ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Tatjana Berdaševa. Mistä “Ericsson” on vaiti…

Tatjana Berdaševa

Mistä “Ericsson” on vaiti…

карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Musejoissa on olomašša šemmosie mainijoita esinehie, kumpasien istorija kiinnoštau ta muanittau varmašti kaikkie. Juuri tämmöni musejoesineh on šuanun tilah Karjalan Kanšallisen musejon Gubernijan piäkaupunki -šalin näyttöikkunašša.

KARJALAN TELEFONIVERKOŠTO
Musejon kävijät heti paikalla läheššytäh näyttöikkunan lasih, konša kuullah oppahalta:
A tämä on Ericsson-merkin telefonilaiteh, millä on jo šata vuotta.

Tovellahki, onpa šiinä kačottavua! Još nykyni Ericsson-mallin telefoni mahtuu omistajan kämmeneh, niin šenukkošata vuotta takaperin mahtuis višših vain šuureh reppuh, eikä še ollunkana kannettava, kuin paikallah ašetettava, vakituini laiteh.
Enšimmäisie telefonija Petroskoissa alko ilmeštyö 1896 vuotena. Viijen vuuvven piäštä Aunukšen gubernijan piäkaupunkissa oli otettu käyttöh enšimmäini telefoniašema viijelläkymmenellä numerolla. Še šijoutu Aleksejevin rahvahallisen kirjašton rakennukšešša. Paičči Petroskoin telefoniverkoštuo ennein vallankumoušta omie telefoniverkoštoja oli jo Aunukšešša, Puudožissa, Kemissä ta Povenčašša. Ta varmašti monet näistä telefonilaittehista oltih juuri Ericsson-firman tuotettuja.
Enšimmäisen telefonin patentin oli šuanun skotlantilaini Aleksandr Bell 14. tuiskukuuta 1876 vuotena ta šiitä šuahen telefoni rupesi pikkuhil’l’ua valtuamah muajilmua. Vuotena 1877 laiteh tuotih Ruoččihki.

KUULUSAN BRENDIN ISTORIJA
Kaikella tekniikalla on šemmoni ominaisuš, jotta še toičči rikkautuu ta Ruočissa niitä telefonija rupesi korjuamah Lars Magnus Ericsson.
Ericsson oli legendarini ihmini. Hiän oli oikein kekšelijä ta yrittelijäkyvykäš. Kohta hänen pieneštä remonttinurkašta, mi šijoutu vuokrakorttierin keittijöššä, tuli ihan oikie laboratorija, missä Lars Magnus oli kekšin oman telefonimallin, a šen ajan teknologijat annettih hänellä mahollisuš toteuttua oma meininki kotioloissa.
Jo 14. pimiekuuta 1878 oli myöty kakši enšimmäistä telefonieEricsson and Co”. Yhen telefonin hinta oli 55 kruunua. Nämä laittehet rikkauvuttih äijyäki harvemmin ta kohta Ericsson šai lisyä tilaukšie kuin omašta muašta šamoin ni ulkomailta.
Erityisen äijän tilaukšie oli tullun Venäjältä. Šentäh tämän yhtijön enšimmäni ulkomualaini tehaš oli avattu juštih Venäjällä. Nykyjäh še on kanšainvälini telefoniyhtevyšyhtijö, kumpani toimiu muajilman 140 muašša.

PIITERIN TELEFONITEHAŠ
Vuotena 1897 avattih telefonitehaš ta korjuamo Piiterissä.
Alušta tuotanto pantih käyntih Vasilinšuarella, missä nellän vuuvven aikana oli luajittu 12 tuhatta telefonilaitehta šekä noin 100 kommutattorie, kumpasista jokahini hoiti 100–200 tiluajua. Tuotanto kašvo ta piti rakentua uušie tiloja.
Lars Ericsson tuli käymäh Piiterih 1900 vuotena uuvven tehtahan avajaisih Samsonin valtakavulla. Hiän oli tyytyväini rakennuštyön tulokših. Yhteheš tuon kohtehen rakentamiseh oli männyn läheš miljoni kruunua.
Paičči telefonilaittehien valmistamista Ericsson oli vielä hoitan venäläisien telefoniverkoštojen kehittämistä ta kohta šai poistumah tältä alalta Bell-monopolistiyhtyvehen. Ericsson ehotti etullisen yhtevyškeinon ta alko kehittyä toimintuah Telefoni joka taloh -tunnukšella. Asiet šujuttih niin hyvin, jotta yhtijön johtaja alko miettie muuttamista Piiterih, lähemmäkši tuotantuoh. Kuitenki hiän niin ei ni uškaltan šitä ruatua.
Lokakuun vallankumoukšen jälkeh tehaš vielä vähän aikua oli entisien isäntien omaisukšešša, ka kešäkuušša 1919 vuotena laitoš oli kanšallissettu ta še šai uuvven nimenPetrogradin telefonitehaš Ericsson. Vuotena 1922 tehaš oli lopullisešti pakkolunaššettu ta šillä oli annettu Krasnaja zar’a -nimi.
Krasnaja zar’a -tehaš jatko telefonilaittehien tuotantuo monien vuosikymmenien männeššä, ta vuotena 1994 laitoš oli privatisoitu. Nykyjäh tehtahan rakennukšešša šijoutuu Ericsson-bissnessikeškuš.

P.S. Yhtijön peruštaja Lars Ericsson kuoli 1926 vuotena. Hänen viimesenä tahtonah oli še, jotta hänet hauvattais nimettömäššä hauvašša ilman mimmosiekana kunnivonošoitukšie.
Mie olen tullun täh muajilmah nimettömänä, niin nimettömänä tahtosin poistuoki täštä muajilmašta,” šano Lars Ericsson. Kuitenki hänen nimi tuli kuulusakši koko muajilmalla, ajan piäštä šiitä tuli yleisnimi ta kallis brendi.