221 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Maria Filatova.
Čoma lahj vepsläižiden täht
|
-
Spektakl’an nimi om ”Kodi iknoil pöudolepäi”.
-
Rahvahaline teatr om vaumičenu sen lujas lühüdas aigas.
-
Kacmata rigoho satuz om tulnu čoma i se tuli mel’he kacujile.
-
Aleksandr Vampilov om tetab venälaine dramaturg.
-
Hänen pjesoiden mödhe om pandud äjad spektakl’ad, om tehtud eskai fi l’mad, miččed oma tetabad äjile – ”Vanhemb vel’l’”, ”Sorzmectuz”.
-
”Kodi iknoil pöudolepäi” om lühüd komedii armastusen polhe.
-
Istorii om ani üks’kerdaine.
-
Spektakl’as vändab hor (sen roliš oma Vadim Malinin, Dmitrii Ivanov, Ksenia Šir’akina, Anni Kondrakova, Lada Karpova) da päroliš om kaks’ akt’orad – Aleksandra Aniskina da Andrei Gorškov.
-
Aleksandra sanub: ”Om znamasišt, miše nece om Vampilovan pjes.
-
Hän om Irkutskan agjaspäi, vepsläižed ende eliba sigä.
-
Sigä eskai hänen familii sanutas toinevuiččikš – siš om paineg a-kirjaimehe sanutas: ”VAmpilov”.
-
Spektakl’an ohjandai om Petroskoin tetaban teatran päohjandai Snežana Saveljeva.
-
Snežana sanub: ”Spektakl’as om äi pajoid, muzikad, om vepsläižid karguid-ki.
-
Ned om vajehtadud.
-
Spektakl’ vepsän kelel om tehtud Rahvahaližen da regionaližen politikan ministerstvan da Vepsän kul’tursebran tugele, federaližen subsidij an mödhe, mitte tugedab Venäman Pohjoižen, Sibirin da Edahaižen Päivnouzman igähižid da vähäluguižid rahvahid.
|
222 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
детский фольклор |
Pakaine ja jäniš
|
-
Jänišaine turub luntme da pagižeb:
– Jänišale om läm’!
-
Pakaine surduškanzi, meletab: ”Mitte vägekaz om jäniš!”.
-
A jänišale om üks’kaik!
|
223 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Maria Filatova.
Čoma vepsän ma. Päžar'
|
-
Om Vologdan agjas čoma vepsläine der’oun – Päžar’.
-
Necen der’ounan päbohatuz om rahvaz.
-
Lauk ajelese tänna kaks’ kerdad nedališ, om tägä počt-ki, radab kirjišt.
-
Todeks sanuda, siš om midä kacta!
-
Muzejas om koume honust enččiden kaluidenke.
-
Erazvuiččed püdused, kodikalud, astjad, sädod da sapkaižed – muzejas om todeks bohat kollekcii.
|
224 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Jevgenia Sinickaja.
Kadonu bošak
|
-
Ukod eskai ahkahtiba čududeldes:
– Kacu-ške, kus om meiden kadonu bošak!
|
225 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Kodirandan čomuz’ fotoiš
|
-
Etnostudii om ičeladuine etnokeskuz, mitte abutab kehitoitta vepsän kirjkel’t da kaita pohjoižvepsän paginad, a mugažo rahvahan kul’turad da istorijad, vahvištoitta kosketusid erazvuiččiden sugupol’viden ristituiden keskes.
-
Om äi mugomid ristituid, kudambad navediba tehta fotoid.
-
Kalages om muga äi čomid sijoid, miččed oma läheližed südäimele, hüvid ristituid, vanhoid pertid...
-
Mitte om čoma meiden vepsän ma!
-
Suren radon satusen om foto-ozuteluz Šoutjärven muzejas, kus voib nägištada parahimid Igor’ Podgornijan da Kalagen openikoiden fotoid vepsläižes kodiröunas.
|
226 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Švecova Darja .
