Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
On aika lähtie vaššakšeh
On aika lähtie vaššakšeh
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Ikivanhoista
ajoista kyly on ollun tärkiellä paikalla vienankarjalaisien elämäššä .Vielä Elias Lönnrot kirjutti omissa matkakirjutukšissah , jotta karjalaisen elämä on rakentun kylyn ympäri .Kešä-aikana kylyö lämmitetäh melkein joka päivä .
Karjalaisella kyly on aina ollun merkillini , pyhä paikka , eikä karjalaini voi kuvitella kylyö ilman vaštua .Kuin ikivanhoina aikoina , šamoin ni nykypäivinä , vaššanšuanti on ollun karjalaisilla yksi tärkeimmistä ruatoloista .
Vaššanšuanti-aika Vienan Karjalašša tavallah alkau Petrunpäivän jälkeh ili 12.heinäkuuta .Vaššakšeh käynnissä kaikista tärkein šeikka on valita šopiva päivä .Šanotah , jotta parahat vaššat voit leikata vain kuivana šiänä , jotta vähintäh kolme päivyä ennein lähtyö ei olis šatan vettä .Vaššanšuanti vihman jälkeh on tyhjyä työtä , šemmoset vaššat ei kelvata talven varah , šentäh kun lehet niistä tiputah vielä ennein , kun työ piäšettä kylpömäh .
Pitkä , kuuma ta kuiva šiä niise ei ole hyvä vaššakšeh .Lehti šilloin on liijan kuiva , ei ni hautuos’s’a tunnu niin pehmieltä ta verekšeltä .Šentäh on hyvin tärkietä valita juuri še oikie päivä heinäkuušša , konša on kuiva ta lämmin šiä eikä ole liijan äkie .Šilloin koivun lehti on riittävän mehevä ta täyšin kelpuau vaššakšeh .
Karjalaiset luajitah vaštoja rauvuškoivušta .Hikikoivuo voitih käyttyä vain kertakäyttöseh kylyh , još ei löytyn rauvuškoivuo .Talven varah tämän koivun vaššat ei paššata .
Joka kyläššä oltih omat vaššakšeh kuulujat šiännöt .Eryähissä kylissä vaššanšuanti oli täyšin naisien homma , kun tuaš toisissa kylissä še oli miešväjen tehtävissä , a toisissa vaššakšeh käytih kaikin yheššä .Joka kyläššä oli oma vaštojen lat’t’uamis - ta šitomistapa , kuitenki aina šama tapa oli kaikilla – ilman vaštua kylyh ei mänty .
Tänäpiänä vähä ken vielä niitä entisie vaštojen šitomistapoja käyttäy .Nykyelämä on muuttan vaštojen lat’t’uamis - ta šitomistavan helpommakši .Ennein vaštojen šitomiseh käytettih viččoja , mit leikattih märiltä paikoilta .Nykyjäh niijen ieštä on ruvettu käyttämäh muovisie länkeitä .
Ta vaikka eryähät tavat on ajan mittah muututtu , karjalaiset entiselläh alotetah vaššanšuanti juuri Petrunpäivän jälkeh .Enšin šuahah talven varah vaššakšet , šen jälkeh tulou marja - ta šieni-aika , šiitä alkau potakankuokinta , kalanpyynti ta halonšuanti .Rahvaš varuštauvutah kunnollah talven tuloh .
On aika lähtie vaššakšeh
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский