161 |
New written Veps
|
Literary texts |
Elegy (lyric poem) |
Galina Baburova.
Peitsija
|
-
Sindai kädes vedän minä
Läbi penzhiš tehutme,
Sinnä, kus om nece sija,
Siš ei teda kaikutte.
-
Sanun tot mä sinei, armaz,
Om siš sijas sel’ged il’m,
Sigä toinevuitte taivaz,
Mel’t mä sigä vajehtin.
|
162 |
New written Veps
|
Literary texts |
Elegy (lyric poem) |
Galina Baburova.
Koditusk
|
-
Kus om minum mam i tat.
|
163 |
New written Veps
|
Literary texts |
Short story |
Oleg Mošnikov.
”Armastusen tundmuz…”
|
-
Niid oli muga äi, miše melitid – neniš čomiš, siledoiš, karvakahiš, erimujuižiš eläjišpäi om tehtud-ki kaik mir.
-
Nügüd’, konz sinä oled jo aigvozne, taht om meletada i tehta muga siloi, konz värmeližen radon i tühjan joksendusen tagut ed homaiče päazjoid elos: midä turpab poig, mikš sebranik ei kacu sil’mihe, min tagut abittub armaz ak...
-
KUS OM SINUN KODI...
-
Om čudokast, miše kaik kaludišt, kohendused, kuvad, kirjad – kaik om ičeze sijal.
-
Iknan taga om se-žo koivišt.
-
Südäimes om opal, i sid’-žo se johtutab midä-se hüväd i kut zavodib tukutada teramba i teramba, i sid’-žo muštho tuleba armhan ristitun sil’mäd, muhu, käded, sel’ged käzi!
-
Om čudokast, kut ühten aigan nene lapseližed, avoinsüdäimeližed sanad tegeba must-vauktad fonad, čomiden noriden vanhembiden, baboiden i dedoiden modoid sel’ktembikš.
-
Minä rižan, miše nece hüvä tundmuz om täs: honuses, poigan lugetud kirjoiš, vunukan armhiš bobaižiš, kanzan fotoal’boman lehtpolil, se nikuna ei kadond.
-
Armastusen tundmuz om vahv, se nikonz ei vanhtu.
-
”Naku bed-se om – koume pertid, kaks’ leteaidikod: löudam.
-
Äjak völ pidab tirpta, konz südäimes om tühj i opal, konz meil linneb voimuz vastatas udes?
|
164 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
Children's folklore |
Kaks’ neidišt
|
-
Minun soba om muga rebitadud, paikata ei mil!
-
Homendesel avaida se da kacu, mi om šauguižes.
-
Homendesel avaiži sil’mäd da ei voi uskta – hänen pert’ om ani toine!
-
Iče hän om sädoiš šuukuspäi čomanke poimetišenke.
-
Homendesel avaidad sen da kacud, mi om šauguižes.
-
Hänes ümbri čomad linduižed lendaba, erazvuiččed živatad oma, a jaugoiden al om kuti lavahurst’ marjoišpäi da änikoišpäi.
-
Šauguine ozanke om jo minun käziš!
-
Ištuihe neižne kandole i tahtoškanzi kacta, mi om šauguižes.
|
165 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
|
Švecova Darja .
Kül’bet’ vepsläižiden elos
|
-
Mö kaik tedam, kut om tärged pesta käzid paksumba i kaiken pidäda ičtamoi puhthudes.
-
Tedomehed sanuba, miše kül’bet’ om nor’ materialižen elon predmet.
-
Nina Zaiceva kirjutab, miše kaikuččes vepsän kelen paginas om sana kül’bet’, kil’bet’ vai toine fonetine variant.
-
Mugažo om sana küudug vai kivdug.
-
Sikš tuli küzund, kut nece vanh sana voiži olda prakeles, a iče kül’bet’ om nor’ materialižen elon predmet.
-
Mikš muga om tehnus?
-
Sana kül’bet’ om ühtenzoittud sanad kül’bend i pert’.
-
Küudug vai kivdug om mugažo ühtenzoittud sana kivi i tuk.
-
Nügüd’, konz om avaitud sanoiden znamoičendad, pidaiži ühtenzoitta etimologižid, etnologižid i kel’tedoid ühtheze, i meletada sen polhe, kut, konz i miččel mahtol om sündnu vepsläine kül’bet’ i küudug, i miččed vanhad ned oma.
-
Voib sanuda, miše völ kül’bet’ om mugoine čomuden pert’ naižiden täht.
-
Mugažo om hüvä nahkan täht vastoidas kül’betiš veresel vastal.
-
Neniš sanoiš om tervhuden da ozakahan elon recept.
-
Ved’ konz ristitun hibj da meled oma puhthad, ka hänen elo-ki om paremb.
|
166 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
|
Irina Sotnikova.
Sugupol’viden sidos rahvahan käzitöiden kal’t
|
-
Nece škol om erigoine ei vaiše sikš, miše sigä vodespäi 1992 opetas lapsid vepsän kel’he, mäneba vepsän kelen urokad.
-
– Lapsile om mel’he mugoižid urokoid, heil kaiken om valičuz.
-
Nece om lujas hüvä, konz näged radon satusid, sanub L’udmila Nikolajevna.
-
Meletan, nece om hüvä azj, miše Kujan školas radab mugoine programm ”Rahvahan käzitöd”.
-
Tämbei om tärged kaita sidod sugupol’viden keskes, sirtta rahvahan tradicijoid.
