| 1351 |
Сямозерский
|
диалектные тексты |
бытовой рассказ |
Endine svuad’bo. Lemmen nostandu
(Старинная карельская свадьба. Про девичью славутностъ)
|
-
Häi sanoi, što pahan d’älgil’öis pieliči on lehmü mennüh, pidäw kiänüttiä.
-
A enne sidä ei l’övvetä: üöl’öin kaksin-kolmin on mečäs, häi sen tiedi živattoih niškoi vähäizen.
-
Tämä ku tulow migö kačo, viändöi, perdunpäivän da iivananpäivän keskučal on viändöi, se on vägevin aigu, sit iivananpäiviä vaste otetah vastu mečäs, da vie tiešuaroil, kolme tiešuarua kunne l’ähtöw, sit tiešuaroiz otetah koivun ladvaizet, kolme üheksiä koivun ladvastu pidäw ottua: üheksä koivun ladvastu tiešuaral, üheksä toizel, üheksä kolmandel vastah.
-
Sie keritetäh, kudai on varbaizeh sivottu sie, sie keritetäh, püstüöl’l’eh pannah kudžoimättähäh, sinne siirretäh tüvi, a ladvad ül’ähäkse diähäh.
-
A se on hüvä, sidä minägi vein.
-
Se on hüva, hüva, se on ewle paha.
-
A sen vastan kui kud’žoimättähäh viet, sidien keritäd da kud’žoimättähäh viet, sie i on, ed enämbi ota, et ota, sinne diäw, küdžoimättähäh.
-
Ivananb’obua vastah pannah tože sil, kolme üheksiä tähkiä, ivananbobua, kolme kül’üw kül’bietäh, sid viijäh kud’žoimättähäh, püstüöl’l’eh nenga pannah tüvi, vastu l’evitetäh, tüvi kud’žoimättähäh, ladvad ül’ähpäi, sid anna (on).
-
Dai se ei paha ole, se on hüvä, se on hüvä, hüvä kud’žoimättähäh viendü tol’ko vaiku pidäw viijä kudai kud’žoimätäs on ulgoizes čuraz aidua, ei aijan südämeh.
-
Aijan südämes kudai kud’žoimätaz ollow, sih ei pie viijä, a kudai vai on sorron tagan – eči se kud’žoimätäz, da dorogurannaz da oigiel käil’.
-
Koiz l’ähtehüw oigiel käil’ kudai kud’žoimätäz on, pane sih, se on kaikkie poleznoin dielo lembeh niškoi, dai tervehüöh on hüvä, omah tervehüöh.
|
| 1352 |
Сямозерский
|
диалектные тексты |
бытовой рассказ |
Endine svuad’bo. Enzimäizet ruavot
(Старинная карельская свадьба. Первые работы)
|
-
Nowzet, sil’mat pezet, süömine on valmis.
-
D’o svuad’bo ku proijiw da ned ezmäized üöt proijitah da müödäized d’o l’ähtietäh iäreh, no, kuna piän l’ähtietäh müödäizet, se on venčan proijihuw kolmas päivü kolmandennu päivän, sit pelvastu kiäričün tuow, vadvo loppu, da pane kuožalih da kezriä loindu.
-
A kaikkii ezmäine ruado on se, kui huondeksel maguamaz nowzet, sil’mät pezet, süömäh vai kui ruveta istavuo stolah, sid d’awhuo tuow (ennen oli kačo sielikanned luajitut, tuohez luajitut) d’awhosielikannen tuow: "Täz d’awhot!"
-
Sielikanned on suuret, tuohez luajitut.
-
Ei sano, što pane d’awholoih käzi, a se on n’evvottu enne, döngöi muga ruattih d’ogahine.
-
D’awhuo täs on!"
-
A villankezrävö se on: üksi primiettü on, što oza, se roiteh ozakas, villua kezriäw, ga se oza.
-
Ezmäizikse d’awholoih käit, sid villua kezrätä; se vai kui on, enne d’uondua d’awholoih pidaw da süöndiä käit panna.
-
Kahtei menet, šaikku sie on lähtiel.
-
A vezikorvoi, vettü, vettü, vettü kannatetah ezmäizikse, äijiä ei, a korvoi se tuvva pidäw, se on moine primiättü: maltammogo kandua, vai ei.
-
Valetah, ezmäi on tühd’ü vezi, valetah kui sid nih tuhkih kuatah.
-
Sit tulen luadiw, hos kui vilu on, ga kül’üs keitti, a konzu ku l’ämmin ga, pihal tuli palaw, da kived hiliutah, sit sih vai tuhkie niil vai kivie laskietah.
