| 81 |
Uhta
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Köyhä velli ta pohatta velli
(Бедный брат и богатый брат)
|
-
Välttäy hiän ilman kesselie ta pahemmilla ruuvvilla".
|
| 82 |
Rugozero
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Оli ennen ukko da akka
([Волшебное кольцо])
|
-
Poiga kun kažvo, kaččou što hiän jo voit piädäh elättiä.
-
Da šiidä hiän mäni töih yhellä bohatalla kaheštakymmeneštä viiještä kopeikašta vuuvešša.
-
Hiän mäni polučči kakšikymmendä viizi kopeikkua da tulou muamon luoh, šanou:
– Vuuven kun kazakoičin, šain kakšikymmendä viizi kopeikkua.
-
Da mäni hiän toizena piänä meččäh, kuado puuda hiän min lienöy da šytytti ne.
-
Hiän šiula palkan makšau, kun piäššit miun.
-
Šilma hiän ei košše.
-
Hiän miun tulešta piäšti, – šanou mado.
-
Vuotahan, kun hiän šuannou ičelläh niin hyvän kojin, kun on miula, nin šiidä pagajamma, a miun kera ei pie šuuttie, vielä i piä pois lendäy.
-
Čuari šanou:
– A tyttären annan, kuin hiän šuannou žemmoizen flotan da muut vehkehet, kuin miula on, muitein – piä pois.
-
A čuari iče jo nägi, jotta kaikki on tuldu, midä hiän käški tulomah.
-
Poiga šanou muamollah:
– Mäne, muamo, vielä kerran čuarin luo, midä hiän duumaiččou.
-
Mužikka duumaiččou: "Midäbä tuošta, šanon mie, kun hiän on miula rodnoi naine".
-
"No nyt tuaš propal", – duumaiččou hiän.
-
Ei hiän ruohi šanuo čuarilla, eigä i kellä.
-
Hiän mänöy poijan luoh, kyžyy:
– Missä on tytär?
-
Hyö paissah:
– Hiän miät šurmašta piäšti, razve myö händä eınmä voi pelaštua?
-
A mih valdakundah mäni moržien, šai hiän žen aigah, što šinne ei laškieta koirie eigä kaziloida, šielä moržien varaji koirua.
-
Da niin kazi piäzi jälgeh žen kojin ymbärillä, missä čuari eli, da niin hiän šiinä nälläššä pyöriy kojin ymbäri, da kaččelou, mistä ois kaikkein paraš piäššä šiämeh.
-
Da niin hiän nouži ikkunašta šiämeh yöllä.
-
Nällästä hiän tabai hiiren.
-
Hiän kun hirnuou, šormuš lendäy lattiella, a šie kopperašti tavota šormuš da vuidi srazu ikkunašta pois.
-
A moržien piäzi šelvilla, midä oli luadiudun, da algau karjuo, što kazi vei šormukšen, hiän nägi, kun kazi vilahti ikkunašta hypäteššäh.
-
Koirilla kun on taba haukkuo aina, nin hiän nyt haukkumah.
-
Vain midäže, hiän oli vaibun, a kazi kerrašša kivahti tieheš.
-
– Kačo nyt, mistä hiän tulou.
|
| 83 |
Voknavolok
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Čuarin tytär
(Царева дочь)
|
-
Hiän šen panou kesselih.
-
Mänöy hiän tuaš kaččomah: ei ole ni mitä, vain mättähällä kello yksinäh šoittau.
-
Hiän lähtöy kaččomah, ken šielä mečäššä pajattau.
-
Hiän tuaš šenki otti kesselihiš.
-
Hiän šanou:
– Anna hyö ollah, ei hyö šilma haittua.
-
Čuari šano, jotta ken hänen tyttären šuanou nakramah, ni hiän šillä antau ikusen eläkin, jotta hänen ei pie tienata ijäššäh.
-
Čuari šano:
– Etkö, ukko, šie hot kekši mitä, vanha mieš, millä hiän rupieis nakramah?
|
| 84 |
Reboly
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Kultakalan starina
(Сказка о золотой рыбке)
|
-
– Ka hiän lupasi äijä hyviä luatie meilä.
|
| 85 |
Uhta
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Harakkastarina
(Сказка о сороках)
|
-
Šiihi hiän yökši jäi.
-
Hiän näköy yheššä huonehešša avuamen reijän.
-
Hiän kun näki šen valokuvan, nin šilloin kuatu šelälläh.
-
No poika piätti, jotta kyllä hiän lähtöy eččimäh šitä.
