| 31 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Valentina Pivnenko
(Валентина Пивненко)
|
-
Ühtes toižidenke tugezi Aleksandr Ruckovad, sikš ku hän om Boris Jel'cinan opponent, no jäl'ghe redukun voden 1993 azjtegoid Pivnenko enamba ei tugedand Ruckovad.
-
A 14.semendkud vodel 1998 ezmäižel ištundal hän oli valitud Ezitajiden palatan pämeheks.
-
Vilukus vodel 2000 hän tegihe Vladimir Putinan ezitajaks prezidentan kompanijas, semendkus vodel 2000 tegihe "Jedinstvo"-partijan politsovetan ühtnikaks, möhemba se vajehtihe "Jedinaja Rossia"-partijaks.
|
| 32 |
Младописьменный вепсский
|
художественные тексты |
повесть |
Nina Zaiceva.
Minun vepsläine oza
(Мое вепсское счастье)
|
-
Ka pagiži-ki hän vepsäks mindai tagut.
-
No konz hän homaiči, miše minä mahtan jo ei vaiše el’geta, no pagišta-ki venäks, ka pagižeškanzi enamba venäks.
-
Tatad kodiš ei olend, hän oli jo radol.
-
Nece paimen ozuti emägile, miše hän zavodi jo kogota lehmid stadha i pigai veb niid omaluižele.
-
Hän ezmäi laskihe-ki karzinaha, meleti, miše midä-se ehtib tehta, kuni minä vändan.
-
Hän zavodi valita kartohkoid.
-
Hän necen jäl’ghe ištui ehtoil stolan taga, kuti openik, tatoi saneli hänele tarbhaižid sanoid, a mamoi kirjuti niid lehtikoho.
-
Se oli kuti hänen kucund-sana, konz hän pagiži midä-se toižile.
-
A nene vepsän kelen urokad toiba mamale ližad, hän kaiken nügüd’ el’genzi,
-
no konz pagiži, ka hän kut-se hečkuti kelel, kuti lapsidenke vätes pagiži, miše nahodida heihe vändos.
-
Eraz prihaine, hubin pagižijoišpäi venäks da völ mugoine pirpitušk, ei mahtand ištta ühtel sijal tünäs i kundelta, konz hänel küzutihe, keda hänen kodiš om kodiživatoišpäi, ka hän vähäižen meletahti i muga boikas sanui venäks: "deduška i babuška – domašnije životnije".
-
Hän kacuhti sel’grodan snimkale i sanui:
– Vera Ivanovna, sinä oled kuti tedomez’, kabinetas radad, a sinun sel’g om kuti kormadajan sel’g, kudamb kandiši äi surid jüguid.
-
Hän ei olend mugoine mez’, ken ozutab taban pehmdut.
-
Hän oli vähäšt noremb mindai, no hän sid’-žo tariči minei:
– Lähtkam jogennoks!
-
Sikš hän hökkähtui-ki veda mindai tänna školha.
-
Minä kulištin, kut ehtal baboi sanui Liza-tädile:
– En el’genda Polinad, mikš hän läksi sinna mehele, neniden čuharidennnoks.
-
Mišpäi hän oti, miše minä olen lašk?
-
Hän oli noremb mindai, no tegi ičeze pätusid.
-
Hänen urokad lopihe aigemba, no hän varasti mindai školanno,
-
i küzui, mikš hän ei mänend kodihe.
-
Hän oli mugoine, kut meil sanutas – prostad kät prihaine, i kaiken starinoiči Anna Ivanovnale.
-
Hän eli lähemba školannoks, ani külän keskes.
-
Hän eli üksnäze, nikonz eskai ei sönd minuta,
-
Kerdan, muštan, hän lämbiti kül’betin.
-
Nece oli tal’ven aigan, i hän rigehti kül’betin "saubata", kut meil pagištas, katta savusaupken, miše enamba lämäd oliži.
-
Hän völ midä-se paštoi
-
No hänen poig Kol’a kaikeks igäks mäni minun südäimehe, mugoine pehmedsüdäimeline hän oli.
-
Kut hän kazvoi mugoižeks neciš kanzas?
-
Voib olda, hän oli-ki tathaze.
-
Voib olda, Anisja-baboile oli žal’ ičeze Polina-tütärt, miše hän ajoi edahan, verazkeližele külähä,
-
Voib olda, hänel oli mugoine tundmuz, miše hän kuti kadoti ičeze vanhemban tütren, hänel eli mitte-se must kadeh, miše Polina mikš-se völ armastab mindai, verast neičukašt.
-
Iče hän Al’anke i Vetanke läksi Tal’oi-tädinnoks adivoihe.
-
Voib olda, kävum sinna, hän kucui mindai-ki adivoihe.
