemdži vuvvennu 1880. Histourii Vuattu-sana on tulluh germuanien kielespäi (Watte), kudamah se tuli aruabien kielespäi (laihinsana wáḍḍa). Ven'an kieles vierahan sanan assimil'aciessah vuattua sanottih puuvillubumuagakse (ven.^ хлопчатая бумага). Vuvvennu 2012 ehoitettih moine versii, ku sana tuli ven'an kieleh japounien kielespäi XVII vuozisual. XIX vuozisuan enzimäzen puoliškon aigah zemstvon liäkärit nevvottih panemah puuvillubumuagua (vuattua) korvih korvan, keroin da nenän voimattomuksien estämizekse. XX vuozisuan puolivälissäh liečetiijos enimälleh käytettih puuvilluvuattua, sit senke yhtes ruvettih ottamah käyttöh viskouzuvuattua. Vuvvennu 2011 Ven'al uvvessah ruvettih luadimah pelvasvuattua, liečetiijon tarkoituksihgi (hirurgii, kosmetolougii, tervehyönhuoldo). Vuozisuan XX lopus roittih uvvet oman ičen gigijienan vehkehet vuatas — vuattupuikkozet (vuattu, kudai on sivottu puikkozien n'okkih; vuvven 1927 patentu), vuattudiskat (diskoikse pressuittu vuattu; vuvven 1937 patentu), naizien gigijienusidiet (kerdukäyttöine imuvalmisteh; vuvven 1971 patentu). Luavut Vuatan luajindan mugah on vuattu puhtahis ainehis — luonnolline vuattu (villu-, šulku-, puuvillu-, pelvas-, höyhen-, liinuvuattu da muut) da vuattu tegoainehis — (sel'ulouzu-, asbestu-, st'oklu-, metallu-, šluakku-, bazal'tuvuattu). Tarkoituksen mugah vuattu voi olla: liečetiedovuattu (käytetäh hirurgies, kosmetolougies, tervehyönhuollos da muut), kuvonduvuattu (käytetäh lämmänpidäjänny da alusainehennu sobih niškoi da täyteainehennu od'd'ualoih, sobih niškoi), pertilomuvuattu (käytetäh kaunistuspieluksien täyteainehennu da m.^i.^), minerualuvuattu (käytetäh tulenkestäjien ainehien, lämmänpidäjien, termoizol'acien, gidroizol'acien, hiimiitevolližuon fil'troin luajindas da muus). Luajindu Luonnollizen vuatan luajindas käytetäh moizii hiimiellizii reagentoi kui väitettyy natrien gidroksidua, pinduaktiivistu ainehtu, rikkuhappamehtu da toizii hiimielliziii reagentoi. Liečetiedopuuvilluvuatan tehnolougien piäprocessoih kuulutah keittämine, valguomine, muigenemine, monikerdazet huuhtondat da kuivandu. Puuvilluainehtu keitetäh poros painien alazennu da sit muokatah sidä natrien giposul'fital. Sen jälles kuidu suau valgien värin da tarvittavat ominažuot — kyvyn terväh kastuo da imie nestehty. Lopus kazvikuijut irdavutah, pehmetäh da puhtastutah ližäainehis, a suavus kuidumasas luajitah paltimii pehmendysloukkuandukonehis; muovailematoi kuidumuassu, kuduas rodieu paltin, harjuandukonehel muuttuu otettavakse vuatakse tietyn sangevuonke. Piävaigevuksennu vuatan luajindas on kuijun valguomine. Enne sidä muokattih hloranke olijoil hiimiellizil reaktiivoil, vuvves 2005 algajen valguomizes ruvettih käyttämäh vodorouduperoksiidan pohjazii ainehii. Enzimäine moine tuatando avattih Ven'al vuvvennu 2011. Minerualuvuatan luadimizen pohjannu ollah tulimägialguperiä olijat kivet, enzikse, bazal'tu da gabbro, asbestu da sintiettizet sidiet (fenolformal'degiidutervat). Šluakkuvuattua suajah sulatetus domnušluakas, а st'okluvuattua — st'oklan sulattuu. Käytändy Liečetiijos Erinomazen imukyvyn hyvyös vuattu rodih vältämättömäkse ainehekse sivondu-, hoido- da hirurgiiozastolois, hammasliečetiijos, fizioterapien