Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Larisa Smolina. Vepsän kul’tursebran rad muloi i nügüd’
Larisa Smolina
Vepsän kul’tursebran rad muloi i nügüd’
вепсский
Младописьменный вепсский
Sebran
azjad : Vodespäi vodhe Vepsän kul’tursebr radab vepsän rahvahan hüvüdeks .
Täl vodel Vepsän kul’tursebral om jubilejan voz’ .Sebrale täudub 25 vot .Kaik ned voded Vepsän kul’tursebran pämez’ om Zinaida Strogalščikova .Kuverz’ äi azjoid om tehtud sebras neniš voziš vepsän rahvahan , kelen da kul’turan kaičendan täht , om jüged eskai lugedaki .Mil nügüd’ eläb sebr , midä radab da planiruičeb 2014.vodeks , sen polhe pagištihe sebran vastusel uhokun lopus .
Mišpäi zavodihe rad
Vepsän kul’tursebran istorii zavodihe sügüz’kun 4.päiväl vodel 1989.Siloi Karjalan ASSR-an Korktan Sovetan Prezidium vahvištoiti Vepsän da Karjalan kul’tursebroiden käskkirjad .Siloi Perestroikan aigan nene sebrad oliba ezmäižin kul’turorganizacijoin Karjalas , miččed zavodiba rata vepsän da karjalan keliden hüvüdeks .
Kaikid nenid vozid Vepsän kul’tursebran rad oli i om nügüd’ siš , miše dessündutada , kaita da kehitoitta vepsän kel’t , rahvahan kul’turad , vepsläižiden tahoiden socialižid da ekonomižid alovehid , rata ühtes Karjalan valdmehištonke , ühtenzoitta Karjalan , Vologdan da Piterin agjoiden vepsläižid , pätta kaikiden vepsläižiden küzundoid da problemoid , tehta ühthižradod toižiden kesk’rahvahaližiden organizacijoidenke igähižiden rahvahiden hüvüdeks .
Nügüd’ 25 vodes päliči Vepsän kul’tursebran pätegendad oma mugoižed-žo .Kaikuččen voden sebr ühtneb projektoihe , konkursoihe , kesk’rahvahaližihe azjtegoihe , miše vepsläižiš enamba tedaižiba mirus .
2013. vod en znamasižed azjad
Uhokun lopus Vepsän kul’tursebr tegi kaks’ surt vastust .Ezmäine mäni Petroskoiš Rahvahaližes kul’turkeskuses , toine oli Karjalan rahvahaližen politikan ministerstvas .Ezmäi kaiked pagištihe männuden voden satusiš .Ved’ muloi tozi oli äi tärktoid azjtegoid vepsän rahvahan elos .
Sulakus Kodima-lehtez praznuiči 20-voččen jubilejan .Sil-žo aigal Karjalan Rahvalaižes teatras ozutihe Vauktad uned-spektakl’ vepsläižiden runoiden mödhe .
Elokus Piterin agjas Pöudon rajonas Enarv’-posadas mäni Piterin agjan vepsläižiden elo nügüd’-suim .
Sügüz’kus vepsläine Noid-fol’klorgrupp lahjoiči kaikile čoman videoklipan .Se oli tehtud vepsläižehe Voik-svadibpajoho .Videoklipan tegijad oma kaks’ kuvadajad Vladimir Slavov (Petroskoi ) da Andrei Kuročkin (London ).
Sügüz’kus Šokšun školas da Kalagen päivkodiš zavodihe vepsän kelen opendamine .
Redukus vepsläižed Karjalaspäi läksiba ”Suomalaižugrilaižiden heimrahviden päivile ” Estonian da Vengrian male .
Sil-žo aigal Vengrian mal Budapešt-lidnan universitetas mäni ”Vepsän kul’turan nedal’ ”.
Tal’vkus Suomen mal oli Virantanaz-eposan suomenkeližen versijan prezentacii .Vepsläine tedomez’ eposan tegii Nina Zaiceva oli necil vastusel Helsinki-lidnas .Kändi eposan suomen kelele Juminkeko-fondan pämez’ Markku Nieminen .
2013. voz’ oli täuz’ toižilki azjtegoil , vastusil , suimil , kus Vepsän kul’tursebran mehed oliba mugažo .
Sebran planad 2014.vodeks
Nügüdläižeks jubilejan vodeks Vepsän kul’tursebran planoiš om ezmäi kaiked pästta eloho Mediakeskuz-proektan karjalaižiden da vepsläižiden täht .Nece ”Mediakeskuz ” tahtoidas tehta Periodika-paindišton pertiš , miše levenzoitta lehtesiden radod : tehta lehtesiden internetversijad , tehta mul’tfil’moid vepsän da karjalan kelil , radiopaginoid i m .e .
Sügüz’kun 3.-5.päivil Vepsän kul’tursebr planiruičeb ühtneda surehe konferencijaha .Se linneb meiden lidnas , Petroskoiš .Nece konferencii vedetas Mailman kongressoiden keskes , konz keradasoiš suomalaiž-ugrilaižed rahvahad Venämalpäi , Suomespäi , Estoniaspäi , Vengriaspäi .Täl kerdal Karjalan ma vastaškandeb kaikid nenid adivoid .
