Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
M. Oblakov. Sän endustusen jügedusid
M. Oblakov
Sän endustusen jügedusid
вепсский
Младописьменный вепсский
Šoutjärves , sen
vepsläižes etnografižes muzejas , vepsän rahvahan horas tedaba äjad mehed .Paksus Šoutjärvehe tuleskeleb äi tedomehid , lehtezmehid , turistoid .Äjas hö tedištaba , kirjutaba da starinoičeba .No om neciš küläs üks’ melentartuisija , miččes ei kaikutte teda .
Mi-žo nece om ?
Edahaižel 1968.vodel Karjalan gidrometeoslužban radnik tuli Šoutjärvehe samha tedoid Šeltozerka-jogen polhe .Istorii kaiči necen ristitun nimen – Andrianov .Hän valiči abunikaks ühten Šoutjärven eläjan .Andrianov mäni kogonaižen jogen , sen suspäi üläjoksmusehesai .Hän eci sijan ičeze tedotarkištelendoiden täht .Tarbiž oli löuta jogen oiktan palan , kus ei olnuiži sarid da koskid .Andrianov löuzi mugoižen sijan .Se oli ei edahan hänen abunikan pertišpäi .
Jogehe oli azotadud tarkištlendladehed , miččiden abul voi märita sadegid .
Pigai Andrianovale tarbiž oli ajada , kenele-se pidi kacta nenid ladehid , Andrianovan abunik tartui neche radho .
Nece mez’ meiden aigahasai tarkišteleb veden pindad joges , sadegiden märad , veden temperaturad , sel’ktut da erazvuičcid veden vajehtusid .Läz 50 vot hän tegeb nenid tarbhaižid sänendustajile tarkištelendoid , miččiden abul endustadas säd .
Tedoid mugoižis radsijoišpäi , kut Šoutjärves , oigetas Karjalan gidrometeorologijan da ümbrišton monitoringan keskusehe , tarkašti analiziruidas da pandas sänendustusen pohjale .
Ku ei oliži meteoslužboid , ka Karjalan eläjile pidaiži endustada säd ičeze tedoiden da tarkištelendoiden pohjal , kut se tehtihe völ XX-voz’sadan augotišes .Siloi usktihe primetoihe , miččiš teziba ičeze ezitatoilpäi .Naku om neniden aigoiden primetoid :
Jumalanjuru sügüz’kus – pit’käks sügüzeks .
Ku kuivemb da lämemb linneb sügüz’ku , mi möhemba tal’v tuleb .
11. sügüz’kud – Ioan Predteča .Ku sil päiväl kurged suvehe lendaba , sügüz’ linneb lühüd , tal’v pigai tuleb .
14. sügüz’kud – Simeon (Sem’on ).Ku sil päiväl om kuiv , sügüz’ linneb kuivan .Ku Simeonan päiv om redukaz , ka sügüz’ linneb vihmakahan .
21. sügüz’kud – Bogorodican Raštvod .Ku sä linneb hüvän , sügüz’-ki linneb hüvän .
28. sügüz’kud – Nikita Gus’atnik .Ku hanhed lendaba korktas – korktaks keväz’vedeks .
Ku Jumalanjuru om redukus , tal’v linneb lühüdan , lunt paneb vähän .
1. redukud – Irina (Arina ).Ku sil päiväl kurged lendaškandeba , siloi Pokrov-päiväl (14.redukud ) pakaine tuleb .
14. redukud – Pokrov .Ku tullei puhub pohjoižespäi vai päivnouzman polespäi – tal’v linneb vilun , paneb äi lunt; ku suvespäi – tal’v linneb lämän; päivlaskman polespäi – lumesižen .Ku tullei paksus vajehtasoi , tal’v-ki linneb vajehtuseližen .
20. redukud – Sergei Zimnii .Ku pani lunt , a lehted völ ei langenus puišpäi , lumi pigai sulab .
23. redukud – Jevlampii .Jevlampijan päivän kudmaižen agjad om oigetud sihe polehe , kuspäi tullei puhuškandeb .Ku Jevlampijan päivän kudmaižen agjad om oigetud pohjoižehe , pigai tuleb tal’v; ku kudmaižen agjad om oigetud suvehe – ala varasta völ tal’ved , linneb redu da pačak .
Ku Jevlampijan päivän irdal om redu da pačak 4.päivähasai kül’mkud ei pane lunt .
Ristit tahtoib ei vaiše oppida säd .Hän takaidab vägestada , parembzoitta sidä da kebnenzoitta ristituiden elooloid .Meteorologižed stancijad , miččed tegeba tarkištelendoid säs , abutab ristituile siš .Sen ližaks , ned tegesoiš sijaližikš melentartuisijoikš .Ved’ ei kaikuččes küläs seižuba mugoižed čudokahad ladehed , miččed ei vaiše sündutaba küzundoid , no ei antkoi-ki vastusid niihe .
Sän endustusen jügedusid
вепсский
Младописьменный вепсский