Texts
Return to list
| edit | delete | Create a new
| history
| Statistics
| ? Help
Uljana Tikkanen.
Ihmiset šuatih enemmän tietuo kulttuurista
Source:
Oma mua. № 8, 2024, p. 5
Uljana Tikkanen
Ihmiset šuatih enemmän tietuo kulttuurista
Karelian Proper
New written karelian
Sortavalašša vietettih Vanha kylä etnofestivali. Še oli omissettu Kalevala eeppisellä runoelmalla ta näytti karjalaisien perintehellistä kulttuurie eri puolilta.
VANHAN KYLÄN ILMAPIIRI
Sortavalan sosialikulttuurisešša nuorisokeškukšešša loppu kakšipäiväni etnofestivali "Vanha kylä". Še oli omissettu Kalevalan päivällä. Tänä vuotena tapahtuma näytti eri aikojen ainehellista ta ei-ainehellista karjalaista kulttuurie. Festivalin enšimmäisenä päivänä oli pietty seminari, a toisena vietettih jarmankka ta konsertti.
‒ Enšimmäini festivali oli pietty Sortavalašša vuotena 2017. Še oli šuuri tapahtuma, kumpani järješšettih Presidentin fondin grantin kannatukšella. Piäjärještäjänä oli Vereja-ryhmän johtaja Margarita Berežnaja. Kolme vuotta takaperin Sortavalašša oli peruššettu Terttu-klubi. Šen johtajana on Oksana Učen’. Tätä festivalie varoin Margarita ta Oksana yhissettih omie voimie ta järješšettih "Vanha kylä" uuvveštah. Kyllä, myö tahomma, jotta festivali tulis perintehellisekši, šano Marina Lebedeva, Sortavalan sosialikulttuurisen nuorisokeškukšen johtaja.
Šalissa piettih muasteri-oppija, esitykšie ta kolme näyttelyö. Ne autettih vierahie tuntie vanhan kylän ta jarmankan ilmapiirie. Pruasniekkah tulluot šuatih luatie käsitöitä, šuaha tietuo karjalaisista runoista Periodika-kuštantamon näyttelyššä, kačella valokuvie ta šamoin kuunnella, mitä lauletah, šoitetah ta kerrotah lavalla.
Natalja ta Jevgenii Mihailovit esitettih luvento paimenpoikien perintehellisistä šoittimista: torviloista ta pillilöistä šekä tavoista, kumpasie paimenpojat piteliyvyttih.
‒ Myö olima tutkimušmatoilla Jevgenii Petrovičin kera ta vaštautuma šemmosien paimenpoikien kera, kumpaset tiijettih perintehellisie taikasie pitoja: hyö kiinitettih vyö, jotta lehmät keräyvyttäis, leikattih karvua šarvien väliltä ta ševotettih vahah, jotta peittyä tuohilajien välih omašša šoittimešša – torvešša, šaneli Natalja Mihailova.
Natalja kerto juttuja ta perintehie jokahisešta šoittimešta ta Jevgenii Petrovič esitti, kuin ne šoitetah.
TERTTU-KLUBI ŠÄILYTTÄY VANHOJA KÄSITÖITÄ
Muasteri-oppiloissa šai opaštuo kutomah nieklalla, kesryämäh, luatimah vöitä, tanššimah. Muasterit Sortavalašta ta Petroskoista kerrottih keškiajan pukuloista, elämäntavoista, musiikista ta šoittimista.
Enšimmäistä kertua festivalih ošallistu istorijallisen rekonstruoinnin Terttu-klubi. Šen johtaja Oksana Učen’ oli "Vanhan kylän" järještäjien joukošša ta kerto lavalla keškiaikasešta puvušta, a klubin jäšenet vietettih kaikenmoisie muasteri-oppija.
