Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Ol’ga Ogneva. Kindahas Šuojunjovel
Ol’ga Ogneva
Kindahas Šuojunjovel
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Priäžän čupul
olii Kindahan kylä on kuulužu Karjalas dai sen ulgopuolel .Jo enämbi 30 vuottu joga keziä , kezäkuus tiä pietäh rahvahan juumoran da nagron pruazniekkua .Karjalazethäi ilmazen ijän sanellah vesselii zuakkunoi lyhytmielizis Kindahan mužikois .Kindahan nimi buitegu olis ičestäh selgei - onhäi karjalan kieles kaikkien ellendettävy sana kinnas , toizin sanojen alaine .Sanotah , sitgi on lähtenyh kylän nimi .Ongo se muga , vai ei , tiijustammo täl kerdua .
Liygiläzel Kindahan kyläl , mi on sijoitunnuhes Šuojunjoven rannoil , on jo enämbi viittysadua vuottu .Enzimästy kerdua kyliä mainittih vuvvennu 1496 Oniegujärven viijendeksen verokniigois , ga ei Kindahan , vai Itniemen nimel :
“Jyrrin kirjas Kost’antinovičan Saburovan on kirjutettu : uuzi kylä Šuojunjovel Itniemel .Eläi sit oli kirjuttajan aigua Ofonosko , kylvetty oli četverti ruistu .Kuului kyläh Kanzojärvel Kondraškah , pižih kirjuttai pannuh ei .
Nygöi uvven kirjan mugah kylä Šuojunjovel Kindahas : Ivanko Jeremejev , Mikitka Sidorov , Pavelko Sem’onov , Stepanko Sem’onov da hänen velleh Ontonko .Kylvetäh peldoh kolme četvertii ruistu , heiniä niitetäh 15 puukeskie , puoli pižii ”.
Počinok on täh kieleh uuzi kylä , kuduas on yksi eläi .Vaste seiččemenkymmenen vuvven mendyy kyläs mainitah jo nelli taloidu .Itniemi-nimen tilah tuli Kindahan kylä .Opimmo sellittiä mollemban nimen .Alguammo Itniemes .
– Yhten sellityksen mugah sit vois olla vahnu itämerensuomelaine hiisi-sana . Toinah se on olluh Hiidenniemi .Sit täs vois olla tämä hiisi-sana vahnas alguperäzes merkičykses .Hiisi on pyhä paikku , palvondupaikku , vahnu ezi-ižien kalmisto , kudamua palvottih .Moizet hiisi-paikat tavan mugah ollah korgiembis , kuivis kohtis , kallivoloil .Tämä kylähäi on sijoitunnuhes moizel niemel , kudai vois olla tämä muinaine Hiidenniemi , sanou nimistöntutkii , filolougientiijon doktoru Irma Mullonen .
Kusbo vois olla se Itniemi , libo Hiidenniemi ?Toinah niemel , kudai hurual rannal työndyy Šuojunjogeh ?Kiännymmö järilleh Kindahan nimeh .Mibo se vois olla ?Kindahalazet sanotah , buito nimi on roinnuh kinnas-sanas .Eräs vuozi tagaperin kyläh pystytettih mustopačasgi kindahale .Toinah kedätahto kylän algueläjis kirruttih Kindahakse ?Nimistöntutkijan Irma Mullozen mieles se on muga sanottu rahvahan etimolougii :
– Sanotah , buitegu kylä on kindahan muodoine , libo kylän rinnal on kindahan muodoine suo .Ga se on vai rahvahan sellitys , painottau Irma Mullonen , da jatkau , – tiijos on olluh muudugi ajatustu täh näh .Kindas-nimen pohjannu vois olla sana , kudai on samua kandua kenttä-sananke .Se oli moine tazaine kohtu , kudai voinnus liittyö muanruadoh libo eloipaikkah .Sit iče olen arvelluh , ku tämä nimi olis voinnus roita samas vardalos kui sana kinos , lumikivos .Ajattelin , ku nenga voidih sanuo korgiembua kohtua , mägie .
Irma Mullozel olemas vie yksi muite muis olii sellitys :
– Ku kaččonemmo tarkembah tämän nimen alguperiä , ga voimmo liittiä Kindahan saamelazeh sanah kindas , kindis .Se on samua kandua kui itämerensuomelaine sana kiinteä .Kingei , moine ahtas da kaidu paikku .Erähis saamen kielen murdehis tämä sana merkiččöy vuolažua virdua joves .Sie , kus vezi virduau ahtahis rannois da sen periä virdu on vuolažu da ravei .Ku ajattelemmo tädä Kindahan kylän paikkua , ga siehäi sežo jogi kaidenou da kaijembas kohtas vezivirdu on aiga ravei .Voibi olla täh nimeh on jiännyh vahnu saamelaine nimi .Se kuvuau Šuojun virdua Kindahan kylän kohtas .Ližäkse Šuojushäi Kindahan rinnal on moni koskie .Toinah tämä oli eräs kosken libo vuolažan virran nimi .
Joga rahvahal on suarnua da zuakkunua lyhytmielizis ristikanzois .Karjalazet saneltah moizii kindahalazis .Buitegu Kindahas mužikat , suuren juaman bokas eläjes , ei toimiteta nimidä , ainos kävväh Priäžäh kyzelemäh , kui da midä pidäy ruadua .
Hos karjalazet nagrettihgi Kindahan mužikkoi , ga kyläs elettih mielevät da ruadajat rahvas .Eigo Kindahan kylä ennevahnas olluh tagavoizes , – on varmu Irma Mullonen :
– Se oli sijoitunnuhes yhtäpäi joven rannalla da jogi on tärgei vezitie .Tossapäi sit on matkannuh vahnu tie , kudai yhtisti Pyhärven Siämärveh .Kyläl on bohattu histourii .Vahnois dokumentois on kirjutettu , ku 1600- vuoziluvun allus se oli hävitetty kogonah .Sit se toven oli moizes paikas , kus on olluh sodua da torua .Tämä kerdou sit , ku tämä ei olluh jälgimäine kohtu täl rannal .Tien , vezitien da muantien ristevykses olii kohtu .Ajattelen , ku tämä hiisi-vardalogi sanelou ku ennevahnas Kindahan kylän paikku oli tärgei .
Nimilöin igä on äijiä pitkembi ristikanzan igiä .Paikannimet siirrytäh polvespäi toizele , rahvahalpäi toizele .Nimi oli voinnuh jiähä perindökse niis ennevahnallizis aijois , konzu enne karjalazien tulendua nämil mualoil elettih saamelazet .Onhäi täl čupul muudugi saamelazis jiännytty nimie .Kindas vois olla yksi niis .Vuolažu virdu sellitys ei ole pahembi migu käis piettävy alaine .
Kindahas Šuojunjovel
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
“
–
–
–