VepKar :: Texts

Texts

Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help

Anna Anhimova. Vepsläižed da seto: ühthine istorii

Anna Anhimova

Vepsläižed da seto: ühthine istorii

Veps
New written Veps
"Kiži"-muzeikaičuztaho ühtni "Üks’ maühthine istorii" -tedokonferencijaha, mitte mäni "Izborsk"- muzejas-kaičuztahos. Pätem, mitte letihe, koski igähižen vähäluguižen seton rahvahan kul’turjäl’gestusen kaičendad. Voden 2021 Ühthižvenälaižen rahvahan kirjutamižen mödhe Venämal om 234 seton rahvahan ezitajad. Meiden mas eläba Pskovan oblastiš da Krasnojarskan agjas.

"Kiži" -muzejan radnik, vepsläižiden ezitai Anna Anhimova ezini konferencijal "Vepsän masugupol’viden dialog" -dokladanke. Hän jagoihe ičeze mahtištol, starinoiči, kut projektoiden abul voib mel’dütoitta lapsid da aigvoččid vepsän rahvahan tradicijoiden i kelen opendamižehe. Kundlijoile tuli mel’he vepsläižen sektoran prezentacii "Kiži"-sarel.
– "Kiži"-muzejas om ezitadud koume igähišt rahvast. Venälaine sektor om päekspozicii, mittušt tuleskeleba kacmaha kaik turistad. Karjalaižes sektoras oma pert’ Präžan rajonaspäi, kül’bet’, ait, rih’ da časoun’. Vepsläižes sektoras oma kül’bet’ da ait. Nügüd’ muzei osti Larionovoiden pertin Vehkojas, – sel’genzoitab Anna Anhimova.
Mugažo tärktan ozutesen rahvazkundan ühtenzoitusen täht oli Blagoveščenskijan Iono-Jašjärvelaižen mužikmonastirin udessündutand. Se sijadase läz vepsläšt Šokš-küläd.
Konferencijal kului äi melentartuižid dokladoid, miččidenke eziniba Venäman etnografižen muzejan, Venäman tedoakademijan Piterin Federaližen oppindkeskusen, "Izborsk"-muzejan, Pskovan kul’tur- da openduzorganizacijoiden radnikad.
Konferencijan ühtnikad oleskeliba seton rahvahan muzejas-pertiš, mitte om Sigovo-küläs. Seton emägadHelju Majak i Malle Bogačovaadivoičetiba kaikid tradicionaližil sömižil da lahjoičiba "Külaotsan baboin keitändlad" -receptoiden kirjan.
Vepsän da seton rahvahiden ezitajid om vähä, no heil om bohat kul’tur. Meil oma ühthižed tegendad da ühtejiččed problemad. Seton kel’ kadob, nored pagižeba venän kelel. Aktivižid ristituid om vähä, no oma ühtes i tugedaba toine tošt. Pskovan mal pidetas festival’ – "Setomaa". Minei om mel’he seton rahvahan sädo, sil om äi hobedaižid elementoid. Kuni neižne ei lähtend mehele, sädos om äi monetoid, miččed čomenzoitaba sädod, sikš sijaližed eläjad sanuba: "Ezmäi sinä kuled seton neidišt, a vaiše jäl’gesnäged". Seton rahvaz om lujas adivoičetai. Meile ozastui mujada lukpirgad, tikvkampotad, sagut tminanke, seton keitost, salatad da kislid kerthudenke, – sanui Anna Anhimova.
Karjalan vepsän rahvahan da Pskovan agjan seton rahvahan ezinikad radaba ühtes jo äi vot. Konferencijan sädajad meletaba, miše nügüd’ kosketused muzejiden keskes tegesoiš vahvembikš.
Vodel 2026 Venäman päiväl "Kiži"-sarel tehtas "Vepsläine kožmuz" -festival’, miččen ižandoin linneba vepsläižed, a päadivoinseton rahvahan ezitajad.