VepKar :: Texts

Texts

Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help

Sem’onov P’otr . Naizen hӓndy

Sem’onov P’otr

Naizen hӓndy

Livvi
New written Livvic
Konzu minun, naizettoman miehen mielyttäväspertis enzimästy kerdua helähtih hänen nagro (Jelena Aleksandrovna tuli minun luo čuajule), minun syväin särähtih. Häi oli gu kuldaine kuvahaine, kudai kaunisti minun pertit. Minul jo ozuttih, mittuine ozakas roimmos nämis nelläs pertis, gu Jelena Aleksandrovna luadis niilӧih oman pezӓzen.
-Midӓbo ajattelet? Kyzyi hӓi hil’l’azeh.
-Minӓ onnuako suvaičen sinuu, vastain ihastuksis sydӓmen tykindiӓ kuunelten. A sinӓ?...
Kui lienne tapahtui ga häi ukkai minuu. Se oli tovelline da paras vastavus.
-Yksikai sano, midabo sinä ajattelet? kyzyi hãi hil'l'akkazih silittäjen tukkii minun korvujuuril.
-Minä tahtoizin, gu sinä olizit ainos täs, gu myö eläzimmö gu kaksi lindustu ahtahas, ga lämmäzes pezäzes, vastain minä.
- Sit sinä tahtozit ku minä eruozin ukos? kyzyi häi.
-Armahaine, jatkoin minä,jokse sinä hos minuutakse voit smiettie, bui- te minä tahton ku sinä olizit hänenke yhtes? Tiettäväine, kerran sinä suvaičet minuu, sit ukkoske pidäy kai loppie. Huomei tule minun luo, kehitin minä.
-Kuule vai,.. ga minul on lapsut. Minulhäi pidäy händygi ottua keral, sanoi Jelena Aleksandrovna.
-Lapsut... Tottu, sinul on lapsut... Eigo händy kučuta Mašakse? kyzyin minä.
-Mašakse, vastai naine.
-Nimi on hyvä. Moine... helei. Mašaine! Eigo Puškin nenga sanonuh: "Ei ole tostu Mašan čomuttu..." Se on ylen čoma runo, kiitin minä.
-Hyvä gu nenga... Sinä ellendät, minä en voi erota Mašaizes, sanoi naine. -Tiettäväine, tiettäväine... Ga voibihäi tapahtua, tuattah ei anna sinule händy, sanoin minä.
-Ei, häi andau, vastai Jelena Aleksandrovna.
-Kuibo muga? vagavah soimain minä. -Voibigo tuatto andua oman tyttären? Kai meččyelătit, netgi...
-Ei, häi andau lapsen. Minä tiijän, vastai naine.
- Ei ole hyvä, ei nenga ole hyvä. Toinah alamuhkuh häi yksikai rubieu tuskiččemahes? Muga sydameči. Roihgo se meis jumalan mugah? kyzyin minä.
- Minbo sil voit? Smietin, tyttözel minunke roih parembi, sellitti muamo. -Smietit, parembi roih? Näitgös, minähäi kurin. Sanotah, se on paha lapsile. A tuattah ei kuri, juohatin minä.
- Sit et rubie kurimah hänen pertis dai kai roih hyvin, piätti naine. Oho, sit kurimah toizeh pertih? diivimmös minä. -Muga. Libo kolmandes, vastai häi.
Libo kolmandes... Tottu. Hyvä... minä hengästimmös syvästi. - Ga sit rubiemmo elämäh kolmei. Meil roih oma lämmin pezäine, sovin minä.
Häi kahtel käil sebäi minuu niškas, kudamale silkeskie nägymätä istuihes kerras viizi naistu.

***
Minä juokseldin omah pertih, kudamas möö Jelena Aleksandrovnanke luajimmo gostienvastuandupertin, i hämmästyksis burahtimmos:

-Lena, kuule vai... Sie ken lienne istuu.
Kus istuu? kyzyi Lena.
-Kačo, nečie, syöndypertis, vastain minä.
-Ga sehäi on Marusja, vikse jo tuli, vastai Lena.
-Mittuine Marusja?! Hänele igiä on kolmekymmen da piäs keldaine paikku. Istuu stolan tagan da midă sevoittanou juvvas. Rožat leviet, iče järei. Minul on hirvei, šupetin minä.
-Mieletöi, Jelena Aleksandrovna rubei nagramah. Sehäi on Mašaizen kaččoi. Häi onnuako pudruo Mašaizele keittäy.
-Kaččoi? Mittuine kaččoi? Miksebo pidäy kaččoi? hämmästyin minä.
- Miksebo pidäy? Pidäyhäi keltahto Mašastu kaččuo, vastai Lena. -Tottu, tottu... tiettäväine. Minä en sidä ennepäi smiettinyh. Muiten, Mašastu voinnus ihan hyvin kaččuo minun Nikifor, nevvoin minä.
-Oletgo tolkus! Häi on mužikku! Muitengi on ylen paha pidiä käskyläzenny mužikkua... hi...
- Sit näit lapsenkaččoi?..
-Lapsenkaččoi.
- Istuu da luzikkazel midä šelonou.
- Pudruo keittäy.
- Pudruo keittäy?
Ga pudruo, ga midäbo sinā tualleh pōllästyit?
- Minägö pöllästyin?
Olet kuito kummalline, diivihes Lena.
- Kummalline? Toinah. Se on pieni viga. Minä olen ylen kummalline... Hi-hi...
Minä taputin jalgoi yhtes sijas, a sit lähtin magavopertih. Siepäi hyppäin pöllästuksis da kirgain:
-Lena!!!
- Midäbo? Mibo ehtii? kyzyi Lena.
-Tua... Magavopertis... Sie sežo on ken lienne laihu, mustu,.. seizou kravatilluo da sydäilöy kobrii pielukseh. Opi duumaija, magavopertis! Ollougo varras... Laihu moine, midä höčöttänöy. Lenaine, minul on hirvei, sanoin minä. - Oi, hospodi. Sinä olet gu lapsi. Se on meijän käskyläine, Ulli. Häi siegi minun luo ruadoi, vastai Lena.
- Ulli... Siegi ruadoi?.. Miksebo häi on meil?..
- Kuldaine, kuibo minä voin olla käskyläizetä? Opi vai iče smiettie, sanoi Lena.
-Hyvä. Opin smiettie. Ga, vuota, midäbo tahtoin sanuo... Sit näit Ulli... -Muga.
-Nimi on hyvä. Moine rehevy - Ulli. He-he... Sit, sanot, rubieu ruadamah käskyläzenny. Hyvä-ä. Kuule vai, a miksebo sit pidäy lapsenkaččoi? kyzyin minä.
- Kuibo sinä et ellendä: lapsenkaččoi Mašaizele, a Ulli roih minuh niškoi, sellitti Lena.
-Oho! Muga muga, vastain minä.
Gu suuri jygei käbäl painoi minun hämmästynnyön sydämen. Minä vie enämbäl käbristyin, painoin piän olgupiälöih da hil'l'akkazeh lähtin. Himoitti istuo kustahto yksinäh, panna kundoh omat mielet.
-Lähten keittopertih. Se on yksi joudavu perti, piätin ičekseh.
***

-Lena!!! kirgain minä.

-Oi-jo hospodi... Mibo vie sie ehtii? Tulipalogo on? vastai Lena. -Siegi istuu! sanoin minä.
-Ken istuu? Kus istuu? kyzyi Lena.
- Mittuine ollou vahnu akku. Mustis paikois. Istuu keittopertis. Tuli, istuihes da istuu. Käis pidäy viäräččyy luzikkua, loukkoizienke. Onnuako, varrasti da ei ehtinyh pajeta, sanelin minä.
-Kus istuu? Tottugo pagizet?! kirgai Lena.
-Tua. Sežo. Istuu ken lienne. Vahnu. Hengi ristu, piätin minä.
- Keittopertisgo? Kenbo sie voibi olla se on minun syömizenkeittäi, Nikolajevna sie istuu, sanoi Lena.
-Nikolajevna?! Sit muga... Hyvä on nimi. Moine on mielehine. Kuule vai, a miksebo pidäy Nikolajevna? Myöhäi voimmo murginoija restoruanas, kui ennegi. Syözimmö hyviä, puhtahas da huoleta, kehitin minä.
-Ihan tottu, sinä olet gu lapsi! vastai Lena.
-Ihan gu lapsigo? Ei, en ole ihan lapsi. Kuule vai, syözimmö restoruanazes... jatkoin minä.
- Kenbo? Myö sinunke? Hyvä. A lapsenkaččojua kenbo rubieu syöttämäh? A Ullii? A gu Mašaizele pidänöy keitäldiä katliettaine libo jäiččäine? A gu minun sizär Katti tullou meile gostih? Kenbo kaikel perehel kävyy restoruanah? sanoi Lena.
-Katti?! Hyvä nimi on Katti. Se tuou mieleh päivänlaskun joven tagua. Hi- hi...

