Тексты
Вернуться к просмотру | Вернуться к списку
Kala da kalastandu
История изменений
23 мая 2024 в 15:53 Нина Шибанова
- создал(а) текст
- создал(а) текст: Karjalazet ijän kaiken elettih kalastandal. Karjalas kalah käydih miehet, naizet da lapset. Eräs vienankarjalaine naine musteli, ku enne kalastettih vaiku nainzet. Lapset sežo käydih kalah, yhtes naizienke laskiettih da kačottih verkoloi. Nainzet käydih nuotal, pandih merežilöi. Lapset ongitettih. Karjalazet kalastettih enimyölleh järvilöis da jogilois. Meččylambilois suadih ahvendu, haugii, säynyä, särgii. Järvilöis da jogiliso mainittuloin kaloin ližäkse pyvvettih vie matikkua, kuhua, lohtu, lahnua. Kalanpyydönevvoloinnu karjalazil oldih ongiruagat, pitkysiimat, azrain, nuottu, usti, mereži da verko. Verkot oldih joga karjalazes perehes. Niilöi kuvottih liinulangas puuhizil käbylöil. Karjalazil on äijy kalansuandah liittyjiä uskomustu. Karjalaine ei mennyh kalah, ku vastah lienne puuttunuh naine tyhjien rengilöinke libo ristikanzu, kudamal oli paha silmy. Uskottih, tulet kodih tyhjilleh. Sendäh kalah ainos lähtiettih aijoi huondeksel, konzu kai kylä magai. Tärgei kalansuandas oli Iivanan- da Pedrunpäivän väline aigu. Uskottih, ku täl aigua vienižändy avuau omat kala-aitat. Karjalazet uskottih vienižändäh. Händy suadih omah puoleh, hyviteltih. Enzi kerdua kalah lähtijes karjalazet tiedovoittih leiby da leikottih se palazikse, jogahizele annettih palaine. Sit lykittih leibypalazet vedeh. Se oli lahjannu vienižändäle. Karjalazil stolal ainos oli kalua. Kala äijän kerdah on pellastannuh nälläs vaigieloin aigoin aigah. Tänäpäigi se on parahannu syömizenny enimile karjalazile. On tieduo, ku Pohjazes joga syöndyveruo syödih kalua, a konzu oldih pahat vil’l’uvuvvet, syödih yhty kalua. Erähäs vienankarjalazes kyläs yhtes perehes, kudamah kuului kuuzi täyzi-igästy da 5-6 lapstu, syödih päiväs läs puoldupuudua – kaheksa kiluo – kalua. Kalua karjalazet suolattih, ahavoittih, kuivattih. Kalua suolattih puuhizih puččiloih, piälepäi levitettih päriet da painokse pandih kivi. Vienankarjalazet suolattih kalua omah tabah – ”duuhun kel”. Sidä suolattuu kalua sanottih kevätkalakse. Ylen äijäl karjalazet suvaijah kalarokkua libo kalaliendy. Sidä keitetäh verekses kalas. Rokkah ližätäh kalan möykyt, maijot da maksan. Suvi-Karjalas kalarokkah pilkottih kartohkua libo pandih suurimua. Pohjazes ližättih jauhuo, nälgyvuozinnu ližättih kuivan kalan jauhuo libo jäiččiä. Pruazniekkusyömizenny karjalazil oli kalakurniekku – tahtahas pastettu kala. Pastettih se piduličču libo nellikolkaine. Karjalan pohjazes da keskiozas pastettih avvonazii kurniekatkoi.