Тексты
Вернуться к списку
| редактировать | удалить | Создать новый
| История изменений
| Статистика
| ? Помощь
Posdn'akova Ol’ga .
Omas kois omat i hälyt
Источник:
Oma mua. № 43, 2021, с. 10
Posdn'akova Ol’ga
Omas kois omat i hälyt
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
EZMÄI KEZRÄTÄ, SIT NIEGLUO
Joga pertis oli kuožali. Ei yksi ainavo! Oligi moni värtiniä da kartoi. Niidy kaikkie oli kylläl, hos toičigi lammastu liäväs ei olluh.
Kaikin maltettih kezrätä. Neidizel pidi maltua kezrätä vie enne miehele menendiä. Sehäi on tulien andilahan piälimäzii neroloi. Lambahii kerittih da kartattih villua puaksumabah ruavahat naizet kois, nuoret kezrättih. Ga yhtelläh kezrättih kaikin. Neičykät otettih kuožalit keräle ildukečoih, a buabat sil aigua kezrättih kois libo otettih kezriämizet keräle susiedan luo gostih lähtij es. Kerrytäh yhteh pertih susiedakset, pyöritäh värtinöi, taratetah paginoi. Muite nikonzu ei istuttu, käzis ainos oli ruaduo. Taratandat ei keskustettu pyöritändiä, vie pajattajesgi kezrättih. Konzu värtin oli kezrätty, kezriäjy kabrasti oman peredniekän nenga, ku lattiele ei puutus peredniekkäh kerdynyh vie pezemättömän kezrävön redu. Sit kezriäjy puistaldi peredniekän pihal.
Sit kezrävö kerittih kädeh da sivottih nenga, ku se olis helpombi pestä da langat ei segavuttas. Tuaste peredniekkäh kerdyi reduu. Sen jälles kezrävö pestih ei kylmäs vai viilies vies pezomuilal se-tämä kerdu da tavan mugah ei huuhtuttu. Pezomuilan duuhu pöllätti koidu. Villan kuivettuu lattiele kiättih kumualleh taburietku da pandih villat taburietkan nelläs jallas ymbäri, sit kerittih langu keräh. Langua voidih kezrätä sangiembi libo hienombi, kezrätes sen sangevuttu miä rättih sormel. Hienombas langas nieglottih žiliettöi, paidoi da alazii, sangiembas – sukkii.
Moine monimutkaine on ruado: keričendy, kezriändy, kerindy, pezendy, tuaste kerindy! On valmis! Voibi niegluo. Nieglondas kirjuttazin myöhembi, sih nähte minul voibi sanelta jogatoine Porajärven naine.
ÄIJYGO ON SINUL KAUHUA?
Kauhua karjalazes talois sežo oli enämbi yhty. Yksi oli pertis, se oli kaivovezirengis libo ripui seinäl rengin luo. Toine oli käzästien rinnal da kolmas oli sie, kus varustettih syömisty kodižiivatoile. Toinah yhten liijan kirjutin, ga kaksi kauhua pertis oli vältämättäh. Vie yksi voi rippuo seinäl riehtilien lähäl, sit kauhas keitettih jäiččii da kuaššua lapsile.
Ielleh senčoi. Senčois oldih lavvat, kudamil seizottih dostalit kaivovezirengit. Yhtes niilöis rengis sežo "uideli" kauhu.
Astummo aittah. Siegi voi olla kauhu. Sih valettih maiduo hapattavakse, toinah ku olis helpombi sit valua hapainmaiduo toizeh astieh, a toinah sendähgi, ku muudu astettu ei olluh.
Kylys tavan mugah oli kaksi kauhua. Luvemmo: kauhattomas talois oli vähimäkseh kolme kauhua, kauhakkahas talois voi olla hos mi verdu kauhua. Kauhoin lugu ei rippunuh vaiku sit, oligo pereh köyhy vai rikas, ga sitgi, äij ygo rahvastu oli perehes.
Kuibohäi heinarrel? Räkkisiäl juotattau. Milbo vetty ammuldat vezikaivos libo joves? Karjalazet miehet maltettih punuo kauhoi tuohes. Tiettäväine, moizes kauhas vetty loitokse ei kanna, ga juvvakseh voibi. Sit se tuohine kauhu, ku se oli hyvä da luja, riputettih puuh da käytettih tulien vuon.
Nygöi lugekkua, äij ygo teij än duačal libo kodoilas on kauhua? Minul on nelli. Vältäy.