***
Senčois sundugal käit ristai ryndähäl sellin čuppuh istui minun Nikifor.
Häi ozuttihes minule vierahakse, abevunnuokse. Häneh kaččojes kyynälet nostih silmih. Minä puneloitin hänen viereh da vaikkani istuimmos ajatellen: "Minä da Nikifor mollei olemmo ozattomat... Pidäsgo pajeta kahtei kunnetahto? Täs meil ei ole sijua. Minun pertis on Lena, syöndypertis on lapsenkaččoi, magavopertis Mašaine, suurespertis Ulli, keittopertis-Nikolajevna. Toinah on pezäine... Tah- toin azuo pezäzen kahtele, a venähtih moine händy, ga sil ei nävy ni agjua. Vie sit Katti tulou. Laivu silleh jugeni, ga menöy pohjah oman painon periä. Oh Lena, Lena..."
-Midäbo nygöi, Nikifor-velli? kyzyin vagavah.
- Midäbo käsket? hengästih Nikifor.
- Toinah ollah elaijat meil nygöi, sanoin minä.
- Tottu sanot. Minä istun da ajattelen ičekseni: nygöi onnuako työnät minuu ruavos, vastai Nikifor.
-Nikifor, Nikifor... Pädöy sinul eliä: otat palkan, paneldat hatun piäh, keriät omat kamsut da viheldät gu lindu, sit pörähtättös kunnegi toizen naizettoman ižändän luo. Rubietto elämäh hyvin kahtei. A minä...
Nikifor ei vastannuh nimidä vai löydi minun käin pimies da kobristi sidä vähäzel.
Oligo se vällytty? En rubie ni smiettimäh. Vai mieleh on konzu sinun kätty kobristau ellendäi ristikanzu...

Аверченко Аркадий

Хвост женщины

Russian
Когда впервые моя уютная холостая квартирка огласилась ее смехом (Елена Александровна пришла пить чай), мое сердце запрыгало, как золотой зайчик на стене, комнаты сделались сразу уютнее, и почудилось, что единственное место для моего счастьяэти четыре комнаты, при условии, если в них совьет гнездо Елена Александровна.
О чем вы задумались? тихо спросила она.
Кажется, что я тебя люблю, — радостно и неуверенно сообщил я, прислушиваясь к толчкам своего сердца. А… ты?..
Как-то так случилось, что она меня поцеловала это было вполне подходящим, уместным ответом.
О чем же ты все-таки задумался? спросила она, тихо перебирая волосы на моих висках.
Я хотел бы, чтобы ты была здесь, у меня; чтобы мы жили, как две птицы в тесном, но теплом гнезде.
Значит, ты хочешь, чтобы я разошлась с мужем?
Милая, неужели ты могла предполагать хоть одну минуту, чтобы я примирился с его близостью к тебе? Конечно, раз ты меня любишьс мужем все должно быть кончено. Завтра же переезжай ко мне.
Послушай но у меня есть ребенок. Я ведь его тоже должна взять с собой.
Ребенок Ах да, ребенок!. кажется, Марусей зовут?
Марусей.
Хорошее имя. Такое звучное! "Маруся". Как это Пушкин сказал? "И нет красавицы, Марии равной"… Очень славные стишки.
Так вот Ты, конечно, понимаешь, что с Марусей я расстаться не могу.
Конечно, конечно. Но может быть, отец ее не отдаст?
Нет, отдаст.
Как же это так? кротко упрекнул я. Разве можно свою собственную дочь отдавать? Даже звери, и те
Нет, он отдаст. Я знаю.
Нехорошо, нехорошо. А может быть, он втайне страдать будет? Этак в глубине сердца. По-христиански ли это будет с нашей стороны?
Что же делать? Зато я думаю, что девочке у меня будет лучше.
Ты думаешьлучше? А вот я курю сигары. Детям, говорят, это вредно. А отец не курит.
Ну, ты не будешь курить в этой комнате, где она, — вот и все.
Ага. Значит, в другой курить?
Ну да. Или в третьей.
Или в третьей. Верно. Ну, что ж (я глубоко вздохнул). Если уж так получается, будем жить втроем. Будет у нас свое теплое гнездышко.
Две нежные руки ласковым кольцом обвились вокруг моей шеи. Вокруг той самой шеи, на которую в этот момент невидимо, незримо уселись пять женщин.
* * *
Я вбежал в свой кабинет, который мы общими усилиями превратили в будуар Елены Александровны, и испуганно зашептал:

Послушай, Лена Там кто-то сидит.
Где сидит?
А вот там, в столовой.
Так это Маруся, вероятно, приехала.
Какая Маруся?! Ей лет тридцать, она в желтом платке. Сидит за столом и мешает что-то в кастрюльке. Лицо широкое, сама толстая. Мне страшно.
Глупый, — засмеялась Елена Александровна. Это няня Марусина. Она ей кашку, вероятно, приготовила.
Ня… ня? Какая ня… ня? Зачем ня… ня?
Как зачем? Марусю-то ведь кто-нибудь должен нянчить?
Ах, да действительно. Этого я не предусмотрел. Впрочем, Марусю мог бы нянчить и мой Никифор.
Что ты, глупенький! Ведь он мужчина. Вообще, мужская прислугатакой ужас
Няня, значит?
Няня.
Сидит и что-то размешивает ложечкой.
Кашку изготовила.
Кашку?
Ну да, чего ты так взбудоражился?
Взбудоражился?
Какой у тебя странный вид!
Странный? Да. Это ничего. Я большой оригинал Хи-хи.
Я потоптался на месте и потом тихонько поплелся в спальню.
Выбежал оттуда испуганный.
Лена!!!
Что ты? Что случилось?
Там В спальне Тоже какая-то худая, черная стоит около кровати и в подушку кулаком тычет. Забралась в спальню. Наверное, воровка Худая, ворчит что-то. Леночка, мне страшно.
Господи, какой ты ребенок. Это горничная наша, Ульяша. Она и там у меня служила.
Ульяша. Там. Служила. Зачем?
Деточка моя, разве могу я без горничной? Ну, посуди сам.
Хорошо. Посудю. Нет, и что я хотел сказать?.. Ульяша?
Да.
Хорошее имя. Пышное такое. Ульяния. Хи-хи. Служить, значит, будет? Так. Послушай: а что же нянька?
Как ты не понимаешь: нянька для Маруси, Ульяша для меня.
Ага! Ну-ну.
Огромная лапа сдавила мое испуганное сердце. Я еще больше осунулся, спрятал голову в плечи и поплелся: хотелось посидеть где-нибудь в одиночестве, привести в порядок свои мысли.
Пойду на кухню. Единственная свободная комната.
* * *
Лена!!!

Господи Что там еще? Пожар?
Тоже сидит!
Кто сидит? Где сидит?
Какая-то старая. В черном платке. На кухне сидит. Пришла, уселась и сидит. В руках какую-то кривую ложку держит, с дырочками. Украла, наверное, да не успела убежать.
Кто? Что за вздор?!
Там. Тоже. Сидит какая-то. Старая. Ей-Богу.
На кухне? Кому ж там сидеть? Кухарка моя, Николаевна, сидит там.
Николаевна? Ага Хорошее имя. Уютное такое. Послушай: а зачем Николаевна? Обедали бы мы в ресторане, как прежде. Вкусно, чисто, без хлопот.
Нет, ты решительное дитя!
Решительное? Нет, нерешительное. Послушай: в ресторанчик бы
Кто? Ты и я? Хорошо-с. А няньку кто будет кормить? А Ульяну? А Марусе если котлеточку нажарить или яичко? А если моя сестра Катя к нам погостить приедет?! Кто же в ресторан целой семьей ходит?
Катя? Хорошее имяКатя. Закат солнца на реке напоминает. Хи-хи.
* * *
Сложив руки на груди и прижавшись спиной к углу, сидел на сундуке в передней мой Никифор.
Вид у него был неприятный, загнанный, вызывавший слезы.
Я повертелся около него, потом молча уселся рядом и задумался: бедные мы оба с Никифором Убежать куда-нибудь вдвоем, что ли? Куда нам тут деваться? В кабинетеЛена, в столовойняня, в спальнеМаруся, в гостинойУльяша, в кухнеНиколаевна. Гнездышко хотел я свить, гнездышко на двоих, а потянулся такой хвост, что и конца ему не видно. Катя, вон, тоже приедет. Корабль сразу оброс ракушками, и уже на дно тянет, тянет его собственная тяжесть. Эх, Лена, Лена!..
Ну что, брат Никифор! робко пробормотал я непослушным языком.
Что прикажете? вздохнул Никифор.
Ну вот, брат, и устроились.
Так точно, устроились. Вот сижу и думаю себе: наверное, скоро расчет дадите.
Никифор, Никифор Есть ли участь завиднее твоей: получишь ты расчет, наденешь шапку набекрень, возьмешь в руки свой чемоданчик, засвистишь, как птица, и порхнешь к другому холостому барину. Заживете оба на славу. А я
Никифор ничего не ответил. Только нашел в полутьме мою руку и тихо пожал ее.
Может быть, это фамильярность? Э, что там говорить!.. Просто приятно, когда руку жмет тебе понимающий человек.