Hüvä ozutez norištole
|
-
Svetlana Gotič om hüvä ozutez norištole, kut pidab armastada kodiröunad, ičeze rahvast da kel’t.
-
Nügüd’ Svetlana Gotič om Kalagen školan da päivkodin pämez’.
-
Nece om lujas vastusenpidäi da tärged rad, mittušt Svetlana tegeb surel armastusel da tahtol.
-
Nadežda Anatoljevna om südäimeline, laskav opendai.
-
azjtego om lujas tarbhaine vepsläižiden täht, ved’ sil lapsed voiba ozutada ičeze vepsän kelen mahtoid, pagišta toine toiženke da ezineda scenal.
-
Kaik hänen rad om omištadud sihe, miše heraštoitta lapsil armastust kodikel’he da libutada tahtod opeta sidä edemba¦-ki.
|
227 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Švecova Darja .
Südäimeline da laskav opendai
|
-
Nadežda Anatoljevna Petrova om üks’ ezmäižiš opendajišpäi, ken tuli radmaha Suomalaiž-ugrilaižehe školha.
-
Opendajan rad kaiken aigan om lujas tärged da tarbhaine azj meiden elos.
-
Nadežda Anatoljevna om südäimeline, laskav opendai.
|
228 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Maria Košeleva.
Vepsän man vägi
|
-
Meiden lugendlehteses mö olem jo kirjutanuded Etnografižiden fil’moiden ciklan polhe, miččen nimi om ”Vepsän man vägi”.
-
Neniden fil’moiden erigoičuz om siš, miše ned oma täuttud erazvuiččil tedoil.
-
Kactes fil’moid ristit voib sada uzid tedoid, el’geta, tedištada, kut kehitoitihe mitte-se azj, midä om kaičenus nügüdehesai, a midä jäi jo endevanhaze aigaha...
-
Prezentacijale tuliba kaik vepsläižed aktivistad, fil’man tegijad da ühtnikad, školiden da universitetan openikad – ned, kelle om melentartušt vepsän kel’ da kul’tur.
-
Nügüdläižes aigas, konz om lujas äi erazvuittušt informacijad, om lujas tärged, miše fil’mad oližiba lühüdad da niiš oližiba kaik tarbhaižed tedod.
-
Ciklan erigoičuz om siš, miše kaikutte fil’m zavodiše ühtejiččikš.
-
Muga tehtihe sen täht, miše kacui voiži zavodida kacta mittušt taht fil’mad da el’geta, min polhe kogonaine cikl om.
-
Se om mugoine lujas čoma voimuz tedištada vepsläižiden polhe, heiden elos, veroiš, tradicijoiš, kut hö eliba ende i midä tegiba.
-
Minä meletan, miše ristituile tarbiž teta necen rahvahan polhe, mitte čoma, melentartuine, eskai čudokaz se om!”.
-
Darja Švecova: ”Vepsän man vägi”-fil’moiden cikl om ani sur’ Vepsän kul’tursebran ühtnikoden satuz.
-
Sikš fil’moiden ozutandale tuli äi rahvast: tedomehed, opendajad, lapsed da kaik, kelle om mel’he midäse tedištada vepsläižiden polhe.
-
Om hüvä, miše fil’mad oma vepsän kelel.
|
229 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты, переключение кодов |
|
Miše tehta azj hüvin, pidab opetas lopmata
|
-
sai pauklahjan XII Kaiken Venäman žurnalistoiden konkursal, miččen nimi om ”Многоликая Россия”.
-
Sid’ mindai kuctihe tänna, sanutihe, miše om joudai radsija rahvahaližes toimištos.
-
El’genzin sid’-žo, miše nece om vastusenpidäi rad.
-
No sen-žo aigan se om lujas melentartuine rad.
-
Nece om äipoline rad, kus sinä void ei vaiše kävutoitta ičeiž mahtoid, no kaiken aigan opendatoi uzihe azjoihe.