-
Nečis, post’eliloil, kus tuhkad ollah da purd’eh puikkoloil, sit kiehuw, a alači laskow kruanas sie nečidä porua sidä, vettü sidä sie on vie vilu, ei vie l’ämmin läbi sovis: ülen on suuri pučči sobua.
|
| 1353 |
Сямозерский
|
диалектные тексты |
бытовой рассказ |
Endine svuad’bo. Rahvas n’evvotah
(Старинная карельская свадьба. Народ поучает)
|
-
A kolme n’edälie on pedrunpäiväh, pedrunpäivü oli kolmampiän, pühänpiän olimmo venčas, n’edälie nel’l’ättü t’anihez.
-
Se on obezatel’n’oi, se roiteh buite kui johäi uuzi elaigu roih el’ettäväkse, toizeh taloih mened ga.
|
| 1354 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Vie lahd’oih näh
(Старинная карельская свадьба. Ещё про дары)
|
-
N’evestä panow käzirivun konečkah, vuarnad ollah seinäl, tiä, a päčil’l’üö on semmoine kočkaine, ribuo pidiä, käzie pühkie, i sih pidäw panna paras käzipaikku muatuškah niškoi, sid muatušku sen ottaw da kabrastaw.
-
Tahnuoh pidi, pidi sinne kiägäh pidi käzipaikku kird’u, štobi ku kird’ad oliz nengoizet ehki hos, hüvät kird’at, kudai on ül’en kird’u käzipaikku.
|
| 1355 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Venčal tulduu
(Старинная карельская свадьба. По возвращении от венца)
|
-
Da ül’en on se hüvä.
-
Piiraidu ei päčil, vai ku d’uvva annetah venčal tulduw, ezmäizikse annetah maiduo, štobi valgieverized rodizih, a sid i mard’ua annetah, štobi ruskied rožad rodizih lapsile, se on primiettü, ennen oli, kui päčil ollah molodoit, annetahe rieskua maiduo, mard’ua.
-
Sid süömized on valmehed se stolal, sid vähäizen päčil olemmo, süömäh da d’uomah.
-
Konzu tullah venčal päi, d’engu on d’öngöi valmis käis, hobd’aine d’engu, nu vai kui tuled ukses päi, dai päčil vai kamahtah.
-
A kui muul pertil ga, sit täwdenäh kai on!
|
| 1356 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Ženihän kois
(Старинная карельская свадьба. В доме жениха)
|
-
Nostah, ei müödäizien dielo ole, matuškan dielo on, muatuškal pidäw nostattua, ukon muamal.
-
Sit kül’ü d’öngöi on l’ämmäs, süvväh da d’uvvah, kül’ü valmistuw dai kül’üh.
-
Sid d’öngöi murgin on se süömine valmis, murginan čottu se süvväh.
|
| 1357 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Lahjat
(Старинная карельская свадьба. Дары)
|
-
A sidi tuli kui Vas’a se, ukko ga, mama sanow: "Ei, Vas’aizeni, nügöi, sanow, minullenni kui svuad’buo luadie da zalogad maksua, ga sid l’ehmü pidäw müvvä, toine tüttärel andua, a kaksi l’ehmiä i on kaikkiedah, sanow.
-
Nügöi, sanow, müöhästüit, nügöi sinul ei roite, kun on tuohus toivotettu, sinne palaw".
-
Kačo äijügo on".
-
"Kaksikümen viizi rubl’ua on, – sanow, – zalogu, vie on viizi rubl’ua täs piäl".
-
Zalogu se obezat’el’noi on maksandu, a piäl d’engoin, niidü perehel ei pie sanua.
|
| 1358 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Kizat
(Старинная карельская свадьба. Танцы (‘игры’))
|
-
Sit velgu maksetah, da sidi kizatah üksikai kai aigu sit, ken vällinäine on, a ken puaroin kel, ga sid istutah lauččoi müö, briha da n’eidine istutah lauččoi müö bes’odois, semmoized bes’odat.
-
Niidü, sidä sluavua ei olluh, što häi on kus tahto pahal tolkul, ei olluh.
|
| 1359 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Sulhaizet
(Старинная карельская свадьба. Сваты)
|
-
Rastavan huondeksel millo on paha miel’ez: en meniz Miikkulal.
-
Ga minä sanon: "N’eidine ku olen ga, kunne tahto ga mennä pidäw, minul on tožo briha, mennä pidäw".
-
A minä, n’evestäd ennen, hn’äginät, šuarittih aitas, šuoriin sie, kui vilu-vilu (rastavan aigah tiättäväine on), villaizet piäl, villaizet puarat piäl panin, šulkuizen paikan piäh.
-
Ihastuksiz on Miikkul se, dumaiččow: "Nügöi svuad’bo roiteh, kuari murei".
-
A rastavas päi on vuasil’jah nedäli.
-
A se on vie rastavan d’älgeh dielo ga, vie venčaiče ei vieristässäh, pappi ei venčäiče.
-
Vieristäh on: vuasil’jah n’edäli da vieristäh viizi päiviä, n’edäliä kaksi vie olla pidäw.