Sebran vastusel pagištihe vepsläižes kirjutajas , runoilijas Oleg Mošnikovas .Täl vodel hänele täudub 50 vot .Oleg kirjutab venän kelel , no kaik hänen runod da starinad oma vepsläižiden polhe .Oleg iče om vepsläine , hänen jured oma Šoks-posadaspäi .Vepsän kul’tursebran mehed ühthe än’he sanuiba , miše pidab kirjutada pakičendan Karjalan kul’turministerstvaha , miše Oleg Mošnikov saiži kul’turradnikan arvnimen .
Vastusel sanutihe kahtes sures projektas , kudambad nügüd’ tegeb Vepsän kul’tursebr .Üks’ niišpäi om uz’ fil’m vepsän kelel vepsläižes kalatuses .Toine – vepsläižiden mehiden arhiv .Anna Anhimova keradab tedoid vepslaižiš , miše jäl’ges panda ühthižehe arhivaha .
Vastuz’ Rahvahaližes ministerstvas
Pidab sanuda , miše Vepsän kul’tursebr lujas ahtas radab i tegeb äjid projektoid ühtes Karjalan Rahvahaližen politikan ministerstvanke .Ministerstv tegeb kaikuččen voden vastusid sebroidenke i starinoičeb tehtud rados , kundleb rahvahan problemoid .Täl kerdal vastusen vedi Rahvahaližen ministerstvan varapämez’ Jelizaveta Haritonova .Hän zavodi paginan uzištospäi , miše Rahvahaližen politikan ministr nügüd’ om Jurii Šabanov .
Jelizaveta Haritonova starinoiči , mittušt abud andoi ministerstv vepsän rahvahale muloi .Hän sanui , miše lopihe Šoutjärven muzejan rekonstrukcii , miše Kalagen päivkodi möst zavodi rata , miše eloho läksi uz’ Pimenovad-kirj , i kaik ned azjad tugezi rahoil Karjalan Rahvahaline ministerstv .
Ministerstvan da Vepsän kul’tursebran ühthižiden azjoiden keskes oli Kodima-lehtesen jubilei , lapsiden sarnfestival’ Kalages , Vnature-foto da videokonkurs Petroskoiš .Ezmäižen kerdan ministerstv andoi stipendijad parahimile üläopenikoile .Vepsläižiden keskes parahimaks tegihe Petroskoin universitetan videnden voz’kursan üläopenik Sergei Minvalejev .
Jelizaveta Haritonova mugažo homaiči , miše parahiman uzišton vepsän rahvahan elos muloi oli se , miše vepsläine tedomez’ Nina Zaiceva sai SAMPOpremijan kirjutajan rados .
Nügüd’ ministerstvan planoiš om tehta Šoutjärven školan rekonstrukcijad , sikš ku uden školan lendamižen täht den’goid ei ole .Mugažo planoiš om sauda ut kul’turkeskust Šoutjärves .Smeta om jo vaumiž , pidab varastada vaiše rahoid .
Vastusel Vepsän kul’tursebran ühtnikad lendiba päivänteraližid küzundoid .Üks’ niišpäi oli Kalag’-posadan kahten pertin lendand .Toine küzund oli karjeroiden polhe .Vepsläižiš posadoiš nügüd’ radab lujas äi karjeroid , kudambad saba kivid , äi den’goid , no posadoile nene karjerad ei abutagoi nikut .Vastusel oli pättud tehta vastuz’ karjeroiden pämehidenke .
Voib sanuda , miše vodespäi vodhe Vepsän kul’tursebran rad vaiše kazvab .Vodespäi 2000 vepsläižed mülüba Venäman igähižiden vähäluguižiden rahvahiden ühthižehe lugetišhe .Vodespäi 2006 hö oma Pohjoižen , Sibirin da Edahaižen päivnouzman igähižiden vähäluguižiden rahvahiden ühthižes lugetišes .A vodel 2009 Venäman valdmehišt tegi ližapätusid zakonaha , miše völ enamba abutada vepsän rahvahale .
Kaikiš neniš satusiš ezmai kaiked pidab sanuda sur’ spasib Vepsän kul’tursebran pämehele Zinaida Strogalščikovale .Vaiše hänen vägen , energian da uskondan abul om tehtud muga äi azjoid vepsän rahvahan hüvüdeks .
Vepsan kul’tursebr tegihe jo mugoižeks tahoks , kuna tämbei voib tulda kaikutte vepsläine mez’ ei vaiše Karjalaspäi , no mugažo Piterin da Vologdan agjoišpäi .
Toivotam Vepsän kul’tursebrale pit’käd elod , a sen pämehele Zinaida Strogal’ščikovale vahvad tervhud da lopmatomad väged !
Vepsän kul’tursebran rad muloi i nügüd’
вепсский
Младописьменный вепсский