Тексты
Вернуться к просмотру | Вернуться к списку
Lykky on kylä
История изменений
20 августа 2024 в 12:34 Нина Шибанова
- создал(а) текст
- создал(а) текст: Kuin kyžyzin keldä-olgah omašša kodikyläššä, midä že šana “lykky” on, voizin kuulla: – Et mingo tiijä, ali muisson mänetiit – Lykky on kylä! Toveštah, kilometran piäštä Prudovalda Tolmaččuh päin šeizou ei šuuri kyläne karielazella nimellä Lykky. Midä oigieh že nimi znuaččiu, niken ymbärykšeššä jo nyt ei i muissa. Livvin murdehešša “lykky” tarkoittau hyviä ožua. Tverinkarielan murdehen šanakirjašša tädä šanua ei ole, on vain verbi “lykätä”, kumbazešta tämä šana i rodiih. Vuožien i šadavuožien varrella tverinmualla eliässä jäi tämä šana pois miän paginašta. Vain on šäilynnyn že miän kieleššä pienen kyläzen nimen vuokši. Kodikyläh mie ajan Lykyn kautti. Kuin i muissa karielan kylissä Lykyllä vuoži vuuvelta rahvahan lugu vähenöy. Nuoret perehet voit yhen kiän šormiloida myöten lugie. Tyhjennyt koit langetah. A vain niän Lykyn časoun’an, šiämellä lieu lämmin. Risti läimäy čirozella. Kruasittu sinizellä i zel’onazella kruaskalla časovn’a tuaš vaštuau kyläläzie i kaikkie, ket ajetah šiiričči, toivottau tervehyttä. Kekšiin, ymbäri on luajittu uuži aidane. Hyvä! Ei viššata lykkyvözet omua časoun’ua, pietäh huolda. Kaikenmuozie aigazie nägi tämä časoun’a. Neuvvostoliiton aigana pappie ei ollun, sluužittih i stiihuo laulettih kylän akat. Vuonna 1977 Lykyn časoun’ašša kävi Šuomen akademikka Pertti Virtaranta, kumbane ajeli tverinkarielazin kylie myöten keriämässä miän kiel’dä i kul’turua. Kniigašša “Kauas läksit karjalainen” Virtaranta kirjuttau Lykkyh näh näin: “Pieneššä Lykyn kyläššä oli vuonna 1873 vain 118 eläjiä. Kuulin, kuin šaneldih, što kylällä oli vähä kyndömuada, žentän kyläläzet ruattih kirvehellä, oldih hyvät plotnikat, piettih tuulimelliččöidä. Niidä oli kolme. Lykyllä piäkohtana oli časoun’a. Žen stuarostana oli Praskovja Matvejevna Vorobjova, vähän 70 vuotta vanhembi.” Mie hyvin muissan Vorobjovan Paš-čikkuo, žentän što hiän moni vuotta ruado Prudovan školašša 1960–65 vuožina. Ennen urokkoida kellozella keräi meidä kluassah, lämmitti l’ožankoida, jogo päiviä luadi uborkan. Hiän oli hyväšiämine ristikanža, ei noštan iändä lapšien piällä. Šiloin myö emmä tiedän, što Paš-čikko pidäy huolda časoun’ašta, i što šielä pruazniekkoina Jumalalla kumarrellah. Prestol’noi pruazniekka Lykyllä on Kazanskoi Božja mater’. Äijä rahvašta šilloin keräydy kyläh pruazniekkana, tuldih linnoista i ymbäri kylistä gul’aimah. Šoitettih šoitulla, karrattih i laulettih častuškoida karielakši i hormiksi. Meilä veniälän kieldä šanotah horman kielekši. Nyt jo ei ole elošša Paš-čikkuo. Rahvaš i Lykyn časoun’a muissetah händä i jatketah hänen ruaduo. Pertti Virtaranta kyželi kylän eläjildä, kuin vanha on časoun’a. Hänellä šaneldih, što sroittih časoun’an jygeinä vuožina, konža kyläššä žiivatat ruvettih häviemäh. Oli že vuonna 1914, ennein valdankumoušta Veniällä. Kuin vierinnemmä näih šanoih, vuonna 2024 tädyy časoun’alla 110 vuotta. Toivotan Lykyn časoun’alla i kylän eläjillä lykkyö!