-
Niin hiän nousi heposella šelkäh ta läksi ajamah.
-
Hiän kaččomah: ta velli i oli!
-
Hiän panou heposie paimentamah.
-
Hiän ottau šiut heposien paimenekše koko kešäkše.
-
Još hiän šiula palkkua tariččou, nin elä šuoššu mihinkänä muuhu, kuin šiihe heposeh.
-
Niin hiän läksi šiitä tätih luota ajamah.
-
Heponi rupieu pakajamah, šanou:
– Šie pie lujašti šuiččie, jotta ei hiän šua jälelläh milma.
-
Kyšy rajašuutarilta, jotta šuauko hiän neuluo šemmosen kotkan, mikä lentäy šinne, mihi ajattelet.
-
Häntä ei voitu ihmisien šeuroissa pityä, šillä hiän oli niin kaunis, jotta monet hänen kaunehuoštah kuoli.
-
Hiän oli tullun vielä rutompah šillä heposella, kuin čuarin poika kotkalla.
|
| 86 |
Rugozero
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Čar’ Davida
(Царь Давид)
|
-
Hiän kävi saharnoissa muašša nuoristumah, šielä elävyä vettä juomah.
-
Akka kun vanheni ta kuoli, niin hiän tuaš uvven ni nait.
-
Hiän ei ni malta lähtie matkoilla saharnoih muah, kun niin on hänellä mielehini poika.
-
Poikie kun hiän kašvatti, ka ei malttan lähtie saharnoih muaha, ka hiän jo i vanheni da enämpi ei ni kyheyhy ni vouzu lähtömäh.
-
Häntä prostitah-blahoslovitah, tai hiän lähtöy.
-
Hiän lähtöy.
-
Viey neičyt tuaš kotihih, šyöttäy, juottau kylläsekši (kylläsekši hiän šyöttäy hos pogrebah pannessa), viey muate.
-
A hiän kuulou, jotta hänellä on äijä väkie.
-
Hiän ottau tai ruaššaltau hepozelta nahkan korvih, šanou:
– Korpit, voronat, muamon-tuaton hevoista šyömäh!
-
Hiän kun vihelti, ka tuli šiih hänellä heponi, karva kultua, toini hopieta, kolmannel ei ni sviettua!
-
Lähtöy hiän šitä matkuamah.
-
Šyötti, juotti pojan, anto hänellä toisen hepozen, šanou:
– Nuorin sizäreni eläy šielä läššä, ka hiän juohattau.
-
Hiän tuaš šanou:
– Talosen-malosen, myöštyhy, maloštauhu, matkamiehen yöšijakše, viluhizen lämpimäkše, vaipunuon varakše.
-
Mänöy Nikolai-čarejevič, aštuu yhekšänteh kerrokšeh, matalla šielä oli šyömyä, juomua stolat täyvet, hiän ni mitä ei košeta.
-
Hiän šitou hepozen stoilah, a iče ojentautuu levähtämäh šatrah.
-
Hiän kun nuorašta vejältäy, ka avautuu vaškini ovi da vaškini mosta.
-
Hiän matkuau vaškista mostua myöten, tulou vaškini dvorčča vaštah.
-
Aštuu šiämeh, ka niin kaunis tytär kutou kankašta, jotta hiän kai pöläštyy (vain ihastunko lienöy niin äijän).
-
Tyttö antau oman šormukšen Mikolalla, šanou:
– Nyt kun muamo tulou, niin šiun paikalla šiihi tappau, vain šie pyri prostiutumah kuulla ta päivällä, niin hiän kun laškou, niin mäne sarajalla, šiel on kakši buti̮lkua: toini mušta, toini valkie, juo vezi valkiešta, a tilalla kua mušta vezi.
-
Šinne hiän iče kuolou.
-
– Lähen, – šanou čuarin tytär, – kačon, mi hiän on mužikkoja.
-
Hiän ottau hivou miekkah, lyöy ne kaikki kuožalit poikki, šanou:
– A lähen, – šanou, – kuottelen vielä voimieni.
-
Zmeja kun kačahti, ka hiän zmejalta piät poikki.
-
Zmeja kun kačahti, hiän šillä aikua piät poikki.
-
Zmeja kačahti, hiän vejälti miekalla, ka kahekšan piätä poikki, yhekšäš.jäi.
-
No Mikola noššatetah ta viimein hiän lähtöy.
-
Niin hiän ni ruato.
