| 631 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Valentina Lebedeva.
Jäl’gidentedai
|
-
Kaikes meclonduses nägui, miše tal’vele pigai tuleb lop: lumel venuiba süväd sinižed kuvad, kuziden ladvad kacuiba oiktas taivahaze i libuteliba päiväižennoks kaikuččen ičeze neglaižen, lepišt mustišti täudunuzil sirguižil, a koivun tüved vaugištiba enamba lunt.
|
| 632 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
детский фольклор |
Kut üks’ priha openzi kovas carid
|
-
Kucui hän ičeze slugid i sanub:
– Konz homen nece priha möst zavodib starinoita, tö kaik tulgat kundelmaha, i hot’ midä hän sanub, tö vastha kidastagat: ”Mö necen kulim, kulim!”
-
Car’ käski ičeze kaznačejid ladida kuldad prihale.
|
| 633 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Maria Mironova.
Midä keväz’ tegeb!
|
-
A tedr ei meleta-ki peittas: sennoks emätedrad lendaba mecröunale, i se niiden edes ičeze čomut ozutab, heledal änel burbutab.
-
– Nacein tusttud ičeze pezad?
|
| 634 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Rostislav Mošnikov.
Raštvoiden tähtaz
|
-
Jäl’ges Ut vot, ani edel Raštvoid, Neglik kucui ičeze sebranikoid Kondjašt da Janišanpoigašt adivoihe jomha čajud.
-
Janišanpoigaine tüništui, Kondjaine oti ičeze čaškan čajunke, i hö udes zavodiba kacta toine toiženke vändajihe tähthažihe, miččed hoštatiba mustal ösijapäluižel.
-
Hö ühtes ištuiba iknanno, ei voinugoi ani kubahtada mugoižes čomudespäi, i kacuiba, kut hoštai čokim jätab ičeze jäl’ghe hobedakahan pit’kän händan ötaivhal.
-
Sebranikad zavodiba meletada siš, kut voib abutada tähthaižele udes libuda kosmosaha, miše edemba jatkata ičeze matkad.
-
Muga se lendi edahan, jättes ičeze jäl’ghe hoštajan hobedakahan jäl’gen ötaivhal.
|
| 635 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Nadežda Petrova.
Petroskoin suomalaiž-ugrilaižele školale täudub 20 vot
|
-
Hö most vasttasoiš ičeze sebranikoidenke da opendajidenke.
-
Hö peziba iknoid, krasiba ičeze klassoid da völ puhtastiba školan karzinan.
-
Meiden opendajad navediba ližata ičeze radmahtoid.
-
Karjalaižile da vepsläižile pidab muštta ned sanad, kudambad kirjuti ičeze runos vepsläine runoilii Viktor Jeršov ”Ala kadota jurid, ala unohta kel’t”.
|
| 636 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Svetlana Jeršova.
Penes küläs radab muzei
|
-
Vanhembad ristitud johtutaba endišt elod küläs, ičeze baboid da dedoid.
-
Hän starinoiči ajeluses i ozuti ičeze ezmäižen kirjan.
-
Valentina starinoiči tulnuzile kurbalaižile ičeze polhe, kut hän kazvoi mamazenke i babazenke kodiküläs Mäggärves, midä mäni hänele muštho, a jäl’ges kuvazi hänen kirjutesiš.
-
Vera Vasiljevna ozuti necen kirjan, lugi ičeze runoid, sanutesid, pajati pajoid.
|
| 637 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Larisa Smolina, Maria Filatova.
Lämäd da südäimeližed vastused Pondal-küläs
|
-
Pondlal om ičeze lauk, medpunkt, počt, časoun’, čoma Vepsän kul’turan muzei.
-
Pondlal ei ole verhid, kaik pagištas vaiše ičeze kelel.
-
Anna Baranova, Slabad-külän eläi, muloi praznuiči ičeze 80-voččen jubilejan.
-
Maria Jegorovna tedab ičeze radon vällid da vahvoid polid paremba kaikid.
-
Ved’ Marina Jaševa lujas navedib ičeze radod.
-
Hüvä om, miše Pondlal om ičeze medpunkt da lekar’, kudamb hüvin tetab kaikid eläjid.
-
A konz zavodihe ”sovetskii aig” i ei olend mil maksta lämoiš, haugoiš da arendas, Galina Pavlovna oti počtan ičeze pert’he.
-
Ved’ ken konz-se läksi radole edahaks, lujas tusttub ičeze kodimad.
-
Vera Mednikova kaikel hengel navedib ičeze kodiröunad.
-
Hän mahtab tehta kaik sijad ičeze käzil.
-
Tahtoim sanuda sur’ spasib meiden emägale Nadežda Mednikovale, kudamb koume päiväd holdui meiš, kut ičeze lapsiš.
|
| 638 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Nina Zaiceva, Ulriikka Puura, Heini Karjalainen, Riho Grünthal.