da oftal'molougien ruadopertilöis. Tämän ližäkse puuvillu- da pelvasvuattua käytetäh leviesti kosmetolougies (erilazien kosmetolougien hoidoloin azujes) da tervehyönhoijos (vuattupuikkozet, diskat, gigijienusidiet da tamponat). Rakendamizes Minerualuvuatan erilazet lajit ollah suurien temperatuuroin da hiimiellizien ainehien kestäjät, niilöil on sežo hyvä lämmänpidäi da iäneneristäi kygy. Tämän periä sidä käytetäh leviesti lämmänpidäjien da iäneneristäjien valmistehien luajindas taloloin da transportan mašinoin rakendamizen tarbehih. Bazal'tu da asbestupohjastu minerualuvuattu käytetäh lämmänpidäjänny ainehennu erähien tevolližusobjektoin nostamizes pinnoin eristämizekse lämbötilanke +500 gruadussissah. Kuvondutevolližuos Saldattoin talvisovat (vuattumekot, leviet štanit, kauhtanat), kudamas lämmänpidäjänny ainehennu käytettih tiettyy luaduu vuattua, oldih kuulužu vie mennyöl vuozisual. Ga vuvven 2000 jälles vuatan sijah tuldih nygyaigazembat lämmänpidäjät ainehet. Erillisty vuattua, kudamah on levitetty kleiemul'sii (vatiliinu), käytetäh aluskangahannu sobien luajindas, sežo od'd'ualoin täytehainehennu. Leviesti käytettih vuattua pehmielöin pertilomuloin täytehainehennu. - created the comments: РУВИКИ: https://ru.ruwiki.ru/wiki/Вата
- changed the title of the source
from RUWIKI. Tiedo da tehniekku. Liečetiedo.
to RUWIKI(livv): https://olo.ruwiki.ru/wiki/Vuattu - created the text translation
March 31, 2025 in 12:47 Нина Шибанова
- created the text
- created the text: Vuattu (germuanien kielespäi Watte) on pörhäkkö kuiduaineh, kudamua suajah puhtahis (puuvillu, villu da pelvas) libo sinteetiekkukuidulois. Liečetiijos käytetäh puuvillu- da pelvasvuattua, rakendamizes — minerualuvuattua, kuvondutevolližuos — kleittyy vuattua, kudamua käytetäh sobien aluskangahannu da od'd'ualoin täyttienny. Imuainehennu vuottua ruvettih käyttämäh sodahirurgies XIX vuozisuan lopus. Enzimästy kerdua gigroskouppizii kiärimizii puuvilluvuatan pohjal kehoitti käyttiä hirurgu Dž.^ S.^ Gemdži vuvvennu 1880. Histourii Vuattu-sana on tulluh germuanien kielespäi (Watte), kudamah se tuli aruabien kielespäi (laihinsana wáḍḍa). Ven'an kieles vierahan sanan assimil'aciessah vuattua sanottih puuvillubumuagakse (ven.^ хлопчатая бумага). Vuvvennu 2012 ehoitettih moine versii, ku sana tuli ven'an kieleh japounien kielespäi XVII vuozisual. XIX vuozisuan enzimäzen puoliškon aigah zemstvon liäkärit nevvottih panemah puuvillubumuagua (vuattua) korvih korvan, keroin da nenän voimattomuksien estämizekse. XX vuozisuan puolivälissäh liečetiijos enimälleh käytettih puuvilluvuattua, sit senke yhtes ruvettih ottamah käyttöh viskouzuvuattua. Vuvvennu 2011 Ven'al uvvessah ruvettih luadimah pelvasvuattua, liečetiijon tarkoituksihgi (hirurgii, kosmetolougii, tervehyönhuoldo). Vuozisuan XX lopus roittih uvvet oman ičen gigijienan vehkehet vuatas — vuattupuikkozet (vuattu, kudai on sivottu puikkozien n'okkih; vuvven 1927 patentu), vuattudiskat (diskoikse pressuittu vuattu; vuvven 1937 patentu), naizien gigijienusidiet (kerdukäyttöine imuvalmisteh; vuvven 1971 patentu). Luavut Vuatan luajindan mugah on vuattu puhtahis ainehis — luonnolline vuattu (villu-, šulku-, puuvillu-, pelvas-, höyhen-, liinuvuattu da muut) da vuattu tegoainehis — (sel'ulouzu-, asbestu-, st'oklu-, metallu-, šluakku-, bazal'tuvuattu). Tarkoituksen mugah vuattu voi olla: liečetiedovuattu (käytetäh hirurgies, kosmetolougies, tervehyönhuollos da muut), kuvonduvuattu (käytetäh lämmänpidäjänny da alusainehennu sobih niškoi da täyteainehennu od'd'ualoih, sobih niškoi, pertilomuvuattu (käytetäh kaunistuspieluksien täyteainehennu da m.