Texts
Return to list
| edit | delete | Create a new
| history
| Statistics
| ? Help
Natto Varpuni.
Igor’ Istratjev: kuvauštaijon šaloista
Source:
Oma Mua. № 14, 2017, p. 9
Natto Varpuni
Igor’ Istratjev: kuvauštaijon šaloista
Karelian Proper
New written karelian
Monet kun ruvetah kaččomah kinoja tai TV-ohjelmie, niin alušta luvetah kinon luatijien luvettelon. Monellahan on omat lempiohjuajat ta artistat. Ruatuas’s’a Karjalan televisijon toimittajana piäsin piällä, jotta kuvuajan ruavolla on yhtä šuuri merkityš (ta višših toičči šuurempiki), kuin artistan tai ohjuajan ruavolla.
Igor’ Istratjev ruatau kuvuajana vuuvvešta 1998. Nyt hiän on ruavošša Karjalan TVtoimistošša ta ušeičči kuvuau kanšallisen toimitukšen ohjelmie, kumpasie myö kaikin vuotamma ta kačomma.
– Nykyjäh Karjalan televisijošša on kakši toimitušta, kertou Igor’. – Venäjänkielini toimituš valmistau uutisie šekä pakinaohjelmie, kumpasie kuvatah studijošša. Kanšalliskielini toimituš valmistau uutisie ta taito-ohjelmie, kumaset kerrotah ihmisistä, Karjalan kylistä, istorijašta ta perintehistä. Mie hyvällä mielin ruatasin koko päivät vain kanšalliskielisen toimitukšen kera, vaikka en tiijä karjalua, šuomie enkä vepšyä.
Igorin mieleštä on hyvä, konša kuvuaja ošuau šitä kieltä, mitä rahvaš paissah kuvašša, no še ei ole pakollini ehto hyvän kinon tahi ohjelman luatimiseh.
– Konša Hollywoodin kuvuajat männäh kuvaukšilla Espanjah tai Kreikkah, tuškinpa ne opaššutah šen muan kieltä, kuvuaja kertou. – Hyö vain šelvitetäh kaikki kuvauššeikat ohjuajan kera ta kuunnellah hänen neuvoja. Niin ni mie tiijuššan toimittajalta, mistä teemašta myö kuvuamma ta mih šeikkah toimittaja tahtou luatie erikoispainon. Konša kuvuaja šyventyy ohjelman teemah ta kiinnoštuu šiitä, niin hänellä ei ole mitänä välie, millä kielellä kaikki tapahtumat männäh. Konša kuvuamma ohjelmie ihmisistä, niin šiitä tulou ei yksistäh dokumenttifilmi, ka šamoin elävä taitehkino. Mie pyritän ohjelman šankarie, esimerkiksi, kävellä tietä myöten tahi istuutuo ikkunan viereh ta kaččuo ikkunašta, tahi leikata leipyä ili kuatua čäijyö kuppih. Toičči on huikie, jotta en voi pyytyä heitä luatimah tätä tahi tuota heijän omalla kielellä. Kyllä, himottais šanuo hoti yksinkertasie virkkehie karjalakši tahi šuomekši.
Nyt kaikki kuvatah videoita. Kamera on joka telefonissa. Paina vain nappula ta kuvua! Ka ušeičči tämmöset telefonikamerat kuvatah ičekšeh, niitä ei šua johtua. Ammattilaisen videon huomuau heti, vaikka še oliski kuvattu pienellä kotikameralla.
– Konša ihmiset kuvatah mitänih telefonin kameralla, Igor’ Istratjen jatkau, – harva ken heistä tietäy, mitein voit johtua kamerua ta luuvva kuvua. Kuvuaja ei vain kuvua, mitä näköy, hiän johtau kamerua ta luou kuvua. Kuvaukšešša on omat šiännöt, kumpaset autetah kuvan parempua vaštahottuo. Toičči ihmiset ei voija šelittyä, mintäh yksi video heitä miellyttäy, a toini ei miellytä. Ka šyynä on juštih še, jotta yksi video on kuvattu oikein, a toini on kuvattu viärin. Mie tykkyän käyttyä kuvaukšilla valolaittehie. Valo voit antua videolla ylen voimakašta vaikutušta. Še on kinon ta televisijon yksi kuvailukeinoista. Mie en tarkota valojenkerallista huonehta, missä lamput ollah auki eikä ole pimietä, vain šitä valuo, mi täyttäy kuvua ta luou kuvan ilmua. Kuvuajat šanotah, jotta tämmöni valon täyttämä kuva ”helisöy”. Valon avulla kuvašša voipi luatie painoja eri kohtih šekä vahvistua kuvan merkityštä ta vaikutušta. Tämän yhteyveššä mieleh tulou šemmoni anekdotti:
Tavatah kakši kuvuajua. Yksi šanou toisella:
– Olen akottun.
– Onko šiun naini kaunis?
– Še riippuu šiitä, kuin valot ašetat.
Još ihmini tykkyäy omašta ruavošta, šiitä tulou hänen elämäntapa. Šilloin hiän aina kehittäy omua neruo, opaštuu ta tämä opaššuš ei konšana vaivuta häntä. Jo televisijošša ruatuas’s’a Igor’ Istratjev piäsi opaštumah Piiterin Kino- ta Televijoinstituuttih Kinon ta televisijon kuvuajat -laitokšella.
– Toičči tämä ammattilaini koulutuš on šuurena haittana ruavošša, nakrau Igor’, – teorija ta konkrettiset kuvaukšet ollah aivan eri hommat. Televisijošša meilä ei ole aikua kuvata yhtä juttuo monta päivyä tai monta netälie – uutiset ollah joka päivä, a teema-ohjelmat joka nelläšpäivä (pakina on kanšalliskielisen toimitukšen ohjelmista – N. V.). Ka toičči ylen himottais hillentyä kuvaušprosessie ta šuaha mielihyvyä joka kuvan luomisešta. Mie hyvällä mielin kuvuan vieläi häitä. Monet kuvuajat ei tykätä kuvata niitä, šentäh kun häissä on ušeičči humalašša olijua rahvašta ta i nämä pivot aina ollah šamantyyppiset ta yksiluatuset. Ka milma miellyttäy kuvata häitä. Niitä kuvatešša kuot’t’elen uušie kuvauškeinoja, mitä šiitä käytän taito-ohjelmien kuvaukšissa.
Igor’ aina šeuruau kino-uutisie, tietäy Venäjän ta muajilman parahie kuvuajie ta kaččou uušie kinoja. Hänellä on omie lempikuvuajieki. Yksi niistä on Emmanuel Lubezki, kumpani kuvasi Elohjiänyt -kinon (piäroolissa on Leonardo DiCaprio). Toini kino, kumpasen Igor’ šuositteli miula, on Darius Khondjin kuvuama Šeiččemän (Se7en) -kino. Kačoin šitä illalla. Tosi mahtava kuvuajan ruato!