Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Uljana Tikkanen. Lämpimät päivät Luatokan rannalla
Uljana Tikkanen
Lämpimät päivät Luatokan rannalla
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Enšimmäistä
kertua olin näillä paikoilla kolme vuotta takaperin ta nyt joka vuosi vuotan šitä aikua , konša niän tuttuja lampija , peltoja , šuarija , mäkijä ta maisemie .
MIMMOSEN TIEN VALIČET ?
Sortavalan piirissä Luatokan rantua myöten kulkou yksi kaunehimmista teistä Karjalašša , šitä myöten ajau kymmenie autobuššija päiväššä ta šatoja turistie ihaillah Luatokan maisemien kaunehutta .
A tiet , kumpasista mie kerron , kuletah mänty - ta kuušimečissä .Šielä puut ollah niin korkiet , jotta kaitaset tiet melkein aina ollah varjošša .Šielä kuumanaki päivänä on raitis ilma , mi tuokšuu havulta .
Meččien jälkeh aletah kirjavat pellot .Heinäkuušša ne ollah vihriet , ruušuset , keltaset ta valkiet .Šiih aikah voit tuntie heinien ta kukkien tuokšuo , kuulla rašvakattien čirisömistä .Tien lähellä kašvau meččämanšikkua ta malinua , niin jotta iče voit kuvitella , miltä šilloin ilma tuokšuu .
Ennein talvišotua näillä peltoloilla oli šuomelaisie kylie , nyt niistä jäi vain talojen pohjie .Näillä paikoilla oli kovie taisteluja , kumpasista muissutetah monet-monituiset muistopaččahat kuin venäläisien , niin ni šuomelaisien kuatunehien muissokši .
Šemmosilla teillä harvoin niät autoja , ka polkupyöräilijällä ne hyvin paššatah .Tiet kuletah mäkijä ta šelkie myöten , ylöš nouštuo hetkekši šeisatut ta kačot , kuin meččä vihrieštä muttuu šinisekši , kuin kaunis järvi on šielä alahana ta montako šuarta šuau lukie täštä paikašta , ta šiitä lennät mäještä alaš kovalla vauhilla .Pyörällä ajuas’s’a šuat nähä ta tuntie äijyä enemmän .
RETKI-ILLAT MEČČÄLAMPIEN RANNOILLA
Konša vietät koko päivä polkupyörällä , ni šiitä on niin hyvä yöpyö pienen meččälammin rannalla .Kešällä lammissa on lämmin vesi , voit uija šekä keittyä makieta čäijyö .Još olet hyvä kalaštaja , niin šuat kalaštua ahventa ta šuurempuaki kalua .
Oletko konšanih nähnyn kivipinoja šemmosien vesistöjen lähellä ?Še on kiukua kenttäkylyö varoin .Šen šiämeššä pitäy polttua ropivuo nellä tai enemmän tuntie , a šiitä ašettua šuuri teltta , jotta kiukua olis šen kešellä .Ušotko vain ei , ka šemmosešša kylyššä löyly on šamoin hyvä ta kuuma , kuin tavalliseššaki .Kylyššä kylvettyö ta makieta čäijyö juotuo on aika lähtie muate .A šelkienä šiänä , konša taivahalla ei ole yhtänä pilvie , vuota kuni päiväni laškeutuu taivahanrannan tuakše , vet konša vielä niät šemmoista kaunehutta ...
MANTEREHELTA ŠUARELLA
Luatokalla on enemmän 600 šuarta .Yhet ollah niin šuuret , jotta niijen šiämeššä on oma pieni järvi tahi puro , toiset ollah niin pienet , jotta niillä kašvau vain vähän šammalta ta eläy lokkie .
Luatokan šuaret ollah kiviset .Yhet niistä ollah tašaset ta šiliet , toisilla jyrkät ta korkiet kallivot ylennetäh veještä eikä anneta noušša rannalla .Monilla šuarilla levätäh matkuštajat , kumpaset piäštih šinne mouttorivenehillä tahi kanotilla .
Luatokan šuarilla on mitä kaččuo .Eryähillä niistä on paikkoja , mistä hyvin nävytäh Luatokan maisemat , lahet , šuaret ta šalmet .Šuarilla on äijän erilaisie kašvija šekä šuau nähä elukkojaki .Šen lisäkši šuarilla ennein elettih ihmiset ta nyt voit löytyä niijen taloukšien jiännökšie .
Luatokalla on tunnettu taikavoiman paikka , še on korkeimmalla Aino-mäjellä .Konša noušet šinne polkuo myöten , pitäy ottua kivi ta aštuos’s’a ajatella omašta huavehešta .Mäjen huipulla on kivipino , min piällä pitäy panna oma kivi .Täštä hetkeštä alkuan šiula on kolme päivyä , jotta ičen luatie enšimmäini aškel oman huavehen täyttämistä varoin .
LÄMPIMÄT PÄIVÄT
Lämpimiksi päiviksi mie tietyšti šanon šemmoisie päivie , konša on hyvä šiä .Ka Luatokalla kešälläki voit olla niin kylmä , kuin šykyšyllä .Vain još šie olet hyväššä porukašša , kumpasešša jokahini on valmis auttua , niin äšen märkänä ta kylmänä päivänä šie tunnet Luatokan lämpyö .
Lämpimät päivät Luatokan rannalla
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский