Тексты

Natalja Antonova. Älä jätä lastu kielettäh

подкорпус: публицистические тексты

Источник:

Oma mua. № 25, 2017, с. 4

Natalja Antonova

Älä jätä lastu kielettäh

карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский

Kaksikymmen
käytändöllisty nevvuo
vahnembile
.

Ku
karjalan
kieldy
ei
tiettäne lapset
, kielen
tulii
aigu
on
selgies
tietois
. Myö
voimmo
hozi kui
äijän
pruaznuija
, pajattua
, kirjuttua
kerdomuksii
da
runoloi
, ommella
ruuttii
, pidiä
dokluadoi
– kai
net
pahakse
mielekse
ollah
vai
aijan
da
jengan menoikse. Se
on
igävy
tozi
. Nygözel
aijal
jo
on
jygei
andua
kielinero lapsele
mindäh
sendäh sidä
jo
harvu
ken
pagizou
sujuvah da
kieliymbäristö on
jo
valeh
. Sih
niškoi
myö
olemmo
jo
noutat
t’outat
. No
se
voibi
stuanivuo kerran
panna
ahkuu piänahkah
. On
moine
piälimäine
dielo
– siirdiä
kieli
sugupolvespäi
toizeh
. Täs
tärgevimät mielet
.

Ku
sinul
ičel
ollou
oma
lapsi
libo
bunukku
, pagize
hänele
sidä
karjalan
kieldy
, mittumua
maltat
. Älä
huijustelei
omua
kielineruo.

Musta
, ku
kielinero ei
ole
sama
ainos
, sidä
voibi
kehittiä
yhtes
lapsenke
. Lapsi
– omah
luaduh
, sinä
– omah
. Osta
laukas
kormanibloknottu da
kirjuta
sinne
joga
päiviä
uuttu
sanua
. Talu
bloknottastu käzih
puaksumbaite.

Älä
vuota
kuni
lapsi
kazvau
, pagize
ihan
enzimäzes
päiväs
algajen
.

Ku
aigua
jo
on
mennyh
da
lapsi
harjavui
kuulemah
sinuspäi
vai
ven’ua
, algua
paista
hänenke
karjalua
suottozelleh, hil’l’akkazin
. Sanommo
, enzimäi
kižates
. Keksi
mitah juttu
, kudamah
lapsi
mieldyy
. Sanommo
, mintahto
kniigan
lugiettuu unohtit
ven’ankielizet
sanat
da
piäs
ollah
vai
karjalazet
.

Pagize
yksii
samazii
dieloloi
karjalakse
moneh
kerdah
. No
samal
aigua
älä
heity
popugaijakse, vai
anna
vuoro
sanuo
sen
lapselgi.

Älä
valliče
aigua
paistes
. Pagize
syöttäjes
, keittäjes
, pihal
olles
, muate pannes
, pertii
kabrastajes
. Midä
ruat
da
näet, sidägi lapsele
pagize
.

Älä
tavoita sevoittua
karjalua
da
ven’ua
keskenäh
. Älä
kiännä
kerras
karjalakse
sanottuu ven’akse
. Anna
lapsi
abrikuiččou. Parembi
ozuta
käil
, silmil
– ole
artistannu
.

Keksi
moizet
pruamuzlat
kui
bonusat, fantat, questat – ku
lapsel
olis
vessel
.

Ku
ollou
karjalankielizii
rinnal
, talu
lastu
heillyö
. Käygiä
gostih
omilluo, susiedoilluo
, kuččukkua
iččeh
luo
.

Pane
puaksumbah
kuulumah
karjalankielizet
pajot
, suarnat
, paginat
. Niidy
on
äijy
internetas
.

Ota
lapsien
kniigazet käyttöh
. Luve
niilöi
ihan
pienyössäh.

Kačo
yhtes
lapsenke
iänettömii
mul’tfil’moi. Keksikkiä
da
iänestäkkiä
sanat
yhtes
.

Ku
olet
lapsenke
pihal
libo
muijal
julgizes kohtas
, älä
kiänny
pagizemah
hänenke
ven’ua
vai
sen
viäryös
ku
toizet
rahvas
ei
ellendetä
karjalua
. Enzimäzikse
, se
on
sinun
oigevus
. Opastunnuot
ristikanzat
tietäh
sen
siännön
.

Kieldy
pidäy
kehtata
kižata
. Anna
lapsele
valdua
keksie
sanat
hänen
mieldy
myöte
da
nagrakkua
niidy
yhtes
. Pidäkkiä
vesseliä
.

Älä
jankuta
lapsele
ainos
, ku
karjalan
kieldy
pidäy
tiediä
sendäh, ku
se
on
hänen
ezi-ižien
kieli
da
ku
myö
elämmö
täl
mual
da
tostu
tämänmostu
. Lapsi
sidä
ei
ellendä
. Anna
kielen
opastandu
lapsele
rodieu
enne
kaikkie
šeikkailu
.

Musta
, ku
andajes
kielineruo lapsele
ei
pie
olla
kymmenii
dai
sadoi
hengin
ymbäri
. Sinä
yksin
voit
andua
kielen
. Piädielo on
se
, ku
sinä
pagizet
karjalakse
lapsenke
ainos
kuni
vai
olet
hengis
.

Ylbeile
omua
iččie
, omua
lastu
da
omua
kielivalličustu.

Ei
maksa
valehtuo da
väzyö
. Iče
kieli
auttau
, se
andau
vägie
. Vai
pyzy
sit
.

Malta
iče
heittyö
lapsekse
!

Älä
kačo
nämmii
nevvoloi
tyhjäkse
. Net
ollah
muijien elaijas
läbi
työtyt.