Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Uljana Tikkanen. “Karjalan” piirileikit, kruugat, kisat...
Uljana Tikkanen
“Karjalan” piirileikit, kruugat, kisat...
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Kanšainvälisen tanššipäivän kynnykšellä
, kumpaista tavan mukah juhlitah 29.šulakuuta , etnografini yhtyveh “Karjala ” keräsi yštävie tanšši-iltah ta tuttavuššutti kaikkie omih tanššilloih .Šen lisäkši artistat kerrottih , mitein tanššija , kisoja ta piirileikkijä kerätäh ta opaššutah joukošša , mitä tanššit merkitäh ta millä Karjalayhtyveh eruou toisista ryhmistä .
Joka tanšši-illačču alkau kumarrukšešta .Šillä neiččyset tervehitäh poikie ta pojat neiččysie .Šen jälkeh alkau käsikisa .Perintehellisie leikkijä , kisoja ta kruugoja Karjala-yhtyveh poimi Karjalan ta Šuomen kanšantietehellisistä kirjoista .Käsikisašta kertou Into Konrad Inha Kalevalan laulumaillakirjašša .Kisan aikana nuoret voitih vähäsen keškuššella .Šen jälkeh tanššittih humahušta tahi katrillie .
Tanšši-iltana Karjala-ryhmän johtaja Andrei Anisimov kerto miellyttävie juttuja tanššiperintehistä .Karjalašša ennein 1900-lukuo ei ollun tanšši-šanua .Piirileikkijä ta kasareikkoja kisattih , katrillija käytih , kruugoja vejettih ...
– Täštä on vähä missä kirjutettu , šentäh konserttien kaččojat ei ymmärretä , mitä tanšši merkiččöy . A myö tahomma rekonstruoija tanššija , jotta ne oltais šamoja , kuin šata tai enemmän vuotta takaperin , Andrei Anisimov kerto .
Ryhmän ohjelmašša on vilkaš Humahuš-tanšši .Tanššiessa pojat voijah vähäsen kihata .Karjala-folkloriryhmäššä ei ole tarkkoja esiintymisšiäntöjä .Tanššit on otettu elämäštä , ne annetah vapautta tanššijalla .
– Lavalla artistat voijah vähäsen keškuššella , riehuo ta irvissellä . Meijän tanššijat eletäh näyttämöllä omua elämyä .Kerran olen luken yheštä šuomelaisešta kirjašta neuvoja , mitein liikkuo tanššissa : “Kun liikut oikiella , niin aššut oikiešta jalašta , kun vašemella , niin vašemešta ”, vain tämä ei ole ominaista karjalaisilla tanššiloilla , jatko omua kertomušta “Karjalan ” johtaja .
Varmašti juuri tämä tanššimistapa antau erikoisutta tanšširyhmällä , šen lisäkši ryhmäššä kiinitetäh erikoista huomijuo ihmisih .Još pojalla tahi tytöllä on minih erikoispiirreh , erikoini aštumis - tahi liikkumistapa , še pitäy koroštua eikä luatie kaikista šamanmoisie tanššijie .
– Pojat ta tytöt tanššitah miellyttävien parieh kera ta hyö ollah hyvällä mielin . Näin hyö opaššutah tanššimah , ta vaikka ei ni opaššuta tanššimah , niin voijah löytyä joukošta ičelläh naisen tahi miehen , tämäki on hyvä , lisäsi Andrei Mihailovič ta muisteli vielä mukavan jutun , mitein hiän tutki Salmen kylän kasareikkua : – Myö löysimä tanššin šelityškiännökšen .Šuomelaiset kanšantieteilijät tallennettih kertošäkeitä ta myö šuorah šanuon hämmentymä .Kirjutin šuomelaisilla yštävillä ta pyritin šelittyä .Hyö niise mietiskeltih pitälti , löyvettih alkulähtehet , vain niise ei ymmärretty mitänä .Hauškinta täššä jutušša on še , jotta šuomelaiset yštävät lukien ta kaččuon tallennettuo tekstie luajittih piätöš , jotta nämä šelitykšet oli varmašti šuatu humalaiselta mieheltä .Myö kuitenki ottima tämän kasareikan ohjelmah ta tämän pätkän kekšimä iče kasareikan tanššitavan mukah .
Pieneššä konsertissa tanššijat näytettih pohjois - ta šuvikarjalaisie , šekä vepšäläisie tanššija .Tavallisešti konša tanššijat toputetah , še on šemmoni merkki haitarin šoittajalla , jotta kohta tanšši loppuu .Vepšäläini katrilli loppuu jalkojen toputukšella ta alkau käsien kahella räpytykšellä .Andrei Mihailovič näki tämän kasareikan enšimmäiseššä Elonpuu-pruasniekašša vuotena 1987, vepšäläiset tanššijat niin vilkkahašti tanššittih šitä , jotta Andrei halusi ottua tanššin omah joukkoh .
Tämmösie erikoisukšie tanššikulttuurissa on oikein äijän , esimerkiksi , tanšši kyläštä voit šiirtyö kaupunkien tanššikulttuurih ta šiitä voit muuttuo iltatanššijaisie varoin ta šen jälkeh še voit myöštyö jälelläh kyläh .Šemmosie tanššija kučuttih kontrdancetanššiloiksi .Šamoin on miellyttävä nähä tanššien aikana artistojen pukuja , kenkie .Ennein niitä annettih tanššijilla , nyt monilla ollah omat puvut , eryähät iče ommeltih niitä .Omašša puvušša on varmašti mukavampi liikkuo .Pukuloistaki šuau kertuo äijän miellyttävyä , vain še on jo toini juttu …
Kaččuo kisoja , piirileikkijä , kruugoja , kasareikkoja ta muita tanššilajija on äijyä mukavampi , konša tunnet ta ymmärrät niitä .
“Karjalan” piirileikit, kruugat, kisat...
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский