Тексты
Вернуться к просмотру
| Вернуться к списку
Akilan Iivan
История изменений
01 апреля 2025 в 16:33
Нина Шибанова
- создал(а) текст
- создал(а) текст: Akilan Iivan (Ivan Aleksejevič Akimov) (6.^ syvyskuudu 1931 — 22.^ pakkaskuudu vuvvennu 2022) on karjalaine aktivistu, karjalan kielen kaiččii da karjalazen rahvahan puolistai, Karjalan TV:n da ruadivon kanzalliskielizen toimituksen piätoimittai (1975-1992).
Eloskerdu
Akilan Iivan oli roinnuhes vuvvennu 1931 Priäžän piirin Kolatsellän kyläh suureh karjalazeh pereh, kudamas oli vahnimannu lapsennu.
Loppi suomenkielizen školan Kolatselläl da sit rakendustehnikuman Petroskois. Ruadoi rakendusalal Petroskois, oli nostamas Karjalan ruadivon uuttu taloidu.
Vuvvennu 1967 Akilan Iivanua kučuttih toimittajan ruadoh Karjalan TV:n da ruadivon valdivollizen komitietan suomenkielizeh toimitukseh, kus häi rubei luadimah programmoi suomen kielel. Enzimäine hänen luajittu programmu karjalan kielel piäzi ilmah kevättalvel vuvvennu 1968 da kesti 20 minuuttua. Se oli pagin Vieljärven souhozan rahvahanke. Ruadajes Akilan Iivan oli käynnyh pagizuttamah rahvastu monih Karjalan kylih da linnoih.
Vuozinnu 1975-1992 Akilan Iivan oli Karjalan TV:n da ruadivon kanzalliskielizen toimituksen piätoimittajannu. Ruadajes kiinitti suurdu huomavuo karjalan kielen da karjalazen kul'tuuran kannattamizeh. Akilan Iivan oli Karjalan Rahvahan Liiton da Oma Mua -lehten, Karjalaine sana -yhtymän perustajii.
"Täs ruavos hänele enzisijal oldih pravvalližus da oigienmugažus, häi kohti sanoi niis azielois, kuduat ei annettu valdua rahvahan omaluadužuon säilyttämizele da kehittämizele, kui vois jatkua karjalazen kanzan elinaigua da pyzytellä mieron kanzoin listoil. Kaikis tärgevimänny häneh niškoi oli kielikyzymys, sih opastandu, tallendamine da levittämine, suamine kielel virralline stuatussu. Suurennu ruavonnu häi pidi nuorien kiänyttämisty oman rahvahan säilyttämizen puoleh." Aleksandr Jeremejev, Oma Mua, 2024, № 22.
Akilan Iivan oli Oma Mua- da Karjalan Sanomat -lehten alallizennu kirjuttajannu, Karjalazien kerähmölöin deleguatannu da ozanottajannu.
Eloksen jälgimäzet vuvvet eli Suomes.