‒ Kun mie tiijuššin, jotta Sortavalašša on istorijallisen rekonstruoinnin klubi, mie heti tulin šinne. Myö alkoma tiijuštua pukuloista ihan alušpaijašta šuaten. Meijän johtaja Oksana kerto kankahista, vuatteista, koruista. Jokahini klubin jäšen opaštu luatimah käsitöitä. Näin mie oikein šyväšti kiinnoššuin šiih istorijah. Myö jatkamma puvun tutkimista ta opaššumma luatimah uušie käsitöitä, lähitulovaisuošša toivottavašti rupiemma luatimah šaviašteita, kerto Terttu-klubin jäšen Natalja Vahruševa.
Festivalissa oli esillä ni perintehellini ruoka. Kiestinkistä šyntysin Alevtina Hlistova kerto taikinašta kalittoja varoin ta piirakan täyttehistä, kanarvočäijyštä, kuivatetuista šienistä ta marjašokerista.
‒ Mie tulin ruatamah ta elämäh Sortavalah, ka oma kulttuuri eläy miun pereheššä. Mie opaššan lapšieki paistamah kalittoja, keryämäh heinie čäijyö varoin ta šienie kuivamisekši. Miula on kakši poikua ta mie kerron kaikešta heilä. Pojat tiijetäh perintehellisistä šyömisistä ta voijah kertuo ruuvvašta ta juomisešta turistiloilla, šekä ošallissutah festivaliloih, šano Alevtina Hlistova.
"VANHAŠŠA KYLÄŠŠÄ" MUSIIKKI ŠOI
Ohjelman musiikkiošašša oli Jalgi-ryhmän esitykšet "Vanhan kylän musiikki" ta "Korpimeččä". Martin Tubol’tsev iče luatiu šoittimie ryhmyä varoin.
‒ Mie opaššuin šoittamah viu luo musiikkikoulušša, a šiitä ošallissuin Jouhikko-camp -leirih ta nävin, kuin Petroskoissa muasterit luajitah šoittimie ta mietiskelin niise luatie. Juštih ennein tätä tapahtumua mie tutuššuin Oles’an kera ta viime vuotena hiän tuli miun naisekši. Oles’a šoittau kantelella ta laulau meijän ryhmäššä, šano šoittaja ta muasteri Martin.
Musiikki-folkloriohjelman ainasina ošallistujina ollah yhtyvehet "Vereja" ta "Matitsa". Tytöt Matitsa-ryhmäštä näytettih, kuin ennein kylissä piettih illaččuja. Ohjelman valmisti Konservatorijan opaštuja Vera Perminova. A Vereja-ryhmän artistat esitettih perintehellisien laulujen omat nykyaikaset šovitukšet.
Festivali loppu Karjala-tanšširyhmän johtajan Andrei Anisimovin pitämällä tanššiohjelmalla. Šen lisäkši erillini tanššien oppituntti oli pietty Sortavalan MarjaIvanovna-ryhmyä varoin.
‒ Tänä vuotena festivali oli pienempi, kuin entisinä vuosina, ka še ei ole paha. Meilä tuli kulttuurin ihailijie ta tietäjie, kumpaset šuatih šyvempie tietoja ta tahotah tiijuštua ennemmän. Festivalin vierahilla oli mahollisuš kertuo omašta kokemukšešta, ičen opaštuo ta opaštuaki Sortavalan kollektiivija. Nyt on oikein vähän ainutluatusen kulttuurin kantajie, kumpaset šäilytetäh kulttuurie, šentäh myö yrittimäki noštua omat tiijot esillä. Enemmän huomijuo oli annettu Keškiajan kulttuurilla, šentäh kun runojen tapahtumat niise oltih keškiaikoina ta šentäh kun melkein šamanaikasešti ruvettih tutkimah runoja ta arheologisie löytöjä, kumpaset liitytäh keškiaikojen ainehelliseh kulttuurih, šelitti Terttu-klubin johtaja, Vanha kylä -festivalin järještäjä Oksana Učen’.
Festivalih ošallistu niise Periodika-kuštantamo. Še toi Karjalaiset vanhat runot -näyttelyn esittäväkši ta kirjoja myötäväkši.
Vanha kylä -festivali pietäh tuiskukuušša ta še on omissettu Kalevala-eepossalla. Ošallistujat hyvällä mielin vuotetah uušie vaštautumisie ta etnokulttuurifestivalija.