-
No päazj – lapsil om melentartuz’ i taht opetas tehmaha tehmusid, miččid tegiba meiden ezitatad i kaiken kävutoitiba niid elos.
|
167 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
|
Gul’a Polivanova.
Minun kodiman pajod
|
-
“Minun kodiman pajod” («Мои родные напевы») – mugoine nimi om programmal da projektal, mitte kosketi henged kaikil kacujil.
-
Programman pohjaze om ottud vepsän rahvahan tradicijad da verod, sen bohat kul’tur da istorii.
|
168 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
|
Natalja Anhimova.
Loninan däl’gestuz miide elos
|
-
Hän om lähtnu toižhe mirhu heinkun 17.
-
Toine muštpäiv om süguz’kun 22.
-
Mö händast muštam, hän om miide südäimiš.
-
Rürik – üks’ nimi vaise mitte om!
-
Konz Rürik oli eläb, d’o sil aigal, ken händast tezi, ken tezi hänen azzjan – el’getihe, mise nece om sur’ znam vepsän rahvhale.
-
Muga om kebnemba eläda.
-
Tänämbei om väha dänu vepsläižid perehid, kus eletaze verod.
-
Kuva om tehtud pordhil Mel’kinan pertinno.
-
Voib olda, sikš däl’gmeine hänen kuva om ühtes lapsideke muzejan läz.
-
Se om tehtud semendkus, a heinkus hän läks’ miide elospäi.
-
Meletan, mise nece kuva om znamasine.
-
Kut znamasine om se, mise neciš zalas, kus mö starineičem Rürikan polhe, om tehtud lapsiden čuga, kus voib opetaste tehmaha mida-se ičeze käzil.
|
169 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
|
Enččed kalud ozutaba elektmeile istorij ad
|
-
KAIKUČČEL PREDMETAL OM IČEZE ISTORII
Kaikuččel predmetal om ičeze elo-oza da istorii.
-
Muga meletaba muzejiden radnikad i pakičeba ristituid olda holiš predmetoiš, miččed ristit om sanu ičeze vanhembiden kanznikoišpäi.
-
Nece om meiden projektan päidei.
-
Kaikutte predmet, kalu – nece om istorii.
-
Muzejan radnikoiden melen mödhe om lujas tärged kaita igäks predmetoiden istorij ad: kus se oli osttud vai ken sen om tehnu, kuspäi nece predmet todihe kanzaha da pert’he, konz da kut nece predmet kävutadihe, om-ik se vajehtanus aigan sirttes.
-
No minä zavodin küzelta puzun ižandal, ken om tehnu necen puzuižen.
-
Siloi minä el’genzin, miše nece puzu om ritualine.
-
– Minei lujas om mel’he idei, konz külä eläbzub.
-
Planoiš om völ lähtta Kondjanmägen rajonaha da vepsän male – Änižröunaha.
-
Sanun, miše Jerši-külä om vägekaz sij a!
-
Küläs om läz 20 pertid, äjad om jättud.
-
Külä om Sandal-järven randal.
-
Küläs om časoun’, sigäpäi nägub Sandal-järved da voib nägištada Ličnii-saren randad.
-
Nene oma ristitud, kelle om melentartušt kodiman istorii.
-
Julia Orehova om üks’ volont’oroišpäi.
-
Minei nece om lujas mel’he, minä nägen, miše hö tahtoiba teta meiden röunan istorij an polhe enamba.
|
170 |
New written Veps
|
Journalistic texts |
|
Maria Filatova.
Kaita kel’t ühthižvägel
|
-
Situacijas om hüvid polid, om pahoid-ki.
-
Ičeze dokladas tedomez’ Svetlana Jalovicina sanui:
– Ristituile, kudambad hüvin pagižeba, lugeba da kirjutaba karjalan kelel paksumba om enamb 50 vot.
-
Noriden keskes (18-30 vot) mugoižid om vähemba – vaiše kahesa procentad küzeltud mehišpäi.
-
Vanhembiden keskes om vaiše kaks’ procentad ristituid, kudambad ei pagiškoi karjalaks ni kut.
-
Norembiden keskes mugoižid ristituid om enamba – 18 procentad.
-
Mugoižid ristituid om lujas äi noriden keskes – 47 procentad.
-
Pidab homaita, miše vepsläižiden keskhe om ližadanu norid mehid, kudambad pagižeba vepsän kelel.
-
Meil om norid mehid, kudambihe mö uskom.
-
No siš om toine-ki paha pol’ – urokoiden lugu väheneb, kel’mahtod openikoil oma pahembad.
-
Tedomehed sanuba, miše nügüd’ om kel’aktivistoid, kudambad holduba ičeze keles da napriba tehta kaiken sen täht, miše kel’ eläiži.
-
No kaik-se heid om vähän sen täht, miše vajehtada nügüdläšt situacijad.
-
Keliden kaičend om jüged da äipoline küzund.
-
Lapsil da vanhembil om voimuz opeta kelid maksmata, paindas kirjoid, lugendlehtesid da žurnaloid, tehtas TV- da radioprogrammoid.
-
Kahtes jäl’gmäižes vodes om kätud äjiden organizacijoiden, irdoiden da
elotahoiden nimed.
-
Paiči necidä sur’ znamoičend kelen kehitoitandas om Internetas.
-
Nece om lujas tarbhaine azj, ved’ Internet – nece om nügüdläižiden noriden mehiden elon znamasine pala.
-
Toižen azjan tulebaks aigaks om sanutud keliden “cifrovizacii”.
|