ELDIA – oppindprojektan tegonsatuz
|
-
Projektan materialan keradandaha ühtniba äjad vepsläižed: Natalja Anhimova, Ol’ga Mironova, Ol’ga Žukova, Svetlana Pas’ukova, Svetlana Pl’uhina, L’udmila Aleksejevna, Nina Zaiceva, äjad ristitud külišpäi avaižiba ičeze südäimed küzujiden täht vilul 2011.
-
Kulugendlehtez ičeze nomeras painab nügüd’ tedoid, miččid sadihe ELDIA-prijektan abul, i nene tedod om oigetud vepsän kelen elon eläbzumižehe i pidendaha.
-
Anketas vepsläižiden täht oli küzundoid mugomiš azjoiš:
- persontedoid (igä, sündundtaho, openduz, professii);
- kut i kus vepsän kel’ om opetud vepsän venän keled, miččel kelel vastusid andai pagižeb kanzas i heimolaižidenke;
- kelenmaht (kut vepsän, venän, anglian i toižid kelid kävutab vastusid andai ristit ičeze elos, oz.
-
Enamb 65-voččes gruppas läz pol’t pagižeba vepsäks ičeze lapsidenke, no 50–65-voččišpäi vaiše läz kaikutte kümnenz’ mez’ pagiži vepsän kelel lapsidenke.
-
Gruppas 30–49 vot vähäižen suremb grupp pagiži ičeze lapsidenke vepsäks.
-
No erased vastusid andajad ičeze lapsile ei abutanugoi vepsän kelen kävutandas: 59,5% sanui, miše hö ei pangoi väged kävutamha i opendamha lapsid pagišta vepsäks.
-
Vepsläižed vastusid andajad pozitivišesti kacuba ičeze rahvahaze, konz küzutihe, om-ik kebn tundištadas vepsläiženke, löuta sebranikoid, tehta ühthišt radod, olda ühtes joudajal aigal.
-
Oppindoblastiden keskes om eroid: parembad lugud barometras oma taht’- oblastiš, miččed ozutaba vepsläižiden tahtod kävutada ičeze kel’t, mugažo kacundad i tundmusid necen polhe.
-
Nügüd’ suremb grupp vepsläižiš kazvatajišpäi pagižeb ičeze lapsidenke vaiše venäks.
-
Suremb pala kävutab vaiše venäkel’t mugažo vellidenke, sizaridenke i ičeze akanke vai mužikanke.
-
Vepsläižed kacuba ičeze kel’he i sel pagižijoihe pozitivišesti, no suremb pala ei usko, miše vepsän kelen olod parembzuba tulijas aigas.
-
Siš voiba hüvin abutada kel’pezad, ei sured gruppad, kus lapsed i opendajad pagižeba ičeze keskes vepsän kelel.
-
Biznesmehile voiži nevoda tehmaha Venäman öbokan brendan, kirjutades vepsän vai karjalan keles ičeze internetsaitoil vai bukletoiš.
|
| 639 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Marina Ginijatullina.
Puhuda ühthe hil’heVepsän kul’tursebrale – 25 vot
|
-
Vepsän kul’tursebr ičeze radon augotišes om tehnu mugoižid päprioritetoid, kut kul’turan, kirjamišton i kelen udessündutand, kus päsijal om olnu škol, tugen ecind, ezmäi kaiked vepsän rahvahan etnižiden elotahoiden täht; erazvuiččiden zakonoiden kävutand, miččed abutaižibaba kaita vepsän rahvahan kel’t i kul’turad.
-
Tahtoižin johtutada, miččid znamasižid da tarbhaižid azjoid Vepsän kul’tursebr tegi kahteskümnes vides vodes ičeze rahvahan da kelen hüvüdeks.
-
Edel sidä Anatolii Petuhov da Vasilii Pul’kin kirjutiba ičeze literaturižid starinoid vaiše venäks.
-
Ičeze aigan, 2003.
-
Vepsläine tedomez’, eposan tegii Nina Zaiceva eziti ičeze suomen keližen eposan versijan necil vastusel.
|
| 640 |
Младописьменный вепсский
|
публицистические тексты |
|
Jevgenija Kokorina.
Parahim nevoi, sebranik, ristit mirus
|
-
Muga nece neičukaine mäni elodme lahjoiten ristituile ičeze lämäd.
-
I tarbiž sanuda hänele ”sur’ spasib”, spasib siš, miše kaiči kel’t ičeze kanzas I openzi navet’t’a sidä.
-
Tägä hän vastsi ičeze mužikan, läksi mehele i jäi tännä elämaha, ičeze kodikülän rindal.
-
Emäg lujas navedi ičeze živatad.
-
Ičeze lapsid Ol’gal om vaiše kaks’, poig da tütär.
|