-
Vetaine hot’ oli noremb sizar, kudele vodele noremb mindai, no hän oli mugoine holev, mugoine el’gendai neičukaine.
-
Hän el’genzi, miš om azj, ei magadand, varasti homendest, miše nevoda meile mända aitaižehe.
-
Hän nouzli päčile i venui sigä, sikš ku nece oli üksjaine tün’ sija, kus voi völ saubatas uudimel.
-
A hän om mugoine laihaine, mugoine pičukaine, a vädrad oma jügedad!
-
Hän rigehtiden läksi kengid tomha.
-
Konz hän toi nene kengäd, mugoižed čomaižed, mustaižed, uziden vuiččed,
-
Hän kaiken voiki, konz muštho tuleskeli minun Lena-mamoi.
-
Minä olin völ videndes klassas, a hän pidi jo hol’t minus.
-
Konz tarbiž ajada školha, ka hän tuleskeli minun pertinnoks, abuti kantta šauguižen sömänke.
|
| 33 |
Младописьменный вепсский
|
диалектные тексты, художественные тексты |
повесть |
Nina Zaiceva.
Minun vepsläine oza
(Мое вепсское счастье)
|
-
Sid’, konz nece kartohkpudr ruskištui pälpäi i tehlihe sen päle mugoine kerthut, hän heitli sidä päčišpäi i sid’-žo stolale.
-
Ka zavodim söda-ki, konz tatoin kädes oli luzik, i hän ezmäine otli midä-se astjaspäi.
-
Ved’ hän oli mugoine kovatabaine partiiühtnik!
-
Hän ved’ kaiken tezi.
-
Hän nägi kaikid: kül’betiš – kül’bet’ižandan, karzinas – karzinižandan, vedes vedehižen.
-
Hän äi kerdoid minei tošteli:
– Kacu, raukaine, mec om eläb olii, se kaiken nägeb i kaiken kuleb.
-
Pahust’ paha, mäne maha neciš Natoi-neiččes, eliži hän enččikš.
-
I hän midä-se völ valoi jaugale.
-
Hän muga tarkas kacuhti ani minun sil’mihe i sanui:
– Ei pida muite nenid sanoid kandišta i pagišta.
-
Hän midä-se vähäšt jäi tagaze, a minä polhe čokaižimoi kacuhtamha, ei-ik sid’ mustikašt ole.
-
Minun päs pärui, miše hän tundeb mecas kaikuččen pun i penshaižen, kaikuččen tehuden i muražmäton.
-
Kaikile hän sanui tervhensanoid, siliti puiden tüvid, pakiči mecižandoil marjoid vai babukoid.
-
A minä küzelin kaikes baboil, i hän andoi vastusid surel tahtol.
-
Ku oliži rindal sinun Boris-däd’, ka hän, voib olda, enamban tedaiži.
-
Hän sab kaloid, iče puhtastab, tegeb kaik azjad.
-
Hän eli üksnäze,
-
Konz hän astui külädme järvudele ong’ ougal, ka lapsed joksiba hänen taga čududeldes,
|
| 34 |
Младописьменный вепсский
|
художественные тексты |
повесть |
Nina Zaiceva.
Minun vepsläine oza
(Мое вепсское счастье)
|
-
A voib olda, oli hänes mitte-se tundmatoi vägi, mittušt hän mahtoi čomin i tarkas kävutoitta.
-
– A toižen kerdan, konz tulin baboinnoks, hän kohenzi dedoin mustad štanad.
-
Hän ombli vauktoil nitil.
-
Se om hüvä azj, miše necen kaiken hän iče minei tegeb.
-
Voib olda, hän sanui Svetan sijas Veta,
-
Hän oli sinun Tal’oi-ristimaman sizar i minun tütär.
-
– Hän oli ani čoma neižne, školan opendai.
-
No hän koli jo kuz’ vot tagaze.
-
Konz hän koli, tataiž jäi sinunke, ani penenke.
-
– No hän, kacu, openzi kel’t, pagižeb.
-
Naku tataiž kirjuti-ki hänele sanoid bumagale, a hän openzi.
-
Toižed venänikad, ked oma meiden küläs, ani ei el’gekoi-ki vepsäks, a hän jo pagižeb.
-
Hän tahtoi el’geta sindai.
-
Ei, hän om hüvä.
-
Hän armastab mindai mugažo, kut Al’ad i Vetad.
-
– Ka, hän sanui, miše minun maman nimi om Lena.
-
Hän pidi hol’t kaikes kodiš.
-
Sinä oled penikaine, joksended hänen taga, kut hän starinoiči, pidätoi hänen štanoiš, varaidad pästta-ki.
-
Tataiž starinoiči, miše kaikutte päiv zavodihe sišpäi, miše sinä küzelid, kus mamoi om, konz hän tuleb.