-
– Vielä eläy, – leškiakka šanou, – vai hiän on jo ylen vanha, ei piäše ni liikkumah.
-
Hiän näköy muamoh tai tuattoh, – vanhettu on jo äijälti, oma moržienki kävelöy šiinä allapäin pahalla mielin.
-
Kakši brihaččuista nelläntoista vuvven vanhua tullah kaččomah ta kysytäh muamoltah:
– Hoi muamo, šuutimmako myö diädän kera, niinkuin hiän šuutti tuaton kera?
-
Tuaš brihačut tullah kysytäh muamolta:
– Šuutimmako, muamo, diätän kera, niinkuin hiän šuutti tuaton kera?
|
| 87 |
Rugozero
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Tuhkimuš-tähkimyš
(Тухкимус-Тяхкимюс)
|
-
Hiän ni lähtöy vardeimah, toine poiga, dai tuaš šamalla keinoin ni uinoi.
-
Hiän pani heilä šyyvä.
-
Hukka rubei šidä šyömäh, a hiän iče läksi ielläh aštumah.
-
Hiän hebozen kuin otti harjašta, ka paha on harjašta vedyӓ, ka hiän duumaiččou: "Vuota otan päičet".
-
Hiän kaččou niihi šoittajih ikkunašta, kai ripšahtau.
-
Hiän läksi kodihinze.
-
Hiän mänöy šinne, ku šielä hiän jo nägöy: ihmizet šyöy, juou, moržien kumardau.
|
| 88 |
Rugozero
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Brihačču kondien berlogassa eli
(Паренек в медвежьей берлоге жил)
|
-
Hiän duumaiččou: "Midäbö mie rubien yksin elämäh, lähen pois hot’ kunne".
-
No i kaččou – männä ei männä, a hiän on vaibunun, nällästyn.
-
Mäni siämeh, liikuttau händä, a hiän on bespaameti.
-
Duumaiččou händä syvvä, a taas duumaiččou: "Vuota nossan, ken hiän on".
-
Kondie kuin saau dai syöy keittämätöndä dai suolatta, a brihačču se yhtä on nälässä, hiän ei voi syvvä keittämätöndä.
-
Hiän, se kondie sanou:
– Kuin se keitetäh?
-
Hiän i sanou:
– Sanomma niin, d’otta olet Ivan kuningahan poiga, mie lähen käyn iellä.
-
Hiän sanou:
– Olen ulgomaasta čaari i Iivan-poiga on naitettava.
-
Dai paletah sielä, telmetäh, hiän molemmat sihi poltti.
-
Hiän ni sanou:
– A-voi-voi, kaksi tuon!
-
Akka i sanou:
– Vet hiän käski papin tuuvva.
|
| 89 |
Uhta
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Kiššalan linnan prinšešša
(Принцесса кошачьего замка)
|
-
Hiän tuli raškahakši.
-
Hiän jättäy tytärrukan meččäh, iče lähtöy pois.
-
Još hiän likapaikoissa noštau helmojah, niin šilloin še on mualaisie, još ei, niin šilloin še on prinšešša".
|
| 90 |
Padany
|
Dialectal texts, Folklore texts |
Fairy, Tale |
Oli yhekšän poigoo ukolla da akalla
([Девять братьев и сестра])
|
-
Händä blahoslovittih, i hiän läksi matkah rikkikoiražen kera.
-
Hiän mäni, nouzi korgiella kivellä da van pajattau, a veikko kuundelou (pajattau linduloilla, ku linnut rubettih peeličči lendämäh):
Lugluni, lagluhi,
viegee viesti tootollani,
viegee viesti moomollani:
olen pal’l’o paimenissa,
kirjon, karjon kačonnissa,
yhekšissä veijoissa,
kahekšoissa min’n’oissa,
kivirieška syödävänä,
šavikurnikka purdavana.
-
Ku linnut peeličči rubettih lendämäh, hiän ni rubei pajattamah, a veikot kai kuunnellah:
Lugluni, lagluni,
viegee viesti tootollani,
viegee vlesti moomollani:
olen pal’l’o paimenissa,
kirjon, karjon kačonnissa,
yhekšissä veijoissa,
kahekšoissa min’n’oissa,
kivirieška syödävänä,
šavikurnikka purdavana,
Syöttärin akka on miun sijašša,
Miä olen Syöttärin akan sijašša.
-
Šano kaiken, kuin hiän läksi koišta, kuin tuli tän, kaiken šano.
-
Hiän ku aštu, dai tervabuččih čolkahtih, sin ni korveni.
|