-
Ližaks, se om sädai rad.
-
– Paiči sidä, se om sidotud vepsän kel’he.
-
Meletan, se om lujas tärged sinun täht.
-
– Mi om kaikid jügedamb sinun rados?
-
– Ku pagišta meiden toimišton rados, ka om jüged löuta ristituid, kudambad pagižižiba vepsän kelel da voižiba starinoita erazvuiččile temoile vepsäks.
-
– Voin sanuda, miše minun teleozutesiden temad om röunatadud vähäižen.
-
Kut minä meletan, kaiken da kaikile om melentartušt kulištada ristitun elon istorijad.
-
Navedin starinoita ristitun elon polhe, mitte hänel om taba, miččen oli hänen elote, mitte om hänen elooza.
-
Meiden toimištol om lujas äi teleozutesiden cikloid, miččed mäneba toižil-ki kelil.
-
Lujas mel’he minei om ”Fiksu-muksu”-programm lapsile.
-
Nece oli lujas sur’ rad, rata lapsidenke om jügedahk.
-
Om sel’ged, miše ajelid kaikihe Änižjärven rajonan külihe.
-
Sigä om vaiše mec.
-
No om tehut, mittuštme voib ajada sinna.
-
Suvivepsläižid om jänu vähemba, mi toižid.
-
A vepsläižid, kudambad voižiba pagišta suvivepsän paginal, om völ vähemb.
-
– V’ačeslav eläb Tihvinas, no hänen kodima om Maigär’.
-
V’ačeslav om lujas melentartuine mez’.
-
Hänel om kova taba, hän pidäb ičeze sanad, hän kaiken tegeb mittušt taht radod lophusai, i päazjan – hän navedib kodimad.
-
Nece kollektiv om mel’he äjile vepsläižile.
-
– Venäks fil’man nimi om ”Нет такой национальности – вепс”.
-
Kut se om sündnu?
-
– Fil’man nimi om sündnu muga.
-
V’ačeslavan sused Ivan Stepanovič starinoiči, konz armijas hän sanui, miše hän om vepsläine, hänele anttihe vastust, miše ei ole mugošt rahvast.
-
Miše el’geta, mikš om anttud mugoine nimi, pidab kacta fil’m.
-
– Fil’man ohjandajan om Julia Potahina.
-
Mitte se om?
-
– Nece om sur’ konkurs, mitte ühtenzoitab ei vaiše TV-radnikoid, sihe ühtneba i lehtmehed, i radiotoimitajad erazvuiččiš Venäman agjoišpäi.
-
Nominacijal, miččes mö vägestimoiš, om ”Teleprojekt”-nimi.
-
Sanutihe, om hüvä, miše olem kaičenuded fil’mas vepsän paginad.
-
Minai om jo uz’ idei, no se om vaiše päs.
-
Nece om pit’k rad, sinä meletad, kut sidä tehta, keda kucta sen tegemižehe, midä sinna panda...
-
Idei sündui völ kevädel, om jo tulnu sügüz’, a minä kaiken aigan meletan, kut sidä voiži čomemba tehta.
|
230 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Irina Sotnikova.
Vepsläižile baboile omištadud eht
|
-
Täl kerdal neciš čomas sijas kerazihe vepsläižed i toižed adivod, kelle om melentartušt vepsän kul’tur.
-
I nece om sel’ged, ved’ nece oli heiden ezmäine ezituz scenal.
-
Nägub, miše norile om mel’he mugoine openduzmaht vepsän kel’he.
-
Meletan, miše kel’teatr om hüvä idei i voimuz, miše pagišta kodikelel, tundištadas rahvahan kul’turanke, mel’dütoitta norištod vepsän kelen opendamižes.
-
Nece eht ozuti, miše vepsän kel’ i kul’tur eläba, vepsläižiden keskes om äi lahjakahid ristituid, noril om taht opeta vepsän kel’t.
|