-
Nu hän päti-ki mindai kozita, Bereg-küläspäi.
-
Hän starinoiči kaiken.
-
Hän pördihe!
-
Hän om ihastusiš!"
-
Hän tundeb sindai, sinun nimen.
-
Hän ei ole armotoi!
-
I minä nägin, miše hän midä-se kuti starinoiči mamale:
– Kacu-ške, Lenaine, mitte sur’ tütär-se kazvoi jo sinai.
-
– Baboi, jose hän mas eläb völ om?
-
Kut hän abutab?
-
Nece konz hän koli, pandihe.
-
Uskon, miše hän nägeb kaiken.
-
Nägeb, miše sinä kosketid seibast, ka hän tundišti, miše sinai om mitte-se azj hänele.
-
Voib olda, hän uniš sinei sanub kaiken.
-
Minä en tedand, mitte hänen mod oli, kut hän kacui, kut käveli, kut siliti minun päd...
-
Sigä om sinun Lena-mamoi, hän abutab!"
-
Minä tozi-ki kaiken elon olen rižanu, miše hän pidäb minus hol’t.
-
Hän varasti last i ei voind sündutada.
-
Baboi möhemba minei starinoiči, miše hän käveli noidumaha Sima-tädinnoks.
-
Hän äjile abuti.
-
Enamban kaiked, hän abuti löuta segoinuzid kodiživatoid: lehmid, härgid, eskai heboid.
-
Hän oli hüvä tedai, i händast armastadihe küläs.
|
| 35 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Heini Rostkova.
Valitas parahimad
|
-
Parahimaks lapsiden keskes tegihe Natoi Lebedeva: hän sai enamba balloid.
|
| 36 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Mirun homendez
(Утро мира )
|
-
Saldatad oma kolmatomad, i kus oma heiden kaumad, Kavkazal vai läz Al’pad-mäged, kaikutte siričimänii kumardab pän heiden edes: heiden abul hän eläb nügüd’.
|
| 37 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
“Kuna neglaine, sinna i nitiine”
|
-
Valentina Rogozinad tundeba äjad vepsläižed – hän om runoilii da meiden rahvahan kul’turan tedai.
-
Hän jagoihe meidenke ičeze muštlotesil laps’aigan polhe da starinoiči ičeze mamas i tatas.
-
Jäl’ges hän zavodi rata počtal".
-
Hän lopi elektromont’oran kursad da löuzi radon.
-
Kut-se noriden mehiden besedal, mitte oli klubas, hän homaiči Kapitolinad.
-
Hänel oli tehtud äi käzipaikoid, hän hüvin ombli i poimi.
-
Käzipaikoid hän riputeli seinihe.
-
Erašti vihmui, hän oli märgiš sobiš.
-
No hän tuli kaiken muhunke.
-
Ezmäine, min tegim, – minä saimoi hänele sel’gäha, i hän vedi mindai, kuti hebo, kaiked pertidme.
-
Valentina sanub: "Konz minun poigale sanutihe, miše kaik nene pertid meiden dedoi sauvoi iče da völ mugoižes lühüdas aigas, ka hän ei voind uskta.
-
Hän lugi venäks, mö el’genzim, a ku mitte-ni sana oli tundmatoi, ka meile sanutihe, mi nece om.
-
Hän oli keskmäine laps’.
-
No hän radoi mecas, i sigä erased mužikad joiba i pipkutiba.
-
Konz hän oli vactunu Gal’aha, hän sanui, miše ei voi tirpta necidä hajud pertiš i miše oliži hüvä, ku tat taciži necidä azjad.
-
Ei pidand sanuda nimidä – hän kaiken el’genzi.
-
Valentina starinoičeb, miše konz tatoi lähteb randale, ka kaiken aigan hän tob mamale änikoid sinnapäi.
|
| 38 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Aleksejeva Maria .
Hän openzi mindai pagižmaha vepsäks
|
-
Hän vändi minunke laukaha, söti mindai keitosel, mö ühtes pirdim, lugim kirjoid…
|
| 39 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Galina Baburova.
Aktivistad popul’arizoitaba vepsläšt kul’turad Petroskoiš
|
-
Kut hän sanui, laps’aigal Alevtina oli hänen täht kut mam, a norudes – kut podrušk.
-
Hän kommentoi Alevtina Andrejevan fotoid da mugažo starinoiči äi melentartušt runoilijan elospäi.
-
Vastusen lopus "Periodikan" radnik Margarita Kemppainen starinoiči tätüižiš, miččile hän ombleb Karjalan igähižiden rahvahiden sädod.
|
| 40 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Heini Rostkova.
Kalages mäniba tradicionaližed suks’voibištelendad A. Lisicinan muštho
|
-
Mindai-ki hän mel’dütoiti neche azjaha.
|
