Тексты
Вернуться к просмотру | Вернуться к списку
Kyläs on hyvä eliä, ga eliä parembah luaduh olis parembi
История изменений
28 ноября 2022 в 16:07 Нина Шибанова
- создал(а) текст
- создал(а) текст: Enzisilmäl Heččulan kyläs ei ole nimidä kummallistu: prostoit taloit, saruat da setämä pihafonarii. Dorogua myö hil’l’akkazin astutah rahvas. Kyläs ruatah alguškola-lapsienpäivykodi, kul’tuurutaloi, poštu, laukku da guazulaitos. Heččulan eläjien elaigu kiehuu. OMA KYLÄ – MANDŽOI Heččul on kymmenen kilometrin piäs Sordaval-juamalpäi, kylä kuuluu Vieljärven kyläkundah. Piästä Heččulah voibi vaiku omal mašinal libo poputkal, avtoubusat kyläh ei ajeta. Täl talvel dorogu on hyvin suomittu, sendäh ajua kyläh on helpo da miel dy myö. Dorogan reunoil seizotah kalaniekoin mašinat – Heččulan čupus on kalakastu kohtua. Heččul on sij oitannuhes čomale kohtale. Pitkin dorogua da järvie seizotah puuhizet taloit, kudualoin truuvispäi nouzou savuu. Talvel kyläs eläy vähä rahvastu – läs viittykymmendy hengie. Kezän aigua kyläh tulou duačniekkua da elaigu rubieu kiehumah. KUNI RUADAU ŠKOLA, SINI KYLÄ ELÄY Kaksi vuottu tagaperin Heččulan alguškola-lapsienpäivykodi kačottih salvata. Kylän rahvas oldih sidä vastah da škola jatkoi ruadua. Lapset kui ennegi kävväh päivykodih da alguškolah. Vahnembien kluasoin opastujat joga päiviä ajellah Vieljärven školah. Heččulan alguškola-lapsienpäivy kodi on sij oitannuhes pieneh ruskieh taloih. Sien tilat ollah puhtahat da mielužat: pluastiekkuikkunat, kruasitut lattiet, kaikkiel on äij y kukkua, ruatah lämmitysbatareit, on säilytetty vahnat päčit. Yhtes pertis on školamuzei. Školas on tulipalohälytyssistiemu, tualiettu da vezibutki. On mainittavu, ku syöndypertih vezi tulou kohti silmykaivospäi. Lapsienpäivykoin kuvvele kazvatile da alguškolan viij ele opastujale tilua školas täydyy. Enne koronaviirusan pandemiedu pruazniekoin aigua škola oli täyzi paikallistu rahvastu. Nygöi pruazniekat pietäh kul’tuurutalois. Heččulan pienes kul’tuuru talois järjestetäh erilazii pidoloi, konsertoi da ruadopajoi. Pidäy sanuo, kaikki ruadoloi kul’tuurutalois hommuau sen ainavo ruadai Žanna Porojeva, kudai piäl kahtukymmendy vuottu ruadau kyläs. PAHUA DA HYVIÄ Jälgiaigua kylis ruvettih salbuamah eri laitoksii. Se on koskenuhgi Heččulan kyliä. Salvattih poštan ozasto, sen sij as ruadau liikkuju poštanpunktu, salvattihgi kirjasto da medpunktu. Vuozi tagaperin hyllättih Vieljärven sovhouzan fermu, lehmät työnnettih žiivatankazvatandukompleksah Vieljärveh. Pahakse mielekse kyläläzil pidi eččie uuzii ruadopaikkoi. Ferman salbuandas ongi hyvytty – paikallizeh järveh nygöi ei virdua höštötty. Suuri ekolougiihädä, kuduas sovhouzan johtokundu ei ni virkanuh, hävii iče. Internettu da mobil’noi yhtevys Heččulas ruatah pahoi. Suaja signualua on ylen vaigei, pidäy tiediä paikkoi. Sanommo, signualua voibi suaja hyllätys anguaras libo erähän fatieran ikkunan tagan. Ga vahnembien mieles muga on parembi, anna lapset juoksendellah pihal, eiga päivät istuttas telefonat käzis. Heččulas on kaksi kižakentiä, kus voibi juoksendella, kižata jalgumiäččyh da verkomiäččyh. Kentien nostamizeh yhtyttih lapsetgi. Kižakentät on aij oitettu. Ga erähät rahvas sanotah la aidu rodih liijan korgei. KUNI RAHVAHAL ON TIRPAČUSTU Heččulan kyläs eläjes ongi suurii probliemoi. Kyläs toiči sammutetah sähköt, konzu pani äij än lundu libo kovah tuulou. Sammutetah sähköt – kodikonehet heitetäh ruandu. Kyläläzet ollah jo harjavuttu kodvan aigua istumah pimies da poltamah tuohuksii. Jälgiaigua kyläs oligi vaigei ostua syömisty da jogapäiväzii tavaroi. Kylän keskučas oli ainavo laukku, kudai ruadoi immin-kummin: toiči kuassukoneh ei ruadanuh, toiči ei voidu löydiä myöjiä (palku on ylen pieni). Sen ližäkse laukan omistai möi tavaroi korgiembal hinnal toizih laukkoih verraten. Rahvas kodvan sidä tirpettih. Äij ät rahvas piätettih, ku tavaroi da syömisty on parembi ostua Jessoilas, kus voibigi ostua rohtoloigi. Lopukse laukku salvattih, laukan piendäs kyläs la ei ole hyödyy. Yhtelläh kyläläzet ei jiädy laukattah – kylän keskuččah eräs biznesmies on avannuh avtolaukan. Sie tavarat da syömizet myvväh tavallizil hinnoil. Kylän rahvastu ilaškoitetah pros toit vešit – kukkuvago kylän keskučas, uuzi nimilaudu, tiedolaudu, kai pihafonari lapsien kentäl. Rahvastu ei varaiteta vaigevukset. Onhäi kyläs hyvä eliä. Ga parembah luaduh eliä olis parembi.