Тексты
Вернуться к списку
| редактировать | удалить | Создать новый
| История изменений
| Статистика
| ? Помощь
Larisa Smolina.
Pagiškam vepsäks videokursiden abul
Источник:
Kodima. № 8, 2016, с. 1
Larisa Smolina
Pagiškam vepsäks videokursiden abul
вепсский
Младописьменный вепсский
Projekt: Karjalas kuvatas vepsän kelen urokoiden videokursad.
Täl vodel Vepsän kul’tursebr Petroskoišpäi tegeb uden projektan. Projektan nimi om “Pagiškam vepsäks videokursiden abul”. Vepsän kirjkel’ om nor’ kel’. Vepsän kelel paindas literatur, Kodima-lehtez da Kipinä-kulehtez. Kaikuččen voden lähteb eloho Verez tullei-al’manah, tehtas uded openduzkirjad. Vepsän kel’ opetas školiš, üläopištos, päivkodiš da kursil. Vodespäi vodhe ristituid, ked tahtoiba teta vepsän kel’t, tegese kaik enamba. Nügüd’ nenile ristituile abuhu tuleba videokursad vepsän kelel.
Täl vodel Vepsän kul’tursebr Petroskoišpäi ühtes vepsläižiden tedomehidenke, opendajidenke da lehtmehidenke tegeb videokursad vepsän kelel. Rahoitab necidä projektad Karjalan Rahvahaližen politikan ministerstvda M.A.Castrenin sebr Suomespäi. Projektan aigan planiruitas tehta viž urokad erazvuiččihe temoihe. Jo necen voden lopus ned kaik linneb diskoil da pandas internetha. Urokoiš oma grammatikan pala, “eläbad dialogad”, animacii, subtitrad vepsän da venän kelel. Ezmäižes urokas mö opendam vepsän kelen kirjamištod, tundištamoi toine toiženke, andam vastusid: “Kut sinun azjad oma?”- küzundaha, sanum “Minä olen...”, “Nece om...”. Toižen urokan temas mö pagižem kanzan polhe. Koumandes urokas om sä – tem, nelländes – pert’, videndes – lauk. Pidab sanuda, miše kaikuččes urokas om grammatikan pala. Miše urokoiden kacujile oliži kebnemba el’geta vepsän kel’t da otta muštho vepsläižid sanoid, el’geta min polhe om pagin, urokoiš om äi “eläbid dialogoid”. Kezal Karjalan mal Šoutjärven muzejas mäniba dialogoiden sjomkad. Niihe ühtniba vepsläižiden küliden eläjad. Kaik hö oma todesižed vepsläižed, vepsän kelen hüväd tundijad. Paiči necidä, videokursiš oma völ čoma animacii.
“Pagiškam vepsäks” – projektan tegijad toivoba, miše vepsän kelen videokursad oma lujas aktualižed nügüdläižes aigas. Niiden abul vepsän kel’t voiba opeta kut nored, ozutesikš, školan openikad, mugažo aigvoččed ristitud. Kaik urokad linneb änetadud vepsäks da venäks. Kaikutte urok jatktase läz kümned minutad. Mö meletam, miše ned abutaba kaita vepsän kel’t da sirtta sen norile. Ved’ paksus voib kulištada vepsläižišpäi, miše hö unohtiba kodikel’t. Toivom, miše nene videokursad abutaba ristituile opeta vai johtutada kel’t, miččel konz-se pagižiba heiden mamad, tatad, babad da dedad.