-
Sie zalogua ližättih, viizistostu rubliz on zalogu.
-
Tuldih d’äril’l’eh (ga mamal pidi panna puolet, toizet puolet sie prižmitäh, sigäläizet prižmitäh, što zalogu pidäw ližätä, ližättih, viizistostu rubliz on zalogu).
-
Zalogu on nügöi, ga ei eruo, nikunne ei eruo".
-
Ka mama sanow: "Ka svuad’bon, Vas’aizeni, luajimmo, n’eidinehäi on, sanow (d’o minul oli kaksikümmen kaksi vuottu, kolmaz vuozi), n’eidinehäi on, sanow, pidäw se luadie".
-
"Müöhästüit, Vas’aizeni, nügöi, – sanow, – minulleni on, sanow kaksikümmen viizi rubl’ua zalogu pandu, kaksi l’ehmiä on tahnuas kaikkiedah, sid pidäw l’ehmü müvvä, sanow zalogoiz da sid i svuad’boh, toine l’ehmü andua tüttärel, a minä l’ehmättäh en diä, sanow, pienien kel, lapsien kel.
-
A meil parren ved oli sinä talven, seizojua oli äijü, poštelie on suuri čuppu täwzi nenga oijendettua, rahvaz muatah dai peräčupuz dai, a minä karzinuksel magualen.
-
Minä sanon: "Kui nowzet nügöi, netäs minulleni on paha nosta, ed nowze", – minä sanon.
-
Mama sanow: "Nügöi se sil meni, sanow, nügöi eroitetu on, omah kül’äh annammo!"
-
A ženihü se kui on Kuz’ma Ol’oin ženihü ga, se ei minua voi ottua paginal.
-
A Ofon’an Vas’an kel on d’o zalogu pandu.
-
A pedrumpäivü on pruazn’eikku parahite Lahteh.
-
A mamal päčči lämbiäw päiväl d’o nügöi d’o on Vuoht’ärves päi pruazniekkah menemäh tuldih.
-
D’o on pal’to bokkupertiz dai suuri paikku, vai kui pal’to piäl čökätä da, paikku piäh dai ikkunaz hüppiäizin dai kresloih astuzin.
-
Semoin akkah menimmö, davai čuajua d’uomah rubeimmo, sinne tuli i Kuz’mu heih, minul d’älgeh tuli, što pihal kizatah da, puaroin kel kävel’l’äh sid ga – pedrumpiän on vilu, tuli sinne.
-
Mama ku andaw omah kül’äh, menen omah kül’äh, on vahnu briha, ga anna on".
|
| 1360 |
Сямозерский
|
фольклорные тексты |
заговор, заклинание |
Endine svuad’bo. Hniäzevöi stola
(Старинная карельская свадьба. Князевой стол)
|
-
Vie on süömine se kesken, ei vie loppieta veruo, a toine stola on varustettu, erinomaine stola neččih, orren ual.
-
Hniäzevöi stola on kui se ga, ottajad dai müödäizet, a kos kui stolan tagan seizotah molodoit, ga sid vai kui brihan čuran heimokundu tervehtetäh, a n’eidizen ei, neidizen ei tervehtetä.
-
A ku hniäzevöi stola, ga sit kaikin, sid d’engua pannah sih, sid on stolal torielku, sih d’engua pannah.
-
Ga sit tullah kui, sid l’eibiä sidä nostellah, obrazaine piäl on l’eiväl, leibiä nostellah molodoloin piäl: "Hüviä muččoi, hüviä Vas’ua, hüviä molodoloi!"
-
Da vie suudu annetah, sid mäčkütetäh erähäd i, ženihü nevestäl, a nämät, tervehtäjäd nevestäl dai ženihäl, kudai andaw, net se vähembi annetah rahvaz a, n’evestäl da ženihäl pidäw kui huigiedu nähtä, neidizel, oi ezmäine on huigie se, tervehtüs, tervehtäjes.
-
Venčal l’ähtijes ku šuoritetah villaizih sobih, kel villaized on, libo kel, šulkut, se, šulkuloih ei šuorita kois, a villaizih, villaizih šuoritah kois, meil ku oli venčal ajandu, kačo, virstua kaksitostu, tänne Vuoht’ärveh pidi ajua, ga üksikai kois šuoriimmo müö.
-
Sit kassu on, kačo, n’eidizel ühtel kasal tukat ollah, sit kassu eroitetah nenga, kaksi kassua pl’etitäh, čepču ommeltu ruskiedu kumakkua, kaksi kassua pl’etitäh, čepčü piäh pannah, valmehekse azetetah piäh, sinä vai istu ženihäl üskäs.
-
Sid muut kävväh sih tervehtämäh, kui hniäzevöi stola konzu on se ga, sid müödäizet i ottajat tervehtetäh, da d’engua pannah stolan tuakse (stola on orren ual).
|
