Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Mekhed, Ludmila. Ekologini starina
Mekhed, Ludmila
Ekologini starina
Karelian Proper
New written karelian
Kešäpäivänä jänis
piätti kävellä jokeh šuaten .Hiän hyppi meččäpolkuo myöten ta murmetti :
– Niin on paha šiivo mečäššä !Voipi kaikki käpälät katata !
Puušta kirposi käpy ta jänis pöläštyön hypähti .
– Prosti milma , jänöni !
Mie šattumalta kirvotin kävyn , piipitti orava .
– Tietyšti prostin , orava .
Ka kačo šie , kuin äijän ruhkua on mečäššä : purkit ta muovipullot , puššit ta rataškumit .
– Jänöni , a tien vierellä on šuuri tukku kertakäytösie ašteita ta äšen puijen okšilla puitto liput riputah kertakäytöset nuamijot .
Nävitkö šie ?
– En ole vielä nähnyn .
Meitä vuottau šuuri hätä .Muapallo ei keššä šitä , vet ruhkien hajuomini keštäy vuosišatoja , šano jänis ta jatko matkuah jokeh šuaten .
Puun siiričči lenti varis ta lujaiänisešti kruaku :
– Hätä tuli !Jovešša kalat uijah mara ylöšpäin .Kuoltih kalat !Karr-karr !
– Oh-hoh !
Niin ni kaikki meččäelukat kuollah .Koko mua on täyši muovie .Šanotah , jotta veješšäki löyvettih polietilenin mikrokappalehie , kauhistu orava .
Nurmella tuli kontie ta kyšy mitä tapahtu .
– Mikko , varis toi pahan viessin , jotta jovešša kuoltih kalat .
Joven rannat on limauvuttu , a veješšä uijah pullot ta ruhkat .
– Mie lähen jovella ta iče kačon , šurullisešti šano kontie .
Kontie läksi joven šuuntah ta orava hyppi hänen jäleššä .Joven luona hyö tavattih jäniksen , kumpani šeiso rannalla ta itki .
– Kala-raukat niin tahottih elyä , ka ekologija on kokonah rikottu .
Vesi on muvakaš , likani ta haisuu .
– Pitäy kaikki šiivota , kovašti šano kontie .
– Huomena tulou supotniekka !
Keräyvymmä aikaseh huomenekšella ta korjuamma kaikki ruhkat .
Varis kerto supotniekašta kaikilla elukoilla ta huomenekšella joven rantah tultih hirvi , repo , jänis , orava , kontie , hukka ta ilveš .
– Talkotöijen aikana meijän pitäy šiivota joven ranta ruhkašta , vapauttua puijen okšat puššiloista ta nuamijoista , korjata veještä rataškumit , purkit ta toiset romut .
Ruatuo on äijän , niin jotta heti alotamma , komenti kontie .
Orava ta varis puhissettih ruhkašta puijen okšat .Kontie ta hirvi kekšillä vejettih roškat veještä .Repo , jänis , hukka ta ilveš korjattih ruhkat šuurih šäkkilöih .Varpuset ta tijaset šivottih šäkkijä .Šiitä elukat lat’attih kaikki šäkit yhteh tukkuh ta tuli šuuri vuara .
Konša työ oli lopetettu , elukat istuuvvuttih rannalla ta ruvettih ajattelomah kunne viijä ruhkat .Hyö piätettih šoittua ruhkatehtahah , jotta tehtahan ruatajat vietäis roškat autoloilla ta luajittais romušta uušie hyvie esinehie .
– Pitäy ašettua tauluja : "Jätät ruhkat – šuat šakko !", ehotti repo .
– Pitäy antua turistiloilla muistilistat mitein käyttäytyö joven rannalla , šano hirvi .
– Kaikki ehotukšet ollah hyvät , niin ni ruamma !
Vet myö tykkyämmä meijän meččyä ta jokie , ta tahomma elyä šiivošša , korošti kontie .
– Kaččuot , kuin kaunis tuaš on joven ranta .
Toivottavašti , vesi tuaš tulou puhtahakši ta šiinä tuaš ruvetah elämäh kalat , toivo hukka .
– Još myö rupiemma tykkyämäh luontuo ta pitämäh huolta šiitä , ni še antau meilä äijän iluo , kaunehie kukkie , marjua ta šientä , hyövyllisie heinie , šano viisaš kontie .
Šäilytä luontuo , miun hyvä yštävä !
Ekologini starina
Karelian Proper
New written karelian
–
–