ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Maria Petrova. Rahvahid om äi, ma om üks’!

Maria Petrova

Rahvahid om äi, ma om üks’!

вепсский
Младописьменный вепсский
Kut hüvin tedat ičetoi suren da penen kodiman kul’turad? Miše antta vastust neche küzundaha, 4. päiväl redukud kogonaine Venäma kirjuti Suren etnografižen diktantan.
Venämas eläb 193 rahvast, miččiden keskes om 45 vähälugušt, siš pagištas 277 kelil da opetas 77 kel’t. Äirahvahaližuz’ om meiden man erigoičuz. Aigan sirttes se tegese popul’arižembaks kaikiden eläjiden täht. Tehtas äi erazvuiččid azjtegoid, forumoid, seminaroid, miččed sidotud rahvahiže, kirjutadas kirjoid rahvahaližil kelil, radaba rahvahaližed toimištod, teatrad, muzejad, avaitas kel’kursid. Kodikel’t da rahvahan kul’turad opetas školiš da üläopištoiš. Kaik nece tehtas sen täht, miše meiden man eläjäd ei unohtaižigoi ičeze jurid, miše muštaižiba da arvostaižiba niid, ved’ ei ole nimidä tärktemba, mi ičeze kanz da jured.
Diktantan ühtnikaks voi tehtas jogahine Venäman da verhiden maiden eläi, kudamb pagižeb venän kelel rippumata rahvahudespäi, uskondaspäi da socialižiš oloišpäi. 45 minutas tarbiž oli tehta 30 tegendad, miččiden jügeduzkorktuz’ oli erazvuitte. Sigä oliba kut kebnäd küzundad, miččed opetas školas, muga jügedambad-ki küzundad, miččiš tarbiž oli meletada vai miččed koskeba ahthid tedoiden alovehid. Ozutesikš, küzundad rahvahiš, kudambad eläba edahan meišpäi.
Diktantan pätegijan oli Rahvahuziden azjoiden Federaline agentstv, miččen pämehen om Igor’ Barinov. Hän sanui hüvid sanoid diktantan polhe: ”Rahvahiden kul’turan da veroiden tem om lujas leved, ei sa mülütada kaik nene tedod 30 küzundaha. No necen diktantan pätegend om siš, miše sen jäl’ghe Venäman eläjile sündub taht opeta ičeze jurid, ičeze ezitatoiden veroid da tedištada enamba rindal eläjiš rahvahiš. Ved’ tedo om erazvuiččiden rahvahiden kesknäižen arvostandan da kožmusen tüvi”. Sidä paiči nece etnografine diktand abutab el’geta da arvostada eläjiden etnografižen mahton korktudes, kingitab homaičust mugoižehe melentartuižehe tedoho, kut etnografii.
Petroskoiš diktantan kirjutamižen tahoin oliba 7 openduzorganizacijad, miččiden keskes oli Petroskoin universitetki. Kirjutamha diktantad tuli 30 baltianmerensuomalaižiden keliden kafedran üläopenikad da viž opendajad. Tahtoim uskta, miše se azjtego abuti meiden üläopenikoiden rahvahaližkul’ turižele kehitoitandale da abuti heile leta ičeze ičetundmust.
Diktantan satused ühthevedetas 4. päiväl kül’mkud, Rahvahan ühtmuden päiväl. Tarbiž sanuda suren spasibon kaikile sen tegijoile da heiden abunikoile neciš hüväs azjtegos da toivotada heile uzid idejoid neciš alovehes. A lopta kirjutesen tahtoidas meiden man pämehen tärktoil sanoil: ” kaiken olem elänuded ühtes. Ühtes olem vägestanuded kaikid opakombal voinal. Muga eläškandem ühtes edemba-ki. A niile, ked tahtoiba vai ladiba jagada meid, voin sanuda mugaet varastagoi!”.