Тексты
Вернуться к списку
| редактировать | удалить | Создать новый
| История изменений
| Статистика
| ? Помощь
Maria Filatova.
Läm’ vastuz Šoutjärven muzejas
Источник:
Kodima. № 6, 2015, с. 4, 5
Maria Filatova
Läm’ vastuz Šoutjärven muzejas
вепсский
Младописьменный вепсский
Kul’tur: Muzejiden ö-praznik Šoutjärves tuli tradicijaks.
Verazmaine tradicii vedäda Muzejiden ö-praznikad tuli meiden-ki male. Se muga oli mel’he rahvahale, miše lujas hotkas leviganzi erazvuiččiš Venäman agjoiš. Vepsän mal nece praznik vedätihe jo nel’l’änden kerdan.
Karjalas ”Muzejiden ö” zavottihe tehta ezmäi valdkundan pälidnas. Jo äi kerdoid Petroskoin muzejad avaižiba ičeze verajad öl i kaikutte tahtnik voi tulda muzejeha maksmata. Adivoid kuctas ekskursijoile, foto- da kuvaezitusile, koncertoile. Tahtnikoid tulda muzejaha öl om lujas äi. Ved’ kut om tetpas, ehtta tulda ekskursijale radpäiväl om jüged, i sikš voib tulda muzejaha hot’ möhäehtal.
Täl vodel Šoutjärven vepsläine etnografine muzei radoi öl semendkun 8. päiväl. Muzejas oli lujas äi adivoid. Kerazihe ei vaiše külän eläjad, no kezapertin eläjad-ki, kudambad tuliba kezapertihe lebupäivikš da kudambad ajoiba siriči mašinoil i azotihe kacmaha, mi tegese muzejas. Da kut voib ei seižutadas? Muzejaspäi kuluiba čomad vepsläižed pajod – Šoutjärven hor kucui adivoid muzejaha. Muga muzejas oli enamb sadad mest, lapsid da aigvoččid ristituid. Niiden keskes oli adivoid susedkülišpäi – Šokšuspäi da Kalagespäi, oli tulijoid Petrskoišpäi-ki da eskai Belorussijaspäi.
Vepsän rahvahal om mugoine vero – vastata adivoid lämäs. Šoutjärven muzei kaičeb necidä tradicijad. Kaikuttušt tulijad vastatas, kut lähelišt ristitud.
– Tervhen tulda vepsän male, Šoutjärven vepsän rahvahan muzejaha! Minä nadeimoi, miše nece päiv tuleb teile mel’he, i konz tö tulet kodihe, ka muštat sen aigan, – neniš sanoišpäi zavodihe ekskursii, miččen tegi Natalia Anhimova, muzejan pämez’. Kaikuččen predmetan polhe Natalial om ičeze starin. Kaikuččen adivon küzundaha hän löudab vastusen.
Ön adivoile ozutadihe muzejan honusid, eksponatoid, starinoitihe vepsän rahvahan enččes da nügüdläižes elos. Muzejale om midä ozutada! Ved’ siš om lopnus kaks’vozne restavracii, i nügüd’ muzei om kuti udessündunu. Irdpoles se om uzištadud: om vajehtadud katuz, om kohetud iknan pölused. Muzejan südäimes-ki äi om vajehtanus. Udes mujutadud seinäd, pandud uded škapad kaluiden täht, äjad eksponatad om restavsiroitud. Ihastoitab se azj, miše nügüd’ muzejas om avaitud uz’ kudenz’ honuz. Siš om ezitadud naižiden eloradod. Täs-žo om tehtud vepsläine must külbet’.
Muzejas radaba nügüd’aigaližed tehnologijad: om pandud tedomašinad, miččiden abul voib sada tedoid vepsän rahvahan kul’turan polhe, kundelta rahvahališt muzikad. Niiden abul voib eskai tedištada vepsläižiden küliden eläjiden polhe. Nene tedomašinad tuleba mel’he lapsile. Ved’ siš om vändoid, miččid muga navediba lapsed. Vätes hö saba tedoid vepsän rahvahan kul’turan polhe. Nügüdläižed tehnologijad abutaba kacta ekskursijad. Adivod voiba kundelta enččid pajoid, sanutesid vepsän kelel.
– Om-ki azjoid, miččid em voinugoi tehta, – sanub Natalia. – Muzejaha ei ole vedätud vezi. Nece om tärged erasile adivoile, sen polhe homaitas. Nece om meiden planoiš tulijaks aigaks.
Muzei om tehnus parembaks da kodikahembaks. Sen polhe sanuiba äjad adivod. Öpraznik lopihe noren rock-gruppan koncertal, miččen nimi om ”Samuel Silent”.
Nügüdläine elo i endevanh kul’tur hüvin eläba ühtes i uz’ muzei todenzoitab sen. Natalia Anhimova sanub, miše pidab jatkta edemba-ki tradicii tehta nece praznik. I ku tö tahtoit kacta uzištadud muzejad, no päiväl ei ole aigad, ka tulgat muzejaha öl!