^i.^), minerualuvuattu (käytetäh tulenkestäjien ainehien, lämmänpidäjien, termoizol'acien, gidroizol'acien, hiimiitevolližuon fil'troin luajindas da muus). Luajindu Luonnollizen vuatan luajindas käytetäh moizii hiimiellizii reagentoi kui väitettyy natrien gidroksidua, pinduaktiivistu ainehtu, rikkuhappamehtu da toizii hiimielliziii reagentoi. Liečetiedopuuvilluvuatan tehnolougien piäprocessoih kuulutah keittämine, valguomine, muigenemine, monikerdazet huuhtondat da kuivandu. Puuvilluainehtu keitetäh poros painien alazennu da sit muokatah sidä natrien giposul'fital. Sen jälles kuidu suau valgien värin da tarvittavat ominažuot — kyvyn terväh kastuo da imie nestehty. Lopus kazvikuijut irdavutah, pehmetäh da puhtastutah ližäainehis, a suavus kuidumasas luajitah paltimii pehmendysloukkuandukonehis; muovailematoi kuidumuassu, kuduas rodieu paltin, harjuandukonehel muuttuu otettavakse vuatakse tietyn sangevuonke. Piävaigevuksennu vuatan luajindas on kuijun valguomine. Enne sidä muokattih hloranke olijoil hiimiellizil reaktiivoil, vuvves 2005 algajen valguomizes ruvettih käyttämäh vodorouduperoksiidan pohjazii ainehii. Enzimäine moine tuatando avattih Ven'al vuvvennu 2011. Minerualuvuatan luadimizen pohjannu ollah tulimägialguperiä olijat kivet, enzikse, bazal'tu da gabbro, asbestu da sintiettizet sidiet (fenolformal'degiidutervat). Šluakkuvuattua suajah sulatetus domnušluakas, а st'okluvuattua — st'oklan sulattuu. Käytändy Liečetiijos Erinomazen imukyvyn hyvyös vuattu rodih vältämättömäkse ainehekse sivondu-, hoido- da hirurgiiozastolois, hammasliečetiijos, fizioterapien da oftal'molougien ruadopertilöis. Tämän ližäkse puuvillu- da pelvasvuattua käytetäh leviesti kosmetolougies (erilazien kosmetolougien hoidoloin azujes da tervehyönhoijos (vuattupuikkozet, diskat, gigijienusidiet da tamponat). Rakendamizes Minerualuvuatan erilazet lajit ollah suurien temperatuuroin da hiimiellizien ainehien kestäjät, niilöil on sežo hyvä lämmänpidäi da iäneneristäi kygy. Tämän periä sidä käytetäh leviesti lämmänpidäjien da iäneneristäjien valmistehien luajindas taloloin da transportan mašinoin rakendamizen tarbehih. Bazal'tu da asbestupohjastu minerualuvuattu käytetäh lämmänpidäjänny ainehennu erähien tevolližusobjektoin nostamizes pinnoin eristämizekse lämbötilanke +500 gruadussissah. Kuvondutevolližuos Saldattoin talvisovat (vuattumekot, leviet štanit, kauhtanat), kudamas lämmänpidäjänny ainehennu käytettih tiettyy luaduu vuattua, oldih kuulužu vie mennyöl vuozisual. Ga vuvven 2000 jälles vuatan sijah tuldih nygyaigazembat lämmänpidäjät ainehet. Erillisty vuattua, kudamah on levitetty kleiemul'sii (vatiliinu), käytetäh aluskangahannu sobien luajindas, sežo od'd'ualoin täytehainehennu. Leviesti käytettih vuattua pehmielöin pertilomuloin täytehainehennu.