Тексты
Вернуться к списку
| редактировать | удалить | Создать новый
| История изменений
| Статистика
| ? Помощь
Sergei Jevstafejev.
Ukonvemmel
Источник:
Karjalakse on kiändänyh Anna Usova, Oma mua. № 19, 2017, с. 11
Sergei Jevstafejev
Ukonvemmel
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Terväh huškahtettihes oraskuun pruazniekkupäivät flaguloinke, paginoinke da rajanvardoiččijoin kolmekerdazen ammundanke. Kylä uvvessah rubei elämäh omua rauhallistu kevätelaigua. Jiä oli lähtenyh järves. Talves suittunuh liga tartui randoih. Rounoku unespäi havačunnuh päivänlaskutuuli nouzi, ruttoh pezi rannat korgiel uallol da jätti lahjakse pienen vihmazen. Uvvessah ozuttihes päiväine. Luondo luadi enzimäzen keväthengähtyksen. Tuhjot kattavuttih vihandazel kazvispölyl, koivulois puhkettih silmut da niilöin lehtet mendih hiirenkorval. Joga kyläläine sanou, ku se on lahnoin kuvunaijan piämerki.
Rannale azetui gruuzumašin. Kabinaspäi muale hyppäi kaksi miesty uuzis sinizis fufaikois da šouferi mustis merimiehen sovis. Miehet avattih mašinan bokkulaijat, viettih siepäi rauduveneh viele da azetettih mouttoru. Sit hyö vaikkani avattih da juodih pullo valgiedu viinua da kiännyttih kylähpäi. Avattuu fufaikan nyblät da ozuttajen remenilöis rippujii naganoi, hyö rounoku sanottih: “Olemmo kalantarkastajat!”.
Kaksi päiviä hyö sovvettih järvie myö, vedäjen trosal omua “raudukažii”. Tulduu järilleh, miehet pandih mašinah omat vehkehet da kai midä ongitettih järvespäi: kolme merežiä da viizi nuottua. Tarkastajat käveltih randua pitkin, poltettih tabakkua da sit ajettih pohjoisjärvilöih päi.
Ei ehtinyh vie heittyö muale dorogan pöly, kui kylärannan elos rubei kiehumah. Venehet kalanpyvvyksienke toine toizen peräh kiirehel ruvettih laskemahes viele. Kuului mouttoroin börizendy da airoloin loiskeh. Kaikin lähtiettih omih kalastandupaikkoih. Päiväine tartui omil sugahil loittozen suaren kuuziloih da väritti vien zirkalon keldazih, ruskieloih da borduvärilöih. Kyläs sammuttih jälgimäzet tulet. Kylä rubei uinuomah.
Huondespuoleh kyläh ruvettih tulemah enzimäzet kalastajat. Kengo kandoi kodih kalaviršilöi peitettylöi vihmuplaščoil, kengo kerras rubei puhkuamah kaloi rannal. Kylyn tyves kannol istui voinuveteruanu Nikita Osipov. Kirčistellen häi kačahtihes randutouhuloih da šupahutti:
– Passibo Jumalal, ku elin keviässäh. Muheloittajen häi kačahtihes ičes ymbäri, eigo ken olluh kuulluh sidä...
Randah tuli vie yksi veneh. Siepäi nouzi nelli nuordu miesty. Heijän muhizijoi rožii myö sai ellendiä, ku oza kalas hyö annettih lespromhozan stolovoih. Kiirehtämättäh hyö riputettih nuotat ardoloih, juattih dostalit kalat kahten keskes da istavuttih kylyn pordahile ryyppiämäh hyväs kalamatkas.
– Terveh, Nikita Ivanovič, mennyön Voitonpäivänke! Hol’ahutettih hyö vahnuksen huomattuu.
– Passibo, teilegi samua! vastai died’oi peittäjen sellän tuakse oman vahnan viršizen.
