Texts
Return to list
| edit | delete | Create a new
| history
| Statistics
| ? Help
Tatjana Berdaševa.
Matalla nimettömällä košella
Source:
Oma mua. № 3, 2019, p. 9
Tatjana Berdaševa
Matalla nimettömällä košella
Karelian Proper
New written karelian
Karjalašša on noin 60 000 järvie ta 27 000 jokie ta jiän voiman vaikutukšešta šyntynehie maisemie. Kiviharjat ta virtava vesi šovitah yhteh idealisešti kuohujien koškien ta varšinaisien šuurien koškien šynnyttämisekši.
Muisselka myö, kuin monta tunnettuo koškie Karjalašša on. Niijen nimilistalta löytyy vain pari-kolme nimie, ta listan ylähäkši piäšöy Venäjän runoilijan Gavrila Deržavinin ylistämä tašankošeuvun Kivačču-koški. Kuitenki še ei ole piäšyy šillä, mintäh koški tuli leviešti tunnetukši. Koški on mukavašša paikašša. Aijemmin šinne vei kulkutie, kumpani kelpasi niise Venäjän čuariperehien jäšenien ta korkeijen viranomasien matkuštamista varoin.
Olen varma, jotta Kivačču ei olis šuanun näkyvyttä, još še olis ollun missänih toisešša paikašša. Še olis voinun jiähä tuntomattomakši nykypäiväh šuaten. Voitta kuvitella, kuin äijän ihmehellistä Karjalan tihieššä havumečäššä on.
Reput šeläššä, šuo jalkojen alla ta huavehet piäššä. Myö läksimä pohjoseh päin, Kalevalan kanšallispuistoh. Welt-matkatoimiston ta Kalevalan kanšallispuiston viime kešällä järještämäh tutkimušretkeh mie valmistauvuin muutoman kuukauven. Šain tietyä matkah lähtömiseštä muutomua päivyä ennein šitä ta heti šuoššuin matkah. Ken tietäy, konša voipi šyntyö uuši mahollisuš kävellä koškemattomašša mečäššä. Še on Europan šuurimpien yli-ikähisien mäntymeččien aloveh, kumpasen kašvit ta eläimet ollah ainutluatusie.
Mečäššä näkimä raijankeuhkojäkälän, kumpani kuuluu jäkälien harvinaisih lajiloih. Laji on kirjutettu Karjalan, Venäjän šekä Valko-Venäjän, Puolan ta Liettuan uhanalasien kašvien luvetteloh.
Kalevalan kanšallispuistošša tapasima niise neičytkorennon. Še kuuluu vesikorentolajih. Šillä on tummanšiniset šiivet, kumpasien piäte on läpikuultaja. Tämän takie neičytkorento muissuttau hienuo liipukkaista. Toisilla alovehilla še on uhanalani laji, ka Kalevalan kanšallispuistošša neičytkorentoja on äijän. Tuntuu, jotta olen piäššyn starinah.
Täššä mečäššä ei ole polkuja, on vaikie šuunnistautuo karttojen mukah. Karttah merkitty vesilinja muuttuu käytännöššä kuivatukši, umpehkašvanuokši purokši. Matalla näkimä hylätyn melličän ta tuleniskujen jälkie puissa, noin yhekšänkerrokšisen talon korkeuvelta olijie jyrkänteitä ta jäkälien peittämie šuurie kivijä.
Reitti piätty košella. Šen ympärillä voipi nähä halettuja kallivoja, kivien ta hiršien kašoja. Tuntuu, jotta koški on ylen voimakaš. Laittehet mitattih 17-metriset korkeušerot. Tuntomatoin koški šijoutuu Öinen-jovella.