Тексты
Вернуться к списку
| редактировать | удалить | Создать новый
| История изменений
| Статистика
| ? Помощь
Socialine pensii Karjalas eläjile vepsläižile
Источник:
Pagištoiti Maria Filatova, Kodima. № 8, 2019, с. 2
Socialine pensii Karjalas eläjile vepsläižile
вепсский
Младописьменный вепсский
Täl vodel oli pästtud uz’ zakon pensijoiden polhe. Nügüd’ vepsläižed Karjalan mal voiba sada socialižen pensijan. Kut nece zakon radab, mö küzuim Rahvahaližen da regionaližen politikan ministran varapämehel Jelena Migunoval.
– Jelena Ivanovna, vepsän rahvaz om vähäluguine. Om-ik mitte-se tugi valdkundaspäi rahvahale?
– Vodel 2016 vepsläižed putuiba pohjoižen vähäluguižiden igähižiden rahvahiden lugetišehe. Jäl’gmäižen rahvahan kirjutamižen mödhe Karjalas eläb 3423 vepsläšt. Hö saba Karjalan valdkundan da federaližes budžetaspäi tu gen – nece om 3-4 millionad rubl’ad vodes. Jäl’gmäižiš voziš nenihe den’goihe oli kohetud vepsläižed školad da kul’turpertid, osttud ma šin Šoutjärven bol’ nican täht, pästtihe vepsän keližid kirjoid, pidetihe praznikoid-ki. Täl vodel oigetas kümne Kalagen školan openikad merele. Necen voden sulakus Venäman valdmehištos oli allekirjutadud uz’ käsk, miččen mödhe vepsläižed, kudambad eläba Karjalan agjoiš – Kalagen, Šoutjärven da Šokšun elotahoiš, voiba sada socialižid pensijoid. Konz nel’l’ vot tagaze vepsläižed putuiba vähäluguižiden rahvahiden lugetišhe, nene agjad ei putnugoi sinna, nece oli tehtud vaiše täl vodel.
– Ken voib sada necen pensijan?
– Nece koskeb nenid vepsläižid, ked eläba vepsän mal – tradicionaližiš elotahoiš da ked vedäba tradicionališt eloradod. Naižed voiba lähtta pensijale, konz heile täudub 50 vot da mužikad – 55 vot. Tärged om, miše heil ei oliži radod, ei oliži toižid rahatuged da raha–abud.
– Koskeb-ik nece zakon vepsläižid, kudambad eläba Petroskoiš?
– Petroskoi ei ole vepsläižiden tradicionaline elotaho. Petroskoin vepsläižil ei ole mugošt oiktust.
– Miččed azjbumagad, dokumentad pidab kerata, miše sada pensijan?
– Pidab kirjutada pakičuzbumagan Pensiifondaha, antta sinna kaik dokumentad, miččed todenzoitaba, miše ristit om vepsläine da hänel om oiktuz lähtta socialižele pensijale.
– Miččed dokumentad todenzoitaba, miše ristit om vepsläine?
– Joga külän administracijas oma mugoižed kodikirjad, kuna kirjutadas kaik külän eläjad, sigä om kirjutadud ristitun rahvahaližuz-ki. Mugažo sündundan svidetel’stvas kirjutadas vanhembiden rahvahaližuz. Muga voib tedištada, om-ik ristit vepsläine.
– Äjak dengad voib sada vepsläine socialižel pensijal?
– Socialine pensii vodel 2019 om 8846 rubl’ad kus. Joga voz’ se vajehtase, indeksoittas. Radajad ristitud ei voigoi sada sociališt pensijad.
– Om-ik jo vepsläine, ken sai necen pensijan?
– Pensiifondan informacijan mödhe mugoižid pakičusid oli jo vepsläi žil päi, no niid ei hüväksitud, sikš ku ristituil ei ol nu keratud kaik tar bhaižid dokumentoid.