Sil aigua troppua myö rannale häpetti babiloin joukko vahnois pl’uušužilietöis viršizet käis. Hyö istavuttih vahnale lauttuparrele, kudaman reunois nävyttih čiepin jället, da allettih paginat kylän uudizis. Buaboloin peräh lesopietal, hypähtäjen mättähil, ajoi ruskeitukkaine brihaččuine.
– Terveh teile, Mikkidiädö, tervehti häi vahnua da heitti kepkan piäs.
– Terveh, Genni, kuulin sinun muamas Anna Matvejevna rodih linnan suurekse herrakse, sano tervehytty minuspäi.
Mustoh tuli yksi kezäpäivy enne voinua. Jyryn jälles ozuttihes päiväine. Häi, silloi vie nuori terveh mies, astui järvelepäi, konzu nägi pienen tytön. Se oli Iljinan Matvein viizivuodehine tytär, N’uuta. Häi pal’l’ahin jalloin juoksendeli luhtii myöte, puhkajen pienii ilmupuzuriloi niilöin pinnal. Lapsen rožil oli tovelline ozan ilmeh.
– Nikita-diädö, läkkä minunke, minä sinule ozan ozutan.
Tyttöine vedi miehen järven piäl kohuajale mägyriččäzele. Kengät oldih lijas.
– Sinä älä ligah kačo, kačo taivahah, mittuine sie čomus on.
Mies nosti silmät da kai hopsähtihes. Järven piäl, päiväzen sugahis, taivahale ozuttihes kolme ukonvemmeldy. Oli moine tundo, gu käin oijendettuu voibi koskettua sen joga värii.
– Buabo sanoi minule, se Jumal taivahas meile muheloittau, gu rahvahal olis oza...
Äijy vuottu on vierryh sit aijas. Meni voinu, rahvas tuldih järilleh kylih evakospäi. An’a loppi školan, tehnikuman da ajoi lespromhozah praktiekale. Kai olis hyvin, ga vastai häi rajal ruadajan keittäjän da uppoi omah suvaičukseh.
Briha rounogu oli tavalline. Pajatti hyvin da soitol plikutti. Pajatti Volga-joves da laivois, da heilutteli ruskieloi tukkii. Tyttö kačoi brihah suvaiččijoil silmil.
Tuli sygyzy. Rajanvardoiččii lähti merilöih. Tytöl jätti oman furažkan, al’boman pajoloinke da tämän ruskeitukkazen Gennin.
Loitton suaren tagan kuului motoran iäni. Babit vaikastuttih.
– Kuule, Genni, kačo nuoril silmil, ken sie suarelpäi ajau?
– Ga midä kaččuo, se Jermoin Iivan, hänen “Piili” moutoran kerras tunnustat iänes.
Hyvän sualehenke tulou, veneh ylälaudassah on vien ual.
Kummalline mies on tämä Iivan. Toizet rahvas dengah kalua vaihtetah, a tämä ilmai kai jaguau babiloile. Miksevai händy karjalaine Jumal avvuttau?
Randah tuli veneh puolessah täytetty läpettäjäl kalal. Iivan hyppäi vedeh, vedi venehen randah, pyhki hiet očas vahnal kepkal da muhahtih valgieloil hambahil.
– Hei, akkazet, kenbo abuh tulou?
– Terveh, Mikki-diädö. Mitus čoma olet!
Nikita Ivanovič heilutti Iivanal käil da kučui Gennii.
– Net baboit ollah voinulesket. Iivan kymmenevuodehizennu jäi orboikse. Kaikelleh händy, gor’a-rukkua, opitteli elaigu, eihäi kaikin hyvänke vastah tulla. Voinan jälles häi miinua keräili. Tulesgi oli da kontuuzien sai. Kui näet, ei kovennuh hengel. Yhtes sinä, Genni, olet oigei, auttau händy Jumal, sendäh ku eläy häi muhunke syväimes, ukonvembelenke.
Voinuveteruanu ohkajen nouzi kannolpäi, otti oman viršizen da rammiten lähti astumah babiloin peräh.