Texts

Туричев Николай А.. Tverinkarielazien kul’turan ühükšen šünnünnäštä – 25 vuotta

corpus: Journalistic texts

Source:

Karielan sana. 1(135), 2015, p. 1,2

Туричев Николай А.

Tverinkarielazien kul’turan ühükšen šünnünnäštä – 25 vuotta

Veps

~~Hüvät ristikanžat!~~ Armahat čikot i
vellet!
Läššä nellä šadua vuotta elämmä, müö, karielazet, Tverin mualla hormilla keššeššä toizinke rahvahinke üheššä i
hüväššä šovušša. Näillä vuožiloilla miän vanhemmilla oli
ülen jugie eländä. Hüö nähtih nälgiä, läzimistä, moni voinua i
revol’uziida. No
hüö šäilütettih oman kielen, omat tavat, oman kul’turan
.
29.10.1990 vuodena oli
avattu karielazien aktivistoilla "Tverinkarielazien kul’turan
ühüš". Enžimäzet ühükšen, a
nüt kul’tura-avronomijan, aziet ollah: kuin
šäilüttiä oma
muamoloin kieli, tiijuštua omua historjua i
opaštua omie lapšie i
vunukkoida.
Täh varoin
on
meilä avattu 11 kul’tura-avtonomijua rajonoissa: Spirovan (preda Parfjonova Nina
), Lihoslav’lan (preda Burmistrova L’udmila), Ruameškan (preda Kullina Nina
), Maksuatihan (preda Čigrina Nina
), Sonkovan (preda Markova Valentina
), Vesjegonskan (preda Čumin Andrej), Zubzovan (preda Gormakova Jekaterina), Molokovan (preda Ber’ozkin Viktor), Lesnoin (preda Smirnov Mihail), Sandovan (preda
Orlova Nadežda
), Tverin-linnan (Komissarova Irina
) i
nuoriz’on oddelenija (preda Evgrafov Oleg).
Tverin oblastin komitetta (kumbazešša on
20 hengie) üheššä rajonoin
kul’tura-avtonomijoinke i
nuoriz’onke nämä 25 vuotta ruadoma hüviin. Oldih luajittu monet
kniigat: M.M. Orlovan "Bukvari", A
.V. ~~Punžinan " Šanakniiga", opaššunda knigat "Armaš šana" Z.~~ Turičevan i
"Aiga lugie i
paissa karielakši" L. Gromovan, kniiga "Tverin karielazin historija" A
. Golovkinan, kniigat: "Oma
randa" S. Tarasovan runokniiga, "Kuzmičča" i
"Stuanovoine" N. Balakirevan proza
, M. ~~Orlovan "Runot", moni buklettua: "Tverin karielaziin šüömizet", "Karielazet hormilla keššeššä", "Karielazet tverin mualla".~~
On
luajittu moni fil’mua tverin karielazien näh. Ohjujat: Arvo Ahlroos, Andrei
Vorobjov i
toizet. ~~Viidiu 20 vuotta lehti "Karielan šana" – redaktora L’udmila Gromova.~~ Miän karielazissa rajonoissa oli
valmissettu 14 etnokultturnoida festivalie, kumbazih oldih tullut miän luoh gost’at i
ansamblit monista muakunnoista: Mordvašta, Mari-Elašta, Virošta, Šuomešta, Karielan Tažavallašta.
Meilä ruatah 19 rahvahan
lauluansamblie, paremmat i
tunnetut niistä ollah "Karielan koivune" i
"Virži" (Piämiehet Ljudmila i
Ruslan Gorzevat). Tuttavat ollah i
kandeleh-ansamblit lapšien muzikkiškolista Spiirovan rajonašta i
Lihoslavl’ašta "Vihmane". Rajonoin
školissa i
bibl’otekoissa on
avattu 21 pikku-muzeida tverinkarielazien eländäh näh.
Äijän ruaduo miän kielen i
kul’turan
šäilütändäh varoin
luadiu nüt "Karielazen rahvahan
muzei
" Lihoslavl’ašša (piämieš – Jelena Romanova). Tämä muzei
on
meilä varoin
nüt keššüš, missä voit
i
pidäü kerätä i
šäilüttiä kaikki, midä
müö tiijämmä miän kul’turah i
historijah näh.
Tahon
šanuo tverinkarielazista i
iččieštä miän aktivistoilla, kumbazet kaikešta hengeštä i
serčašta ruatah, štobi miän kieli ei
häviis’, jäis’ eloh, i
eläis’ vielä moni šadua vuotta –šuuret-šuuret passibot i
kumarran heilä muah šuat.
Šuuret passibot Tverin aluen administracijalla, Tverin muan Gubernatoralla, Tverin linnan i
rajonoin
piämiehiillä hiän avušta.
Eris’ kiitokšet šanon miän üštävillä Šuomešta, kumbazina ollah: Veijo Saloheimo, Elina Hatakka, Tapio Mustonen, Kalevi Rajala, Martti Malinen, Leena Joki, Marja Torikka, Marjukka Patrakka, Tuomo Nenonen, Oili Parjo, Matti Eskanen, Arkipiispa Leo, Aila-Liisa Laurila, Ilmari Homanen, Ritva Lampivuo, Eeva-Kaisa Linna i
muut – tüö oletta meilä varoin
armahat čikot ja vellet, šuuret kiitokšet teilä tiän ruadoloista, što tüö autatta meilä šäilüttiä miän kieldä i
kul’turua. Kaikekši ijäkši jiähäh miän muistoh i
serčoih Pertti i
Helmi Virtarannat, Sirkka Parjo i
Erkki Hatakka, kumbazie enämbi ei
ole
meinke. Müö emmä unaha hiän azeida i
ruadoloida meilä varoin
.

Nikolai
TURIČEV, Tverin oblastin Nacional’no-kul’turnoin Avtonomijan
komitetan
preda, Šuomi-ugrilazien rahvahin
konsul’tativnoin komitetan
člena